Brief regering : Rapporten inzake Actieprogramma en advies Future Affordable Sustainable Therapies

33 009 Innovatiebeleid

Nr. 693 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT EN DE MINISTER VOOR
MEDISCHE ZORG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 december 2020

Eerder informeerden we u over de impuls die de komst van het Europees Geneesmiddelen
Agentschap (EMA) naar Nederland kan geven aan het Nederlandse Life Sciences & Health
(LSH) ecosysteem.1 Met deze brief bieden we u de rapporten aan van de ambassadeur van het Actieprogramma
«Nieuwe kansen voor Topsector Life Sciences & Health» (hierna: Actieprogramma)2 en de kwartiermakers van het Platform Future Affordable Sustainable Therapies (FAST)3.

Actieprogramma «Nieuwe kansen voor Topsector LSH»

De Nederlandse LSH-sector heeft de potentie om verder uit te groeien tot een leidende
sector in de wereld, specifiek op het terrein van farma en biotech. Het EMA kan als
onderdeel van dit ecosysteem zorgen dat deze activiteiten meer zichtbaar worden en
internationaal een podium krijgen. Dit kan leiden tot een toename in bedrijvigheid,
waardoor zowel de patiënt, de maatschappij als geheel én de economie baat kunnen hebben
bij de komst van dit belangrijke agentschap. Voor het realiseren van de EMA-kansen
is samenwerking van alle partijen in de LSH-sector een essentiële voorwaarde. Om het
gezamenlijk optrekken te stimuleren is het van belang coördinatie te voeren op activiteiten
die reeds opgestart zijn of nog zullen starten. Mevrouw Clémence Ross-van Dorp werd
op 1 januari 2020 benoemd als ambassadeur van het Actieprogramma en heeft afgelopen
jaar het tot stand komen daarvan op zich genomen.

Belangrijk uitgangspunt voor het Actieprogramma was de samenwerking en synergie tussen
de regionale LSH-clusters en het komen tot een beperkt aantal nationale sterktes als
basis voor één Nederlandse propositie. Deze propositie kan het internationale visitekaartje
van de Nederlandse LSH-sector zijn op basis waarvan bedrijven kunnen besluiten zich
in Nederland te vestingen. Randvoorwaarden voor bedrijven om naar Nederland te komen
of in Nederland te blijven zijn een sterk LSH-ecosysteem en een aantrekkelijk vestigingsklimaat.
In het Actieprogramma doet de ambassadeur voorstellen voor het versterken daarvan
met als doel dat bedrijven op de lange termijn in de Nederlandse LSH-sector blijven
investeren.

Platform Future Affordable Sustainable Therapies

De ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en medische interventies is sterk in beweging
door de opkomst van nieuwe behandelvormen (zoals bijvoorbeeld celtherapie en gentherapie),
personalised medicine en regeneratieve geneeskunde. Cross-overs tussen de geneesmiddelontwikkeling en medische technologie leiden tot nieuwe toepassingen.
Big data en artificiële intelligentie zullen zorgen voor versnelling en nieuwe manieren van
wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling van producten. De innovatieve ontwikkelingen
die door verschillende departementen worden gefaciliteerd op het terrein van nieuwe
geneesmiddelen en medische interventies zoals celtherapieën, regeneratieve geneeskunde
en personalised medicine vragen om meer samenhang.

In hun advies geven de kwartiermakers aan dat er een geïntegreerde en gerichte aanpak
nodig is om versneld betaalbare én innovatieve therapieën te ontwikkelen. Door onder
andere meer samenhang aan te brengen in het versnipperde financieringslandschap wordt
het innovatieproces sterker gestimuleerd en worden de administratieve lasten voor
aanvraag en verantwoording verlaagd. Daarnaast geven de kwartiermakers aan dat dit
ook vraagt om investeringen in geneesmiddelontwikkeling waarbij uitgaven voor geneesmiddelen
in de toekomst kunnen worden beperkt en/of investeringen die revolverend kunnen zijn.
Daarbij kunnen dan ook voorwaarden worden gesteld aan beschikbaarheid en betaalbaarheid.
Dit betekent dat innovatie en betaalbaarheid meer dan nu hand-in-hand moeten gaan.
Verder constateren zij dat voor een integrale aanpak van innovatieve therapieontwikkeling
het van belang is om informatie op het gebied van therapieontwikkeling te ontsluiten
en waar nodig actief verbindingen te leggen, actief te signaleren en adresseren van
knelpunten (waaronder regulatoire barrières) in het gehele proces van therapieontwikkeling
en vragen de kwartiermakers aandacht voor een gemeenschappelijke, goed ontsloten infrastructuur
en onderwijs op het gebied van therapieontwikkeling, op het grensvlak tussen wetenschap
en bedrijfsleven.

Tenslotte

In beide rapporten worden voorstellen gedaan om het Nederlandse Life Science & Health
ecosysteem te versterken waardoor het kan uitgroeien tot een ecosysteem van wereldniveau.
Daarnaast wordt ook duidelijk dat Nederland een leidende rol kan spelen als het gaat
om de samenhang tussen innovatie en betaalbaarheid. Wij zijn positief over de richting
die beide rapporten aangeven en zullen de komende maanden bezien aan welke voorstellen
wij een vervolg kunnen gaan geven. Wij zullen ons inzetten om zo meerwaarde te creëren
voor het bedrijfsleven, de wetenschap, en goede en betaalbare gezondheidszorg en bovenal
de patiënt.

Wij hebben er alle vertrouwen in dat bovengenoemde ontwikkelingen hieraan de benodigde
impuls kunnen geven. In het eerste kwartaal van 2021 ontvangt u de kabinetsreactie
op beide rapporten.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat,
M.C.G. KeijzerDe mnister voor Medische Zorg, T. van Ark