Brief regering : Reactie op de motie van het lid Graus over mogelijkheden om ondernemers bij te staan in de coronacrisis (Kamerstuk 35570-XIII-15)

Nr. 232
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 23 februari 2021

Tijdens de begrotingsbehandeling van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
op 5 november jl. (Handelingen II 2020/21, nr. 21, item 12) heeft de Tweede Kamer een motie van het lid Graus c.s. aangenomen. In deze motie
(Kamerstuk 35 570 XIII, nr. 15) wordt de regering verzocht met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en
ondernemersorganisaties als MKB-Nederland mogelijkheden te verkennen die op korte
termijn leiden tot merkbare vermindering van regeldruk voor ondernemers, en het midden-
en kleinbedrijf bij te staan, mogelijk zelfs te laten voortbestaan, tijdens de coronacrisis.
Hierbij informeer ik u hoe invulling is gegeven aan deze motie.

Om ondernemers te ondersteunen en perspectief te bieden in de huidige zware omstandigheden
heeft het kabinet na de eerste twee noodpakketten een omvangrijk, breder steun- en
herstelpakket vastgesteld waarbij de regelingen niet alleen zijn verlengd maar ook
fors zijn uitgebreid. Al deze pakketten zijn in verschillende fases voorgelegd aan
en besproken met uw Kamer. Financiële regelingen als de NOW, Tozo, en TVL zijn verlengd.
Daarmee kan een deel van de loonkosten worden vergoed, kunnen inkomensondersteuning
en leningen voor bedrijfskapitaal worden geboden en kan worden tegemoetgekomen in
de vaste lasten van ondernemers. Als aanvullende steun op deze regelingen is recentelijk
de TOA (Time-out-arrangement) toegevoegd. Op de TOA wil ik verderop in deze brief
nog in het bijzonder ingaan, vanwege het onderdeel in deze aanpak dat zich richt op
lokaal maatwerk voor ondernemers in zwaar weer (Kamerbrief van 27 oktober jl.)1.

Ter uitvoering van de motie Graus c.s. heeft mijn ministerie overleg gevoerd met de
VNG en MKB-Nederland. Overigens zijn deze organisaties voortdurend met elkaar in overleg
om de lokale impact van de coronacrisis voor ondernemers te bespreken en daarbij bruggen
te slaan tussen de gemeentelijke overheden en ondernemers(verenigingen).

Hierna ga ik kort in op de belangrijkste maatregelen die in het overleg met VNG en
MKB-Nederland zijn besproken en die op lokaal niveau en op korte termijn zouden kunnen
leiden tot merkbaar minder regeldruk voor ondernemers in het mkb. Deze maatregelen
kunnen aanvullend op de hiervoor genoemde steunpakketten worden uitgevoerd.

1. Blijvend meer inzet op ondernemersdienstverlening van gemeenten

De druk op de ondernemersdienstverlening bij gemeenten is toegenomen met de crisis.
Om gemeenten hierbij te ondersteunen met goede voorbeelden uit de praktijk is eind
vorig jaar in opdracht van VNG het rapport «Corona geeft ondernemersdienstverlening
een impuls»2 verschenen. Dit rapport wijst uit dat veel gemeenten in Nederland naar aanleiding
van de coronacrisis de ondernemersdienstverlening op alle linies hebben geïntensiveerd
en verbeterd. Gemeenten hebben bovendien aangegeven deze standaard te willen vast
houden. Ik ben positief over deze intensivering van de ondernemersdienstverlening
van gemeenten als gevolg van de coronacrisis en denk met gemeenten mee over de wijze
waarop dit kan worden bestendigd.

In overleg met MKB-Nederland doet de VNG daarnaast een aantal suggesties om de regeldruk
voor ondernemers te verminderen.

1. Mogelijkheden die voornamelijk werden genoemd houden verband met de (wijze van) vergunningverlening.
Geadviseerd wordt om daar waar mogelijk de afhandeling van vergunningaanvragen van
ondernemers te versnellen. Verder valt concreet te denken aan het schrappen van de
objectvergunning uit de APV en het schrappen van de vergunningplicht voor een bedrijfsnaam
aan de gevel. Voor beide opties geldt dat het formuleren van algemene voorwaarden
in de APV een goed alternatief kan zijn dat lastenluwer is.

2. Ook kan worden gekeken naar versoepelingen van bestaande regels, bijvoorbeeld met
meer mogelijkheden om tijdelijk te gedogen. Hierbij valt concreet te denken aan het
handhaven van het ruimere terrassenbeleid en de automatische verlenging van terrasvergunning.
De snelle verruiming van de terrassen vorige zomer heeft bij de horeca geleid tot
merkbaar minder regeldruk. Ook zou kunnen worden gedoogd ten aanzien van venstertijden
en gestelde voorwaarden aan reclame-uitingen.

3. Waar mogelijk kan worden gekeken naar (verder) uitstel of spreiding van gemeentelijke
belastingen.

4. Veel gemeenten hebben, aanvullend op het landelijk steunpakket voor ondernemers, zelf
ook lokale maatregelen genomen om ondernemers te ondersteunen. De VNG organiseert
de komende maanden diverse webinars en gesprekken met gemeenten over onder andere best practices voor bovenstaande mogelijkheden.

2. Extra inzet op goede schuldhulpverlening voor ondernemers

VNG is in gesprek met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om te komen
tot het project «Ondernemers Ontschulden»; Ondersteuning gemeentelijke aanpak tijdige
hulpverlening voor ondernemers met schulden 2021–2022», gemeenten ondersteunen bij
de schuldhulpverlening voor ondernemers. Mogelijke pijlers van dit project zijn:

1. Creëren van grotere alertheid bij gemeenteambtenaren. Door tijdig hulp te bieden worden
ook de kosten voor gemeenten beperkt. Gemeenten kunnen niet slechts volstaan met het
aanbieden van een traject in het kader van het Besluit bijstandverlening zelfstandigen,
waarbij de schulden niet of beperkt worden aangepakt. Gemeenten zijn daarnaast verplicht
om schuldhulptrajecten open te stellen voor zelfstandig ondernemers.

2. Voorzien van adequate, op schuldhulp toegespitste informatie voor ondernemers op een
centrale plek binnen de gemeente;

3. Bevorderen van de communicatie over schuldhulpverlening tussen onder andere relevante
disciplines binnen de gemeentelijke organisatie, waaronder het sociaal domein en economische
zaken;

4. Voorzien in best practices en adviezen bij de organisatie van schuldhulpverlening.

5. Het Ministerie van SZW ondersteunt gemeenten in het verbeteren van de dienstverlening
aan (zelfstandig) ondernemers. U heeft een afschrift ontvangen van het Gemeentenieuws
van SZW3 en een brief aan de colleges van Burgermeester en Wethouders4.

3. TOA: onderzoek naar lokaal maatwerk

Het Ministerie van EZK zal een onderzoek laten uitvoeren naar hoe gemeenten ondernemers,
die door corona in zwaar weer verkeren, in het lokale beleid ondersteunen. Daarbij
wordt gekeken naar diverse aspecten van lokaal beleid, handhaving en uitvoering, zoals
op het terrein van vergunningen, innovatie- of digitaliseringsstimulansen, inkomensondersteuning
of om- of bijscholing. De belangrijkste inzichten en goede praktijkvoorbeelden zullen
onder gemeenten worden verspreid, onder andere in de vorm van handreikingen. Bij het
in kaart brengen van de goede praktijkvoorbeelden zal aandacht zijn voor eventuele
onnodige regeldruk. Het onderzoek zal naar verwachting in het voorjaar worden opgeleverd.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat,
M.C.G. Keijzer