Brief regering : Monitor fosfaat- en stikstofexcretie in dierlijke mest vierde kwartaal 2020

Nr. 136
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 15 februari 2021

Met deze brief informeer ik uw Kamer dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
op 15 februari 2021 de vierde kwartaalrapportage 2020 over de stikstof- en fosfaatexcretie
door de Nederlandse veestapel gepubliceerd heeft.1

De vierde kwartaalrapportage geeft een momentopname op basis van de situatie op 1 januari
2021. De verschillen ten opzichte van de vorige kwartaalrapportage zijn beperkt. Zowel
de stikstof- als de fosfaatexcretie bevinden zich ruim onder het nationale plafond.
Behalve voor de melkveehouderij geldt dit ook voor de sectorale plafonds. Net als
de vorige kwartaalrapportages bevindt de stikstofexcretie door de melkveehouderij
zich iets boven het sectorale plafond. Het betreft een geprognotiseerde overschrijding
van bijna 3%. De fosfaatexcretie zit ruim onder het sectorplafond. De stijging van
de stikstofexcretie ten opzichte van vorig jaar wordt voornamelijk verklaard door
een toename van het aantal melkkoeien en jongvee, verminderde beschikbaarheid van
snijmaïs door afname van het maïsareaal en een grotere voederbehoefte van melkkoeien
door de toegenomen melkproductie per koe.

Het gaat hier om een prognose waarbij moet worden opgemerkt dat nog niet alle onderliggende
data definitief zijn. In juni volgen de definitieve jaarcijfers van het CBS. Toch
blijkt uit deze rapportage dat de ontwikkeling wat betreft de stikstofexcretie in
de melkveehouderij zorgelijk is en bijgestuurd dient te worden. Ik roep sectorpartijen
op om hiertoe voortvarend maatregelen te treffen.

Tabel: Fosfaat- en stikstofexcretie van de Nederlandse veestapel op basis van het
aantal dieren in de Landbouwtelling (miljoen kg)

Fosfaat

Fosfaat

Fosfaat

Stikstof

Stikstof

Stikstof

plafond

2019

20201

plafond

2019

20202

Per sector

Per sector

Melkvee

84,9

75,5

74,0

281,8

279,7

289,8

Varkens

39,7

36,8

35,7

99,1

93,7

90,9

Pluimvee

27,4

25,1

24,7

60,3

56,0

55,5

Overig

20,9

18,1

16,8

63,2

60,3

57,8

Totaal

172,9

155,5

151,2

504,4

489,7

494,0

X Noot

1

In de tabel zijn de definitieve cijfers weergegeven van de fosfaat- en stikstofexcretie
in 2019 en de voorlopige cijfers van 2020 (bron CBS)

X Noot

2

In de tabel zijn de definitieve cijfers weergegeven van de fosfaat- en stikstofexcretie
in 2019 en de voorlopige cijfers van 2020 (bron CBS)

Aantal fosfaatrechten in de markt

Per 1 februari 2021 zijn er 85,4 miljoen fosfaatrechten in de markt, waarvan er ruim
84,7 miljoen in gebruik zijn bij de melkveehouderij. Daarmee is het aantal rechten
van de melkveehouderij gedaald tot onder het fosfaatproductieplafond van de melkveehouderij
(84,9 miljoen kg), maar het totale aantal fosfaatrechten (inclusief fosfaatrechten
bij de vleesveehouderij) nog niet. Deze daling is gerealiseerd door de afroming die
met name plaatsgevonden heeft in de laatste maand van 2020. Het aantal fosfaatrechten
in de markt is nog aan verandering onderhevig. Zo kan het aantal rechten weer toenemen
als gevolg van uitspraken in juridische procedures. Ook kunnen rechten die nu in gebruik
zijn door de vleesveehouderij worden verkocht aan de melkveehouderij. Vanwege deze
onzekerheden houd ik het afromingspercentage op 20%. Op weg naar openstelling van
de fosfaatbank heb ik besloten de afgeroomde rechten niet langer door te halen maar
deze in de fosfaatbank te plaatsen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,
C.J. Schouten