Brief regering : Deskundigenverslag dierziekten vogelgriep en meldcriteria eendenbedrijven

Nr. 255 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 november 2020

Op vrijdag 13 november jl. werd een vierde besmetting met HPAI geconstateerd, ditmaal
bij een eendenbedrijf in Terwolde. Daarnaast worden er nog steeds besmette dode wilde
vogels gevonden, zowel in Nederland als in andere Europese landen. Ook worden er nu
in andere landen besmettingen op pluimveebedrijven gemeld. De deskundigengroep dierziekten
is vrijdag geconsulteerd en heeft een analyse gegeven van de huidige situatie. In
deze brief informeer ik uw Kamer over de laatste besmetting, over de analyse van de
deskundigengroep en over de aangescherpte meldgrens voor eendenbedrijven.

Donderdagavond 12 november jl. werd een vogelgriepverdenking gemeld bij een eendenbedrijf
in Terwolde. Vrijdag in de loop van de dag werd bekend dat het HPAI H5 betrof en het
bedrijf is dezelfde dag nog geruimd. In de 1-kilometerzone van het besmette bedrijf
zit één ander pluimveebedrijf op meer dan 500 meter van het besmette bedrijf. Het
betreft een bedrijf met vleeskuikens die bijna op slachtleeftijd zijn. Er is besloten
dit bedrijf niet preventief te ruimen omdat binnen de 1-kilometerzone van dit vleeskuikenbedrijf
geen andere bedrijven zitten, wat maakt dat er geen zorg is dat de infectie ongemerkt
als een olievlek zou kunnen spreiden. Daarnaast zouden de kuikens binnen een week
worden geslacht en lopen vleeskuikens minder risico om besmet te raken dan bijvoorbeeld
eenden- of legkuikenbedrijven. Het bedrijf is gescreend en bleek negatief. Ook de
andere bedrijven in de 3-kilometerzone bleken negatief in de screening.

Vlees afkomstig van pluimvee uit het beschermingsgebied (het gebied met een straal
van 3 kilometer rond een besmet bedrijf) mag volgens de Europese regelgeving alleen
in Nederland worden afgezet en niet op de Europese markt worden gebracht. Omdat er
door de coronacrisis vanuit de horeca een kleinere vraag is naar regulier vleeskuikenvlees
en de Nederlandse retail alleen vlees van traaggroeiende vleeskuikens afneemt, is
deze afzet nu een extra uitdaging. De pluimveesector heeft dit probleem aangekaart.
Ik heb daar waar mogelijk oplossingen geboden om de afzet te faciliteren. In overleg
met mijn ministerie is door de NVWA een corridor gecreëerd uit het B-gebied naar een
geschikte slachterij. Daarnaast heeft de NVWA een schriftelijke verklaring afgegeven
dat dit vlees geschikt is voor menselijke consumptie.

Verslag deskundigengroep dierziekten

De deskundigengroep concludeert dat de situatie aanzienlijk risicovoller is dan ten
tijde van de laatste beoordeling op 21 oktober 2020. Er worden veel HPAI-besmette
wilde vogels op een groot aantal verschillende locaties gevonden en er zijn inmiddels
vier pluimveebedrijven besmet. De kans dat een Nederlands pluimveebedrijf met HPAI
wordt besmet, wordt hierom op dit moment als zeer groot beoordeeld.

De deskundigengroep geeft aan dat optimale bedrijfshygiëne op pluimveebedrijven essentieel
is, dat geldt voor de pluimveehouder en voor bezoekers. Aandacht voor een goede en
duidelijke schone en vuile weg op het erf en in de hygiënesluis is van belang, waarbij
zo min mogelijk bezoekers en voertuigen op het erf moeten worden toegelaten. Voorkomen
moet worden dat huisdieren in direct of indirect contact komen met het pluimvee en
zorg voor een goede plaagdierenbestrijding is belangrijk. Mijn ministerie zal samen
met de sector inzetten op versterkte communicatie richting alle pluimveehouders op
het punt van bedrijfshygiëne en het schone en vuile weg principe.

Daarnaast stellen de deskundigen dat het zinvol zou zijn om de levende wilde vogelmonitoring
te intensiveren. Mijn ministerie gaat op korte termijn met experts in gesprek om te
onderzoeken of en zo ja hoe we die kunnen intensiveren.

Het volledige verslag van de deskundigen is als bijlage toegevoegd aan deze brief1.

Meldcriteria eenden

Er zijn de afgelopen jaren relatief meer eendenbedrijven besmet dan andere pluimveebedrijven.
Daarbij laten eenden nagenoeg geen verschijnselen zien van hoogpathogene vogelgriep
en blijft de mortaliteit op eendenbedrijven gering. Daarom heb ik besloten de meldcriteria
voor eendenbedrijven aan te scherpen. De regeling is hierop aangepast. Eendenbedrijven
moeten een verdenking van vogelgriep bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
(NVWA) melden wanneer:

1. er 2 dagen op rij een uitval is die hoger is dan 0,15%, of

2. als er op 1 dag 0,5% uitval is in combinatie met een voeropnamedaling van 5%.

Deze meldcriteria gelden niet in de eerste week na opzet omdat uitval in de eerste
week meestal een andere oorzaak heeft.

Ik zal uw Kamer regelmatig informeren over de stand van zaken met betrekking tot de
vogelgriepsituatie in Nederland en daarbuiten.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten