Brief regering : Jaarplan 2021 Beheerautoriteit Waddenzee

Nr. 215
BRIEF VAN DE MINISTERS VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT EN INFRASTRUCTUUR
EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 10 maart 2021

Op 1 maart 2020 zijn de twee directeuren van de Beheerautoriteit Waddenzee benoemd.
Daarmee is de Beheerautoriteit van start gegaan. Er is het afgelopen jaar door alle
partijen ingezet op een transitie in denken en doen, waarbij de beheerders en opdrachtgevers
meer gaan samenwerken vanuit het gezamenlijke belang de natuurkwaliteit van de Waddenzee
te verbeteren.

In deze brief gaan we in op de strategie van de Beheerautoriteit Waddenzee en de route
om te komen tot een Integraal Beheerplan voor de Waddenzee. Namens de opdrachtgevers
van de Beheerautoriteit1 bieden wij u hierbij tevens het eerste jaarplan van de BAW aan2.

Beheerautoriteit Waddenzee

Als uitwerking van het Regeerakkoord «Vertrouwen in de toekomst» (2017) en in lijn
met de uitgevoerde verkenning naar de inrichting van de nieuwe governance in het Waddengebied,
wordt met de komst van de Beheerautoriteit gewerkt aan het bevorderen en versterken
van de samenhang van natuur-, vis- en waterbeheer, met als doel de natuurkwaliteit
van de Waddenzee te verbeteren. U bent hierover geïnformeerd met de Verzamelbrief
Wadden van 20 juni 2019 (Kamerstuk 29 684, nr. 185).

De start van de Beheerautoriteit vormde de laatste stap in de realisering van de nieuwe
governance van het Waddengebied. Naast de instelling van de Beheerautoriteit bestaat
de nieuwe governance uit het Bestuurlijk Overleg Waddengebied en het Omgevingsberaad
Waddengebied. Beide gremia zijn op 1 januari 2020 van start gegaan.

Agenda voor het Waddengebied 2050

De Beheerautoriteit zal vanuit haar opdracht een belangrijke bijdrage leveren aan
het hoofddoel voor de Waddenzee; «een duurzame bescherming en ontwikkeling van de
Waddenzee als natuurgebied en het behoud van het unieke open landschap». Dit hoofddoel
is opgenomen in de Agenda voor het Waddengebied 2050 (Agenda) en in de Nationale Omgevingsvisie.
De Agenda biedt een richtinggevend en integraal perspectief op de ontwikkeling van
het Waddengebied. De Agenda is op 11 december 2020 met u gedeeld (Kamerstuk 29 684, nr. 210).

Een integraal beheerplan

De Beheerautoriteit is verantwoordelijk voor het opstellen van een Integraal Beheerplan
voor de Waddenzee (IBP). Daarnaast heeft de Beheerautoriteit een coördinerende rol
bij de vertaling van het IBP naar het operationeel beheer van de beheerders, passend
bij de status van het UNESCO Werelderfgoed Waddenzee. Het beheer is breed gedefinieerd
en bevat: fysiek beheer, natuurherstel, vergunningverlening, monitoring, toezicht
en handhaving, gastheerschap, praktijkgericht onderzoek en taken voortvloeiend uit
de status van de Waddenzee als UNESCO Werelderfgoed, zoals promotie, educatie en draagvlakvergroting.
Voor elk van deze beheertaken zal een streefbeeld en/of gezamenlijk doel worden ontwikkeld,
inclusief afspraken tussen beheerders en opdrachtgevers om tot dat streefbeeld te
komen.

Het IBP wordt dynamisch en zal regelmatig worden bijgewerkt. Er is daarom de keuze
gemaakt om het IBP vorm te geven als een website. Deze website zal in de loop van
2021 beschikbaar komen. Tot en met 2023 zal het IBP op inhoud stapsgewijs verder worden
ingevuld en geoperationaliseerd. Het IBP wordt cyclisch van karakter, in de betekenis
dat de verschillende onderdelen periodiek geactualiseerd worden. De voortgang van
de verschillende onderwerpen wordt in een dashboard overzichtelijk in beeld gebracht.
De Beheerautoriteit signaleert vervolgens benodigde beheer- en beleidsbeslissingen
en eventuele (financiële) knelpunten en draagt zorg voor besluitvorming hierover.

Een verbeterde samenwerking tussen beheerders

De beheerders hebben gezamenlijk een beheerderscollectief ingericht: het Beheerderscollectief
Waddenzee. Het Beheerderscollectief bevordert en versterkt de samenhang van natuur-,
vis- en waterbeheer, met als doel de natuurkwaliteit van de Waddenzee te verbeteren.
De beheerders operationaliseren afspraken in hun eigen (beheer)plannen. Het IBP is
daarin een belangrijk instrument. Het Beheerderscollectief zal aan de hand van het
IBP in de Waddenzee over de eigen (beheers)grenzen heen samenwerken. Vertrekpunt voor
deze samenwerking is de Agenda voor het Waddengebied 2050 en geldende bevoegdheden
van partijen. Binnen dit kader en de opdracht van de Beheerautoriteit zullen medegebruikers
worden betrokken bij de uitwerking.

De beheeraspecten natuurherstel, toezicht & handhaving, gastheerschap en vergunningverlening
en coördinatie van taken voortvloeiend uit de status van Werelderfgoed worden in 2021
met prioriteit opgepakt. De verschillende beheerders zullen deze onderwerpen ook in
hun individuele activiteiten extra aandacht geven. Ook wordt er verder gewerkt aan
een beheerplan met Duitsland en Denemarken («Single Integrated Managementplan»), voortvloeiend
uit de opdracht van UNESCO aan de trilaterale Waddenzee samenwerking. Voor elk van
deze prioritaire onderwerpen ligt er, in samenspraak met de beheerders, voor het eind
dit jaar tenminste een opdracht vanuit de gezamenlijke opdrachtgevers. Aan het eind
van het jaar is het IBP daarnaast een belangrijk richtinggevend kader voor gezamenlijk
natuur-, vis- en waterbeheer in de Waddenzee waaraan alle beheerders zich committeren.
Onderling vertrouwen is een belangrijke voorwaarde om dit te kunnen doen.

Tot slot

Met de Beheerautoriteit werken opdrachtgevers en beheerders in de Waddenzee op een
nieuwe manier samen. Het collectieve doel van het bevorderen en versterken van de
samenhang van natuur-, vis- en waterbeheer gericht op het verbeteren van de natuurkwaliteit
in de Waddenzee staat centraal. In het kader van de Agenda voor het Waddengebied wordt
gewerkt aan een eindbeeld voor 2050 van een robuust ecologisch systeem dat mogelijkheden
biedt om economisch te «oogsten» en te genieten van een mooi landschap.

Het afgelopen jaar is gewerkt aan een gezamenlijke strategie met een focus op verbeterde
samenwerking tussen de belangrijkste spelers. We hebben er vertrouwen in dat deze
investering zich de komende jaren zal vertalen in een verbetering van de natuurkwaliteit
in de Waddenzee. Het jaarplan 2021 van de Beheerautoriteit vormt daarvoor een robuuste
basis.

Een brief met dezelfde inhoud is vanuit de gedeputeerde staten van de provincie Groningen,
provincie Fryslân en provincie Noord-Holland verstuurd naar de respectievelijke provinciale
staten.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,
C.J. Schouten

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
C. van Nieuwenhuizen Wijbenga