Brief regering : Reactie op het verzoek van het lid De Graaf, gedaan tijdens de Regeling van Werkzaamheden van 6 oktober 2020, over het bericht ‘Koerden gaan Syrische vrouwen en kinderen vrijlaten uit Al Hol-kamp’

Nr. 752
BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN EN VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 oktober 2020

Tijdens het Algemeen Overleg voortgang/evaluatie missies en operaties op 5 oktober
jl. (Kamerstuk 29 521, nr. 415) zegde de Minister van Buitenlandse Zaken toe de Kamer te informeren over de verklaring
van de Syrische-Koerden dat ze Syriërs vrij willen laten uit kamp Al Hol. Met deze
brief doen wij deze toezegging gestand en komen we tegemoet aan het verzoek van het
lid De Graaf (PVV) tijdens de regeling van werkzaamheden van 6 oktober jl. (Handelingen
II 2020/21, nr. 10, Regeling van Werkzaamheden).

De Syrisch-Koerdische autoriteiten in Noordoost Syrië kondigden op 5 oktober aan dat
ze alle 25.000 Syrische ontheemden en families van IS-strijders willen vrijlaten uit
kamp Al Hol. Iraakse en andere buitenlandse families van IS-strijders, waaronder Nederlandse
vrouwen en kinderen, blijven vastzitten in Al Hol.

De Syrisch-Koerdische autoriteiten hebben al langer de wens om Syriërs vrij te laten
uit Al Hol en zijn daarover voortdurend in gesprek met tribale leiders uit de regio.
Volgens de VN zijn er tussen juli 2019 en juli 2020 4.345 Syriërs vanuit Al Hol teruggekeerd
naar hun gemeenschappen in Noordoost Syrië. Terugkeer geschiedde op basis van een
tribaal sponsorsysteem waarbij families voor vertrek werden onderworpen aan een veiligheidscheck
en de lokale tribale leiders uit het hervestigingsgebied een garantie moesten afgeven
dat de betrokkenen geen veiligheidsrisico meer vormden. De Syrisch-Koerdische autoriteiten
willen dit proces versnellen door algemene amnestie voor Syriërs in Al Hol af te kondigen.
Hierdoor wordt het makkelijker voor families uit Noord- en Oost-Syrië om terug te
keren naar hun gemeenschap. Voor de families uit het gebied dat onder controle van
Turkije staat is nog geen terugkeermechanisme opgezet.

Op 10 oktober besloten de Syrisch-Koerdische autoriteiten dat ze ook amnestie zullen
verlenen aan bepaalde groepen Syrische IS-strijders die vast zitten in gevangenissen
in Noordoost-Syrië. Personen die ouder zijn dan 75 jaar, ziek zijn of zich schuldig
hebben gemaakt aan kleine overtredingen en misdrijven zullen worden vrijgelaten. Personen
die schuldig zijn bevonden aan spionage, verraad, eerwraak en drugshandel of diegene
met een hoge positie in IS of een andere terroristische organisatie en IS-strijders
die zich schuldig hebben gemaakt aan ernstige misdrijven worden niet vrijgelaten.
Voor Syrische IS-strijders die schuldig zijn bevonden aan ernstige misdrijven zal
de straf worden gehalveerd. Levenslange gevangenisstraffen worden zo teruggebracht
tot 20 jaar.

Volgens de Syrisch-Koerdische autoriteiten zijn deze stappen bedoeld om een nieuwe
benadering van gerechtigheid te bevorderen, gemeenschapsrelaties nieuw leven in te
blazen en de druk te verlichten in gevangenissen die meer dan 10.000 IS-strijders
moeten opvangen.

Tegelijkertijd met deze brief ontvangt uw Kamer de antwoorden op de Kamervragen van
de leden Koopmans en Yesilgöz-Zegerius over hetzelfde onderwerp (Aanhangsel Handelingen
II 2020/21, nr. 600).

De Minister van Buitenlandse Zaken,
S.A. Blok

De Minister van Justitie en Veiligheid,
F.B.J. Grapperhaus