Brief regering : Advies Staatstoezicht op de Mijnen voortgang versterkingsoperatie Groningen

Nr. 720
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 februari 2020

Op 29 januari 2020 heeft het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) advies uitgebracht
ten aanzien van de voortgang van de versterking. In deze brief informeer ik uw Kamer,
mede namens de Minister van Economische Zaken en Klimaat, over bijgevoegd advies1 en geef ik hierop een appreciatie van de belangrijkste adviezen.

In het SodM-advies stelt de toezichthouder dat de afgelopen periode goede stappen
zijn gezet om de versterkingsoperatie te versnellen, maar dat het gelet op de urgentie
en de omvang nog sneller zou moeten. Het Rijk onderkent de urgentie van het versnellen
van de versterkingsopgave. Daarom is op 23 januari jl. bestuurlijk met de regionale
overheden en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) het versnellingspakket vastgesteld
waarin de resultaten en voortgang van de versnellingsmaatregelen zijn opgenomen (Kamerstuk
33 529, nr. 718). Het SodM stelt vast dat versnelling waarneembaar is en heeft het vertrouwen dat
deze maatregelen een goede bijdrage leveren en geeft een aantal adviezen om het proces
verder te versnellen.

Zo constateert het SodM dat veel tijd is genomen voor de besluitvorming over de aanvullende
versnellingsmaatregelen voordat uitvoering daarvan gestart is. Zij begrijpen deze
keuze. Daarbij stellen ze wel dat de versnelling van de operatie ermee gediend is
om geen verdere vertraging op te lopen en steeds werkenderwijs de ontstane problemen
gaandeweg op te lossen. Het bleek in deze fase wenselijk om tot een zorgvuldige uitwerking
te komen die breed wordt gedragen. Dit om enerzijds snel te kunnen opschalen en anderzijds
meer zekerheid te kunnen geven aan bewoners. Het vertrouwen van bewoners en hun draagvlak
zijn van belang omdat het immers om hun veiligheid gaat. Hetzelfde principe geldt
voor het vaststellen van de veiligheidskaders. We hebben goed kennisgenomen van de
observaties en adviezen van het SodM op dit vlak en zullen die betrekken bij het vervolg
en nieuwe initiatieven.

In het verlengde hiervan vraagt het SodM specifieke aandacht voor het mandaat van
de NCG. Dit in lijn met zijn reactie op de consultatie van het wetsvoorstel Versterken,
waarmee de Tijdelijke wet Groningen (Kamerstuk 35 250) wordt aangevuld. Deze adviezen zijn meegewogen in de uitwerking van het wetsvoorstel.
De uitvoeringsorganisatie – de NCG – krijgt dan ook meer bevoegdheden dan op grond
van het Besluit Versterken Gebouwen Groningen dat momenteel geldt. Zo stelt de NCG
de risicoprofielen vast en kan zij normbesluiten nemen. Door de uitvoering in een
hand te nemen kan er meer snelheid gemaakt worden en wordt de uitvoering eenduidiger.
Uiteraard delen wij het uitgangspunt dat de NCG voldoende ruimte en slagkracht moet
hebben om daadkrachtig en snel te kunnen handelen. Dit zal in het wetsvoorstel worden
verankerd.

Het SodM adviseert daarnaast ook dat we steeds moeten werken met de nieuwste inzichten
ten behoeve van de opnames en de beoordeling, zoals een update van de Nieuwe Nederlandse
Praktijkrichtlijn (NPR) en toepassen van de typologie-aanpak. Ik neem dat advies ter
harte en deel met het SodM het van belang om de meest actuele inzichten tijdig te
betrekken. Dit om te voorkomen dat bewoners worden geconfronteerd met maatregelen
die niet nodig zijn. Tegelijkertijd zien we dat ook hierbij zorgvuldigheid, voorspelbaarheid
en uitvoerbaarheid belangrijk zijn. Deze aspecten vragen dan ook steeds aandacht bij
de invoering van nieuwe inzichten. De NEN heeft in onze opdracht de actualisatie van
de NPR opgepakt, waarbij we stevige regie voeren om tot snelle actualisatie te komen.
Bij deze actualisatie worden de elementen die het SodM schetst betrokken. Dit sluit
tevens aan bij het SodM-advies van 19 december 2019 (bijlage 2)2. Daarin stelt het SodM dat het beoordelen op basis van de meest recente wetenschappelijke
inzichten belangrijk is voor de veiligheid. Het SodM geeft daarbij aan dat zowel het
werken met de seismische dreiging op basis van het meest recente afbouwpad van de
gaswinning als een op relevante punten verbeterde NPR 9998 mogelijk kan voorkomen
dat de versterkingsopgave groter wordt dan voor de veiligheid noodzakelijk is.

Een ander punt waar het SodM nadrukkelijk aandacht voor vraagt is de informatievoorziening
over de voortgang en communicatie naar de bewoners. Er is zowel vanuit het SodM als
vanuit de overheden en samenleving behoefte aan betrouwbaar inzicht in de opgave en
de voortgang van de operatie. De NCG heeft veel inspanning verricht om te komen tot
een betrouwbaar dashboard, wat ook wordt onderschreven door de SodM. Zoals ook met
uw Kamer besproken tijdens het AO van 27 november 2019 (Kamerstuk 33 529, nr. 719), hecht ook ik aan een transparant en helder overzicht waarin de voortgang duidelijk
wordt weergegeven. Zoals aangegeven in de Kamerbrief over het versnellingspakket,
heeft het genereren van een totaaloverzicht en de doorvertaling naar de gemeenten
meer tijd gekost dan aanvankelijk gedacht. Door de NCG wordt de komende tijd verder
gewerkt aan het dashboard en de verrijking van de voortgangscijfers. Het publieke
dashboard zal vooruitlopend hierop wel alvast maandelijks worden gepubliceerd op de
website van de NCG. Daarnaast zal ik uw Kamer elk halfjaar informeren over de voortgang
van de versterkingsoperatie en daarbij de resultaten benoemen van de maatregelen die
worden genomen om de versterkingsoperatie te versnellen.

Daarnaast adviseert het SodM de communicatie richting bewoners te verbeteren en de
bewoner meer centraal te stellen. Dit advies nemen wij ter harte. Zo zal de informatievoorziening
voor bewoners verder worden verbeterd, waarbij we nadrukkelijk kijken naar de wijze
waarop de TCMG dat doet bij schadeafhandelingen. Duidelijke communicatie draagt immers
bij aan een groter vertrouwen in het verloop van de versterkingsoperatie. In de versterkingsoperatie
is het tevens van belang dat de bewoners grip hebben op de wijze waarop hun huis wordt
versterkt en daarin de ruimte hebben om keuzes te maken. Het verbeteren van het bewonersperspectief
is dan ook één van de drie pijlers van het versnellingspakket.

We zijn het SodM erkentelijk voor het rapport, hun inzichten en de adviezen. We zullen
deze waar mogelijk bij de verdere uitvoering betrekken. Met de versnellingsmaatregelen
die Rijk en regio de afgelopen maanden gezamenlijk hebben ontwikkeld en de integratie
naar één uitvoeringsorganisatie, zetten we gezamenlijk onze schouders eronder om,
eendachtig het advies van de SodM, te doen wat nodig is om de versnelling verder door
te zetten en zo in de uitvoering merkbare versnelling voor bewoners te realiseren.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
R.W. Knops