Brief regering : Geannoteerde agenda voor de informele videoconferenties van de leden van de Raad Algemene Zaken van 1 en 8 december 2020

Nr. 2243
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 23 november 2020

Hierbij bied ik u de geannoteerde agenda aan voor de informele videoconferenties van
de leden van de Raad Algemene Zaken van 1 en 8 december 2020.

De Minister van Buitenlandse Zaken,
S.A. Blok

GEANNOTEERDE AGENDA INFORMELE VIDEOCONFERENTIES VAN DE LEDEN VAN DE RAAD ALGEMENE
ZAKEN VAN 1 DECEMBER EN 8 DECEMBER 2020

Op dinsdag 1 december 2020 vindt een informele videoconferentie van de leden van de
Raad Algemene Zaken plaats. Zij zullen spreken over de toekomst van Europa en naar
verwachting ook van gedachten wisselen over de aanpak van de COVID-19 pandemie. Deze
videoconferentie komt in de plaats van een gepland informeel overleg in Wiesbaden
dat door de COVID-19-maatregelen geen doorgang kan vinden.

Op dinsdag 8 december 2020 vergaderen de leden van de Raad opnieuw informeel via videoverbinding,
zij zullen dan naar verwachting spreken over de Europese Raad van 10-11 december,
de Toekomstige relatie tussen de EU en het VK, wetgevende prioriteiten en de meerjarenplanning
en het European Democracy Action Plan. Deze videoconferentie komt in de plaats van een reguliere Raad Algemene Zaken.

De Minister van Buitenlandse Zaken is voornemens deel te nemen aan beide vergaderingen.

Informele videoconferentie 1 december

Toekomst van Europa

Het voorzitterschap zal de stand van zaken toelichten met betrekking tot de onderhandelingen
tussen de Raad, het EP en de Commissie over de gezamenlijke verklaring over de Conferentie
over de Toekomst van Europa. Dit gedeelte zal naar verwachting kort zijn aangezien
er op dit moment geen noemenswaardige voortgang van de onderhandelingen is. Vervolgens
gaan de ministers in dialoog met jongeren over de toekomst van Europa. Dit onderdeel
wordt gefaciliteerd door de Schwarzkopf Stiftung. Deze stichting zet zich in om jongeren te laten bijdragen aan een pluralistisch,
democratisch en op wederzijds respect gebaseerd Europa.

Het kabinet is van mening dat de aandacht van de EU en de instellingen nu uit moet
gaan naar het leveren van tastbare resultaten voor burgers op de gestelde prioriteiten.
Dit geldt ook voor de conferentie. De Europese Raad (ER) heeft op 20 en 21 juni jl.
de prioriteiten voor de komende jaren voor de EU vastgesteld in de Strategische Agenda
2019–2024.1 De maatschappelijke consultaties over de toekomst van de EU, uitgevoerd in alle lidstaten,
met uitzondering van het Verenigd Koninkrijk, waren een belangrijke bron voor de Strategische
Agenda. De conferentie kan bijdragen aan de uitvoering van deze prioriteiten.

COVID-19

Het Duitse voorzitterschap wijdt het tweede deel van de informele videoconferentie
aan COVID-19, en wenst met de leden van de Raad van gedachten te wisselen over het
verder verbeteren van de coördinatie van de gezamenlijke inspanningen van de lidstaten
en het verlichten van de economische en sociale gevolgen van de pandemie. Daarbij
geeft het voorzitterschap aan zowel terug als vooruit te willen blikken met het oog
op het verbeteren van de coördinatie en samenwerking in de komende maanden.

Het kabinet steunt Europese coördinatie ten aanzien van COVID-19-maatregelen en verwelkomt
een gedachtewisseling over mogelijke verbetering daarvan. Over COVID-19 vinden momenteel
discussies plaats in verschillende EU-gremia, onder andere over testen, quarantaine,
vaccins en vaccinatie strategieën. Uw Kamer ontvangt parallel het verslag van de informele
videoconferentie van de leden van de Europese Raad van 19 november jl. waar hier ook
over is gesproken. Het is hierbij voor het kabinet wel van belang dat de nationale
bevoegdheden van de lidstaten op het gebied van volksgezondheid worden gerespecteerd.
Voor wat betreft de economische en sociale gevolgen van de pandemie is het de inzet
van het kabinet die zoveel mogelijk te beperken en wisselt het kabinet ook daarover
graag van gedachten met de leden van de Raad.

Informele videoconferentie 8 december

Europese Raad van 10-11 december

De leden van de Raad Algemene Zaken zullen de Europese Raad (ER) van 10 en 11 december
a.s. voorbereiden. Op de agenda van deze ER staat naar aanleiding van de besprekingen
tijdens de afgelopen ER van 15-16 oktober in ieder geval het onderwerp klimaat, specifiek
de ophoging van het EU-brede broeikasgasreductiedoel voor 2030. Deze agendering is
met het oog op het bereiken van een akkoord, zodat de EU tijdig haar Nationally Determined Contribution (NDC) kan aanscherpen, conform de verplichting onder de Overeenkomst van Parijs.
Voortvloeiend uit de ER van oktober staat ook Turkije op de agenda. Op 1 en 2 oktober
kwam de ER een twee-sporen-benadering overeen vis-à-vis Turkije. Een positieve agenda
is mogelijk, maar als Turkije blijft volharden in unilaterale acties en provocaties
dan is de Unie bereid het hele instrumentarium in te zetten.

Daarnaast omvat de agenda COVID-19-coördinatie, handel, het Zuidelijk Nabuurschap
en terrorismebestrijding. In het licht van de actualiteit kunnen buitenlandpolitieke
punten aan de agenda toegevoegd worden. Naar verwachting zullen de regeringsleiders,
op 9 december voorafgaand aan de ER, spreken met een aantal leiders van de Afrikaanse
Unie over het EU-Afrika partnerschap. Daarnaast vindt naar verwachting en marge van
de ER een Eurozonetop plaats waar de voortgang ten aanzien van de bankenunie en de
kapitaalmarktunie op de agenda staan. Het kabinet kan zich vinden in de voorgestelde
ER-agenda. Het parlement ontvangt ter voorbereiding op de ER een geannoteerde agenda
met een nadere uiteenzetting van de kabinetsinzet.

Toekomstige relatie EU-VK

Op het moment van schrijven vinden er intensieve gesprekken plaats tussen de onderhandelingsteams.
Hoewel er op deelonderwerpen goede voortgang is, blijven de posities op de bekende
drie onderwerpen – waarborgen voor een gelijk speelveld, visserij en governance – ver uit elkaar liggen. De leden van de Raad zullen stilstaan bij de laatste stand
van zaken in de onderhandelingen. Het kabinet en de EU blijven daarbij inzetten op
een zo breed en ambitieus mogelijk akkoord.

Ongeacht de uitkomst van de onderhandelingen tussen de EU en het VK zal er na het
aflopen van de overgangsperiode veel veranderen, ook als het lukt om afspraken over
het toekomstig partnerschap te maken. De voorbereidingen op de nieuwe relatie met
het VK na het aflopen van de overgangsperiode zijn een belangrijk punt van aandacht
voor het kabinet. In alle gevallen zijn readiness-voorbereidingen nodig door alle actoren: (mede)overheden, instellingen, bedrijven
en burgers. Ook blijft Nederland oproepen tot het tijdig publiceren van de voorziene
contingency aanpak op EU-niveau, in lijn met de conclusies van de Europese Raad van 15 en 16 oktober
2020.

Wetgevende prioriteiten en meerjarenplanning

Inzet is dat de Raad, het EP en de Commissie en marge van de informele Raad een gemeenschappelijke
verklaring aannemen tezamen met een verklaring over de meerjarige programmering met
wetgevingsprioriteiten voor 2021. Deze verklaringen vormen dan de routekaart voor
het gezamenlijke werk aangaande wetgeving. Het is voor het eerst dat een meerjaarlijkse
programmering wordt vastgesteld. Dit programma is op het moment van schrijven nog
niet beschikbaar.

De inzet van het kabinet is erop gericht om via Europese samenwerking duurzaam herstel
te bespoedigen en verdere economische groei te bevorderen. De maatregelen die hiervoor
genomen worden moeten leiden tot sterkere lidstaten en een sterkere en weerbaardere
Unie. Het kabinet zal in deze besprekingen specifiek aandacht vragen voor de prioriteiten
uit de Kamerbrief voor de Staat van de Unie 20202, kort samengevat migratie, veiligheid, economie, klimaat, extern beleid en een beter

functioneren van de EU, en in het verlengde daarvan voor aansluiting bij de Strategische
Agenda

2019–2024 die de Europese Raad in juni vorig jaar aannam. Het kabinet is voorstander
van meerjarige planning omdat dit de focus en de voorspelbaarheid van het wetgevingsproces
vergroot. Wat monitoring betreft zet het kabinet in op periodieke bespreking in de
Raadsformaties die voor de afzonderlijke prioriteiten verantwoordelijk zijn. Het kabinet
streeft ernaar eind november de appreciatie van het Commissie Werkprogramma 2021 uw
Kamer te doen toekomen.

European Democracy Action Plan

De publicatie van het European Democracy Action Plan wordt voorzien op 2 december a.s. Het actieplan gaat naar verwachting in op de integriteit
van verkiezingen, mediavrijheid, mediapluralisme en desinformatie. De Commissie zal
naar verwachting een presentatie geven over de inhoud van de voorstellen. Naast het
European Democracy Action Plan wordt in december ook de publicatie van het Digital Services Act voorzien. Tezamen zullen zij van invloed zijn op de regulering van internetdiensten.
Na publicatie van de voorstellen ontvangt uw Kamer binnen de gebruikelijke termijn
een BNC-fiche.