Brief regering : Beleidsreactie op het Inspectierapport 'aanpak van mensenhandel en mensensmokkel'

Nr. 180 BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 mei 2020

Hierbij zend ik uw Kamer het inspectierapport «Aanpak van mensenhandel en mensensmokkel»
van de Raad voor de rechtshandhaving (hierna: de Raad)1.

Ook zend ik u hierbij mijn reactie op het rapport en de aanbevelingen van de Raad2.

De Raad heeft in dit rapport gekeken naar de aanpak van mensenhandel en mensensmokkel
in Caribisch Nederland. Ik heb kennisgenomen van de bevindingen en ik dank de Raad
voor het gedegen onderzoek en kritisch rapport. Ik ben de Raad ook dankbaar voor zijn
aanbevelingen. Zoals de Raad in zijn rapport terecht stelt zijn er al veel mooie initiatieven
en trajecten in Caribisch Nederland ontplooid maar valt er nog veel winst te behalen
en is het nu zaak om door te pakken. Daarbij vind ik het van belang te benadrukken
dat de overheidsdiensten op Caribisch Nederland, ook diegene die betrokken zijn bij
de bestrijding van mensenhandel en mensensmokkel, beperkt van omvang zijn en een beperkt
absorptievermogen hebben. De aanbevelingen van de Raad en mijn reactie hierop moeten
in dat licht worden gezien.

De aanpak van mensenhandel en mensensmokkel is al langer een prioriteit in Caribisch
Nederland. Om mensenhandel en mensensmokkel effectief te bestrijden is samenwerking
tussen ketenpartners van cruciaal belang.3 Door middel van een multidisciplinaire werkgroep wordt er vorm gegeven aan de implementatie
en uitvoering van gemaakte afspraken.

De Raad doet in zijn rapport enkele aanbevelingen ten aanzien van het Korps Politie
Caribisch Nederland (KPCN). Deze aanbevelingen zien onder andere op de implementatie
van het themaregister en de informatiepositie van het informatiecentrum BES. Ik neem
de aanbevelingen over deze thema’s deels over. Het advies van de Raad om voor minimaal
een jaar een projectleider aan te stellen neem ik niet over. Ik zal een aantal belangrijke
aanbevelingen adresseren in deze brief, voor een uitgebreidere toelichting op de overige
aanbevelingen verwijs ik u naar de bijlage4.

Sinds het ontstaan van het KPCN is primair aandacht uitgegaan naar het op orde brengen
van de basis. De eerder door mij gedane investeringen hebben bijgedragen aan een modernere
politieorganisatie. Ook is de laatste vier jaar gewerkt aan de doorontwikkeling en
verbetering van deze politieorganisatie. In het nieuwe inrichtingsplan is een uitbreiding
van middelen opgenomen voor het korps, oplopend tot structureel 1,2 miljoen per jaar
vanaf 2022, wat een stijging van bijna 8% bedraagt.5 Belangrijk onderdeel van dit plan is de verdere verbetering van de afdeling die zich
binnen KPCN met analyse en informatie bezig houdt. Die afdeling wordt erop toegerust
dat zij maatgevend kunnen bijdragen aan het zoveel als mogelijk opvolgen van de aanbevelingen
van de Raad. De korpschef KPCN staat hiervoor aan de lat en krijgt, gelet op de kleinschalige
context, van mij de vrijheid om dat naar beste inzicht vorm te geven. Hij zal hierover
in het jaarverslag KPCN rapporteren.

Het themaregister6 krijgt daarbij bijzondere aandacht. Om de beschikbare informatie zo goed mogelijk
te kunnen ontsluiten, zal KPCN samen met ketenpartners in gesprek gaan om hierover
nadere afspraken te maken. Dat zal naar verwachting voor de zomer van dit jaar zijn
beslag krijgen. Vanaf juni 2020 wordt maandelijks bekeken hoe de afspraken worden
nagekomen. Voorts zal het belang van het invullen van het themaregister naar voren
worden gebracht tijdens de Europese dag tegen Mensenhandel op 18 oktober 2020.

De Raad benoemt in haar rapport ook het kennisniveau van de bij mensenhandel betrokken
diensten als aandachtspunt. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid heeft jaarlijks
middelen beschikbaar gesteld ten behoeve van de aanpak van mensenhandel en mensensmokkel
in Caribisch Nederland. Betrokkenen op Saba en Sint Eustatius hebben aangegeven meer
behoefte te hebben aan meer kennis over mensenhandel. Ik tracht in deze behoefte te
voorzien door in 2020 samen met de BES ketenpartners een nieuwe impuls te geven aan
het trainen van professionals.

Ten aanzien van de aanpak van mensensmokkel geldt het volgende. Ik onderschrijf het
standpunt van de Raad dat het grenstoezicht een belangrijk instrument is in de aanpak
van mensensmokkel. Op dit terrein is in de afgelopen jaren een aantal maatregelen
genomen om mensensmokkel aan te pakken. Zo is geïnvesteerd in het vergroten van de
kennis en expertise van de grensbeambten van Caribisch Nederland door middel van trainingen.
Het voorgaande neemt niet weg dat er nog verbeteringen wenselijk zijn, zoals de Raad
ook in zijn bevindingen aangeeft.

Er zijn reeds maatregelen in gang gezet om de maritieme grensbewaking van Caribisch
Nederland te versterken.

In de bijlage treft u een nadere toelichting per aanbeveling, in aanvulling op hetgeen
is toegelicht in deze brief7.

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus