Brief regering : Stand van zaken van de acties die zijn ingezet voor kinderen en jongeren met een levenslange en levensbrede zorg- en hulpvraag

Nr. 718
BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 februari 2020

Op 11 maart staat het Algemeen Overleg Jongeren met chronische en langdurige beperkingen
en ontwikkelingsachterstanden gepland. Middels deze brief informeer ik u over de laatste
stand van zaken van de acties die zijn ingezet voor kinderen en jongeren met een levenslange
en levensbrede zorg- en hulpvraag. Deze brief hangt nauw samen met de tijdens het
WGO van 18 november 2019 (Kamerstukken 35 300 XVI en 35 300 VI, nr. 146) aangekondigde brief «Naar verdere versterking van het jeugdstelsel», waarin de voorstellen
worden gepresenteerd om de zorg voor kinderen en gezinnen te verbeteren. Deze brief
zult u medio maart ontvangen.

Kernpunten

• Er wordt gewerkt aan het opstellen van een ondersteunend afwegingskader voor gemeenten
en cliënten voor passende hulp aan mensen met levenslange en/of levensbrede beperkingen.

• In het kader van het koplopertraject van de aanpak cliëntondersteuning, wordt specifiek
aandacht gevraagd voor kinderen en jongeren met een levenslange en/of levensbrede
zorgvraag.

• Er heeft een expertsessie cliëntondersteuning plaatsgevonden met een aantal cliëntorganisaties
met als doel de belangrijkste knelpunten en oplossingen te signaleren voor kinderen
en gezinnen met complexe problematiek. Uitkomsten worden onder meer meegenomen in
de brief «Naar verdere versterking van het jeugdstelsel» die u medio maart ontvangt.

Eerdere bevindingen

De afgelopen periode is de Tweede Kamer geïnformeerd over een aantal onderzoeken.
In de voortgangsbrief Zorg voor de Jeugd (Kamerstuk 34 880, nr. 16) is de Tweede Kamer geïnformeerd over het onderzoek «levenslange en levensbrede zorg-
en ondersteuningsvragen van jeugdigen en jongvolwassen» van onderzoeksbureau Significant.
Hierin heb ik toegezegd om de uitkomsten van dit onderzoek te benutten voor verbeteracties
en deze met het veld op te pakken. Belangrijkste uitdaging is om deze doelgroep bij
de toegang tijdig te herkennen en te erkennen dat er sprake is van een levenslange
en/of levensbrede zorgvraag omdat de beperkingen niet overgaan. De benodigde zorg
en ondersteuning is gericht op integrale participatie, met oog voor de kwaliteit van
leven.

Ook bent u geïnformeerd over het onderzoek van KMPG naar «Basisfuncties voor lokale
teams in kaart de route en componenten onder de loep», waarin handvatten voor beleidsmakers
worden geboden voor de doorontwikkeling van de inrichting van het lokale beleid en
lokale teams om in gemeenten goede hulp en ondersteuning te kunnen bieden. Er wordt
aandacht besteed aan het belang van het herkennen van de zorgvraag met een levenslange
en/of levensbrede problematiek. En ook aan het feit dat een herstelgerichte benadering
niet bij deze doelgroep passend is. Van belang is dat lokale teams ervoor zorgen dat
zij een passende werkwijze en procedure hebben voor deze doelgroep, die niet onnodige
(administratieve) lasten oplevert.

Aankondiging afwegingskader

Als vervolgstap op deze twee onderzoeken, werk ik samen met de cliënt- organisaties
aan een afwegingskader. Het beoogd resultaat is te komen tot een ondersteunend afwegingskader
voor gemeenten en cliënten als extra hulp voor passende hulp aan mensen met een levenslange
en/of levensbrede zorg- of hulpvraag. Het is van belang dat dit afwegingskader betrokken
wordt en een randvoorwaarde is bij de doorontwikkeling van de toegang/lokale teams
in brede zin en meer specifiek voor wat betreft jeugd als onderdeel van de actielijn
in het programma Zorg voor de Jeugd gericht op een betere toegang tot de jeugdhulp
voor kinderen en hun ouders.

Clientondersteuning

In de onderzoeken van Significant en KPMG wordt aandacht besteed aan de rol van cliëntondersteuning.
In het onderzoek van Significant is naar voren gekomen dat onafhankelijke cliënt ondersteuning
door de gemeente niet altijd levensbreed wordt ingevuld, beperkt beschikbaar is en/of
dat het recht op cliëntondersteuning onbekend is. In het onderzoek van KPMG wordt
genoemd dat het nodig is dat lokale teams de rol van de onafhankelijke cliëntondersteuner
expliciet onder de aandacht brengen. De komende maanden zetten VNG, VWS en partners
in het jeugdveld, stappen in de verdere communicatie en implementatie gericht op de
borging van de basisfuncties in de regio. Zo is januari jongstleden een landelijke
communicatiecampagne gestart om de bekendheid en vindbaarheid van cliëntondersteuning
te verbeteren. Ook zal het in het kader van het koplopertraject van de aanpak cliëntondersteuning,
specifiek aandacht worden gevraagd voor kinderen en jongeren met een levenslange en/of
levensbrede zorgvraag.

Expertsessie cliëntondersteuning

In januari heeft een expertsessie cliëntondersteuning plaatsgevonden met een aantal
cliëntorganisaties met als doel de belangrijkste knelpunten en oplossingen te signaleren.
Een belangrijke uitkomst van de sessie is dat de organisaties hebben aangegeven dat
de zorgvraag van kinderen en jongeren met een levenslange en/of levensbrede zorg-
of hulpvraag beter in beeld moet zijn, dat ze zorgbegeleiding en ondersteuning meer
op maat zouden moeten krijgen en dat het kind zo thuis mogelijk moet kunnen opgroeien.
De uitkomsten van deze sessie worden onder andere meegenomen in de brief «Naar verdere
versterking van het jeugdstelsel». Daarnaast zal ik u in de vierde voortgangsrapportage
Zorg voor de Jeugd informeren over de voortgang van alle acties die zijn ingezet gericht
op een betere toegang tot de jeugdhulp voor kinderen en hun ouders.

Ik hoop u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
H.M. de Jonge