Brief regering : Geannoteerde agenda informele JBZ-Raad op 6 april 2020 via videoconferentie

Nr. 611 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID EN VOOR RECHTSBESCHERMING EN DE
STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 april 2020

Hierbij bieden wij u de geannoteerde agenda aan van de informele bijeenkomst van de
Raad Justitie en Binnenlandse Zaken op 6 april 2020 via videoconferentie. Deze informele
JBZ-Raad beperkt zich tot justitie-onderwerpen. De Minister voor Rechtsbescherming
is voornemens deel te nemen aan deze informele JBZ-Raad.

In Europees verband hebben de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken veelvuldig
(video)contact met elkaar over onderwerpen op het gebied van grenzen, migratie en
veiligheid, soms ook in gezamenlijkheid met de ministers verantwoordelijk voor (volks)gezondheid.
Deze digitale overleggen worden georganiseerd door de Commissie en betreffen geen
formele EU-raden onder het roulerend voorzitterschap. Het gaat om overleggen waarin
de stand van zaken van de getroffen maatregelen tussen de verschillende lidstaten
wordt uitgewisseld. In deze overleggen wordt onder andere gesproken over de afstemming
van grensmaatregelen tussen lidstaten om vrij verkeer van goederen en diensten te
waarborgen door middel van implementatie van de richtsnoeren grensmaatregelen en reisbeperkingen
voor derdelanders naar de EU zoals onderschreven door de Europese Raad van 17 maart
jl. (Kamerstukken 21 501–20 en 25 295, nr. 1527)

De Minister van Justitie en Veiligheid,
F.B.J. Grapperhaus

De Minister voor Rechtsbescherming,
S. Dekker

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid,
A. Broekers-Knol

Geannoteerde agenda van de informele bijeenkomst van de Raad Justitie en Binnenlandse
Zaken, 6 april 2020

Het voorzitterschap heeft een informele JBZ-Raad voor ministers van Justitie aangekondigd
over de gevolgen van maatregelen aangaande de COVID-19 uitbraak op justitiële samenwerking
op het gebied van strafrecht en civielrecht.

Het voorzitterschap wil hiermee de gelegenheid bieden om informatie uit te wisselen
over maatregelen die lidstaten hebben genomen op Justitie terrein naar aanleiding
van de uitbraak van het COVID-19 virus. Deze maatregelen moeten volgens het voorzitterschap
proportioneel zijn en fundamentele rechten en rechtsstatelijkheid respecteren.

Het voorzitterschap geeft de uitwisseling van informatie tijdens de informele JBZ-Raad
vorm aan de hand van een aantal thema’s:

• Door de lidstaten ingevoerde of overwogen maatregelen met betrekking tot de werking
van het rechtssysteem;

• De sancties (bestuursrechtelijk of strafrechtelijk) waarmee lidstaten de naleving
van maatregelen handhaven;

• Suggesties van lidstaten voor andere thema’s op justitie terrein waarbij informatie-uitwisseling
bevorderlijk zou zijn; en in aanvulling daarop suggesties welke andere maatregelen
op justitie terrein op EU-niveau genomen zouden moeten worden in het kader van de
COVID-19 uitbraak.

Nederland ondersteunt het standpunt van het voorzitterschap dat ook op justitie terrein
informatie-uitwisseling tussen de lidstaten van toegevoegde waarde kan zijn. Daarbij
hecht Nederland, gelet op de aard en omvang van de crisis, sterk aan afstemming op
EU-niveau en zoveel mogelijk gezamenlijk optreden, indachtig nationale bevoegdheden.

In dat kader is voor Nederland de notie van belang dat rechtshandhaving en rechtspleging
belangrijke vitale hoofdprocessen zijn. De maatregelen die binnen de organisaties
van het rechtssysteem zijn genomen, zijn er op gericht om deze vitale processen zo
veel en zo lang als mogelijk doorgang te laten vinden. Voorts ziet Nederland hierbij
specifiek het belang van het doorlopen van Europese justitiële samenwerking ten behoeve
van de grensoverschrijdende opsporing en vervolging van criminelen. Het gebruik van
digitale middelen, zoals telehoren en videoconferencing, zijn hierbij van meerwaarde.
Ook in dit kader is digitalisering van betekenis.

Nederland wil daarnaast graag van gedachten wisselen over andere onderwerpen op justitieterrein
die aandacht vragen vanwege de COVID-19 uitbraak. Zo kan het nuttig zijn om informatie
uit te wisselen over de vervolging van nieuwe criminele fenomenen die als gevolg van
de COVID-19 crisis worden waargenomen, zoals een toename van internetcriminaliteit.
Uitwisseling kan bijdragen aan betere samenwerking in geval van vervolging van grensoverschrijdende
gevallen. Hoewel de bestrijding van het COVID-19 nu voorop staat, acht Nederland het
tevens van belang dat de bestaande regels en afspraken omtrent gegevensbescherming
en rechtsstatelijkheid worden nageleefd. Nederland wil ook, in lijn met de SG van
de Raad van Europa en de voorzitter van de Commissie Von der Leyen, uitdragen dat
het begrijpelijk is dat lidstaten nu bijzondere maatregelen nemen in het kader van
de bestrijding van het COVID-19 virus, maar dat daarbij ook de beginselen van de rechtsstaat,
democratie en fundamentele rechten in acht moeten worden genomen.