Brief regering : Verkenning Niet-WMO-plichtig onderzoek en ethische toetsing

Nr. 21 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 9 maart 2020

Hierbij stuur ik u de verkenning Niet-WMO-plichtig onderzoek en ethische toetsing1. De verkenning is uitgevoerd door een consortium van onderzoekers uit het Nederlands
Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis (NKI-AVL), Vrije Universiteit
Amsterdam en MLC Foundation.

De Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen (WMO) heeft als doel het beschermen
van proefpersonen tegen de risico’s en bezwaren van wetenschappelijk onderzoek, zonder
de vooruitgang van de medische wetenschap nodeloos te belemmeren. In mei 2018 is het
derde evaluatierapport gepubliceerd over de werking van de WMO2. Eén van de aandachtspunten van deze evaluatie was de reikwijdte van de wet. De afbakening
van de WMO roept namelijk vragen op, mede doordat er altijd categorieën onderzoek
zijn die zich lastig laten definiëren in een wet. Het kan daardoor voorkomen dat niet-WMO-onderzoeken
soms niet aan ethische toetsing worden onderworpen, terwijl er wel aanleiding kan
zijn voor toetsing bijvoorbeeld omdat de privacy van de proefpersonen in het geding
is.

In januari 2019 heb ik u mijn reactie op het evaluatierapport verzonden, waarin ik
een verkenning naar onderzoeken die niet onder de WMO vallen heb toegezegd 3.

Het doel van deze, nu afgeronde, verkenning was om in kaart te brengen welke categorieën
niet-WMO-onderzoek er zijn, welke toetsingskaders er eventueel al gehanteerd worden
en hoe deze categorieën, indien noodzakelijk, proportioneel getoetst kunnen worden.

In de volgende voortgangsrapportage medische ethiek zal ik ingaan op de vervolgstappen
die ik neem naar aanleiding van deze verkenning.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge