Brief regering : Update vogelgriep: HPAI besmetting in Puiflijk

Nr. 228 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 november 2020

In mijn brief van 29 oktober jl. (Kamerstuk 28 807, nr. 227) heb ik uw Kamer toegezegd u regelmatig te informeren over ontwikkelingen op het
gebied van hoogpathogene vogelgriep (HPAI). Bij deze informeer ik u over een vogelgriep
uitbraak op een pluimveebedrijf in Puiflijk (gemeente Druten). Dit bedrijf ligt in
het 3km- beschermingsgebied van het eerste besmette bedrijf in Altforst. Daarnaast
informeer ik u over de situatie met betrekking tot met HPAI besmette wilde vogels
in Nederland en de exportsituatie.

Op woensdag 4 november is een verdenking van HPAI op een legpluimveebedrijf in Puiflijk
bij de NVWA gemeld. Het is een bedrijf met twee stallen en in totaal 100.000 leghennen.
Op het bedrijf was sprake van een plotselinge hoge sterfte in één van de stallen en
de andere dieren in diezelfde stal vertoonden ook ziekteverschijnselen. Het specialistenteam
van de NVWA heeft het bedrijf woensdagmiddag bezocht en heeft officiële monsters genomen,
die direct naar het referentielaboratorium Wageningen Bioveterinary Research (WVBR)
in Lelystad gebracht zijn. Op donderdag 5 november volgde de uitslag dat de monsters
positief testten op H5. De NVWA zal vandaag, 5 november, met de ruiming van dit bedrijf
beginnen. Ook zal onderzocht worden of dit bedrijf is geïnfecteerd vanuit het eerder
besmette bedrijf in Altforst of dat dit een nieuwe infectie is vanuit de wilde vogelpopulatie.

In het gebied van 1 km rondom het bedrijf zit één ander pluimveebedrijf, een opfoklegbedrijf
met 115.000 stuks pluimvee. Ondanks dat nog niet bekend is of het bedrijf in Altforst
het tweede bedrijf in Puiflijk heeft besmet, geeft deze besmetting aan dat er een
reëel risico bestaat op buurtbesmettingen in de nabije omgeving. In lijn met het draaiboek
zal dit bedrijf zal daarom preventief worden geruimd. In het 3 km-gebied bevinden
zich zes andere pluimveebedrijven, waaronder het geruimde bedrijf in Altforst. In
het 10 km-gebied zijn nog 24 andere bedrijven aanwezig. De bedrijven in het 3 km gebied
zullen worden bemonsterd en onderzocht op vogelgriep. Alle eerder genomen landelijke
maatregelen blijven van kracht. Er zal een nieuw 3 km beschermings- en 10 km toezichtsgebied
worden ingesteld om het bedrijf in Puiflijk. Dit gebied overlapt grotendeels met het
eerder ingestelde gebied rondom Altforst.

Maatregelen op en rond het besmette bedrijf

Op het besmette bedrijf zullen alle kippen geruimd worden. Er is conform Europese
regelgeving een beschermings- (3 km) en een toezichtsgebied (10 km) ingesteld waarbinnen
strenge maatregelen gelden:

1. Vervoersverboden voor levende vogels en vervoersbeperkingen voor aan- en afvoer van
pluimveebedrijven, zoals mest.

2. Maatregelen voor bezoekers aan pluimveebedrijven en hygiëne maatregelen.

3. Een afscherm- en ophokplicht voor alle gehouden vogels.

4. Een jachtverbod.

Besmettingen bij wilde vogels en de situatie in Europa

Dagelijks zijn er meldingen van zieke en dode wilde vogels, met name vanuit het Waddengebied
wordt veel sterfte gemeld. De lokale autoriteiten zorgen dat dode vogels opgeruimd
worden. De NVWA heeft op hun website een kaartje geplaatst met de locaties waar besmette
dode vogels gevonden zijn.1 Op de website van NVWA staat ook waar dode vogels gemeld kunnen worden.2 Het is belangrijk dat dode of zieke vogels niet aangeraakt of verplaatst worden.
Mijn ministerie is in gesprek met brancheorganisatie van vogelopvang en faunabeheer
over een protocol voor de vogelopvangen en faunabeheer over het omgaan met zieke wilde
vogels.

Deze week heeft het Verenigd Koninkrijk ook melding gemaakt van een met HPAI besmet
pluimveebedrijf en in Duitsland zijn ook besmette wilde vogels gevonden. Als er nieuwe
ontwikkelingen zijn, zal ik uw Kamer hierover informeren.

Export naar landen buiten de Europese Unie (derde landen)

De eerste besmetting bij het bedrijf in Altforst heeft er toe geleid dat Nederland
niet langer vrij is van hoogpathogene vogelgriep. Hierdoor zijn de exportmogelijkheden
naar derde landen geheel of gedeeltelijk stilgevallen. Ofwel omdat de bestaande gezondheidscertificeringseisen
van landen export onmogelijk maken ofwel omdat landen aanvullende importbeperkingen
vanwege HPAI hebben ingesteld. Een brede range van producten, inclusief eendagskuikens
en broedeieren, wordt hierdoor geraakt. Mijn ministerie is in gesprek met landen om
afspraken over regionalisering te maken. Een zeer beperkt aantal landen buiten de
EU past al een vorm van regionalisatie toe, waardoor export vanuit de vrije gebieden
door kan gaan.

De ervaringen van voorgaande HPAI uitbraken heeft geleerd dat de gevolgen voor de
export naar derde landen ingrijpend zijn en dat het enige tijd zal duren voordat exportmarkten
weer open zijn. Het is de verwachting dat een aantal derde landen aanvullende vragen
stellen over de uitbraak, alvorens de importbeperkingen op te heffen. Mijn ministerie
werkt nauw samen met de NVWA en de sectoren om de handelsbelemmeringen op te lossen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten