Brief regering : Geannoteerde agenda Eurogroep en Ecofinraad 20 en 21 januari 2020
21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken
Nr. 1647
BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 13 januari 2020
Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en Ecofinraad van 20 en
21 januari te Brussel. Op 20 januari vindt echter ook de bijeenkomst plaats samen
met de Minister-President en verschillende ouders in het kinderopvangtoeslagdossier.
Wegens het grote belang dat ik hieraan hecht, zal ik de vergaderingen in Brussel niet
kunnen bijwonen. Ik zal hoogambtelijk vervangen worden.
Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen
worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.
De Minister van Financiën,
W.B. Hoekstra
Geannoteerde agenda t.b.v. Eurogroep en Ecofinraad 20 en 21 januari 2020
Eurogroep
Reguliere samenstelling
IMF Artikel IV Consultatie met de eurozone
Document: N.v.t.
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
Het IMF zal tijdens de Eurogroep een terugkoppeling geven van de interim-missie van
de Artikel IV consultatie met de eurozone, die eind 2019 heeft plaatsgevonden. Het
IMF heeft tijdens deze missie gesprekken gevoerd met verschillende Europese instellingen
(o.a. met de Europese Commissie en de Europese Centrale Bank) over de macro-economische
verwachtingen voor de eurozone. De bevindingen van de interim-missie worden door het
IMF niet openbaar gemaakt.
In het voorjaar volgt nog een missie. Vervolgens zal het IMF op basis van beide missies
een rapport opstellen met daarin zijn appreciatie van de macro-economische vooruitzichten
en beleidsadviezen om economische en financiële risico’s op te vangen. De Eurogroep
zal de mogelijkheid krijgen om hierop een reactie te geven tijdens de daaropvolgende
Eurogroepvergadering. De consultatie wordt vervolgens in de zomer afgerond met een
bespreking in de raad van bewindvoerders van het IMF, waarna ook het rapport gepubliceerd
wordt.
Presentatie van de Europese Commissie over haar prioriteiten voor de EMU
Document: N.v.t.
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
Tijdens de Eurogroep zal de Europese Commissie een presentatie geven over haar prioriteiten
voor de Economische en Monetaire Unie (EMU). De Europese Commissie heeft reeds aangegeven
belang te hechten aan versterking van de EMU, met specifieke aandacht voor het oprichten
van het Begrotingsinstrument voor Convergentie en Concurrentievermogen (BICC), de
bankenunie, de kapitaalmarktunie en hervorming van het Europees Stabiliteitsmechanisme
(ESM). Nederland is voorstander van versterking van de EMU, mits dit onder de juiste
voorwaarden gebeurt. Zo zet Nederland erop in dat het BICC wordt uitgewerkt in lijn
met de overeengekomen term sheets1; dat stappen worden gezet om de Europese kapitaalmarktunie te versterken; dat in
het kader van de bankenunie de risico’s van staatsobligaties beter worden gewogen
op bankbalansen en dat er een gezondheidstoets (asset quality review, AQR) wordt uitgevoerd op bankbalansen voordat overgegaan wordt tot een Europees depositogarantiestelsel
(EDIS); en dat de hervorming van het ESM in lijn is met de afspraken uit december
20182, juni 20193 en december 20194.
Presentatie van de Europese Commissie van het voorstel voor de aanbevelingen voor
de eurozone 2020
Document: Het voorstel voor de aanbeveling voor de eurozone is te vinden op: https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/2020-european-semester-euro-…
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
De Europese Commissie heeft op dinsdag 17 december jl. haar voorstel voor de jaarlijkse
aanbeveling van de Raad over het economisch beleid van de eurozone (eurozone-aanbevelingen)
gepubliceerd en zal dit in de Eurogroep aan de ministers presenteren. Na bespreking
van het voorstel in de Eurogroep van februari zal de Europese Raad de (aangepaste)
aanbeveling bekrachtigen, waarna de Ecofinraad de aanbevelingen formeel aanneemt.
De Commissie doet dit jaar een voorstel voor aanbevelingen op het gebied van (1) het
bevorderen van de economische groei, veerkracht en herbalancering van onevenwichtigheden,
2) het afbouwen van publieke schulden, verbeteren van de samenstelling van overheidsfinanciën,
een ondersteunend begrotingsbeleid in geval van een verslechtering van de vooruitzichten
voor de economische groei en het bestrijden van agressieve belastingplanning, 3) het
verlagen van lasten op arbeid, versterken van onderwijssystemen en doorvoeren van
arbeidsmarkthervormingen, 4) de financiële sector, risicoreductie en het voltooien
van de bankenunie en 5) het vervolmaken van de Economische en Monetaire Unie (EMU)
en de internationale rol van de euro.
Het kabinet onderschrijft de aanbevelingen om de economische groei en weerbaarheid
te bevorderen en publieke schulden terug te brengen. De Commissie beveelt landen met
overschotten op de lopende rekening van de betalingsbalans, zoals Nederland, aan om
actief maatregelen te nemen om de loongroei te bevorderen en investeringen te stimuleren.
Nederland neemt dergelijke maatregelen, maar benadrukt dat lonen in Nederland worden
bepaald door overleg van sociale partners. Voor het kabinet is van belang dat de aanbevelingen
voor de eurozone in lijn zijn met eerder gemaakte afspraken over bijvoorbeeld het
versterken van de EMU en het voltooien van de bankenunie. Hiernaast is het kabinet
een sterke voorstander van Europees anti-witwastoezicht en staat het kabinet achter
het verder ontwikkelen van de kapitaalmarktunie. Uw Kamer zal binnenkort een brief
ontvangen met een kabinetsappreciatie van het herfstpakket, waarvan de eurozone-aanbevelingen
deel uitmaken.
Presentatie van de geüpdatete ontwerpbegroting van Portugal
Document: Geactualiseerde ontwerpbegroting 2020 van Portugal, te vinden op: https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/economy-finance/2020_dbp_upd…
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
De Eurogroep zal een presentatie krijgen van de nieuwe ontwerpbegroting voor 2020
die Portugal op 17 december jl. heeft ingediend. Alle eurozone-lidstaten waren volgens
de EU-verordening 473/2013 verplicht om voor 15 oktober 2019 een ontwerpbegroting
voor 2020 in te dienen. Portugal had vanwege nationale verkiezingen op 6 oktober een
ontwerpbegroting zonder nieuwe maatregelen ingediend. Daarom werden de autoriteiten
verzocht een bijgewerkt ontwerpbegrotingsplan in te dienen zodra de nieuwe regering
een ontwerpbegrotingswet bij het Portugese parlement heeft ingediend. Dit heeft Portugal
op 17 december 2019 gedaan. De opinies van de Europese Commissie ten aanzien van alle
ontwerpbegrotingen zijn gepubliceerd op 20 november 2019. De Commissie was in deze
opinies kritisch richting onder andere Portugal vanwege de zogeheten risk of non-compliance
met de eisen van het preventieve arm van het Stabiliteits- en Groeipact. De Eurogroep
heeft in december 2019 een verklaring aangenomen over de ontwerpbegrotingsplannen
voor 20205. Uw Kamer is hierover geïnformeerd in het verslag van deze Eurogroep6. Over de geactualiseerde ontwerpbegroting van Portugal zal de Commissie nog een opinie
publiceren. Daarna zal de Eurogroep hierover een verklaring publiceren.
Inclusieve samenstelling
Opvolging van de Eurotop van december 2019
Document: N.v.t.
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
De voorzitter van de Eurogroep zal een toelichting geven over de opvolging van de
Eurotop van 13 december 2019. Tijdens deze Eurotop hebben de regeringsleiders een
verklaring aangenomen7 waarin de voortgang wordt verwelkomd die de Eurogroep heeft bereikt ten aanzien van
de verdieping van de Economische en Monetaire Unie (EMU), zoals weergegeven in de
brief van de voorzitter van de Eurogroep van 5 december 20198. Daarnaast wordt de Eurogroep gevraagd om de werkzaamheden inzake het ESM-hervormingspakket
voort te zetten en verder te werken aan het verder versterken van de bankenunie. Wat
betreft het Begrotingsinstrument voor Convergentie en Concurrentievermogen (BICC)
wordt de Eurogroep uitgenodigd om op basis van de term sheet van oktober 20199 spoedig een bijdrage te leveren voor passende oplossingen voor de financiering van
het BICC. De omvang van het BICC zal worden bepaald in de context van het Meerjarig
Financieel Kader (MFK).
Ecofin
Any other business – Stand van zaken financiële diensten dossiers
Document: 14331/19
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
Het voorzitterschap van de Raad voorziet de Ecofinraad zoals gebruikelijk van informatie
over de huidige wetgevingsvoorstellen voor financiële diensten.
Werkprogramma Ecofin 2020-I
Document: https://eu2020.hr/Home/Custom?code=Program
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
De eerste helft van 2020 is Kroatië de voorzitter van de Raad van de Europese Unie.
In deze Ecofinraad zal Kroatië het werkprogramma presenteren en aangeven wat de prioriteiten
zijn voor het komende half jaar. Het Kroatische voorzitterschap richt zich op een
Europa dat ontwikkelt, verbindt, beschermt en internationaal invloedrijk is. In de
Ecofinraad zal het Kroatische voorzitterschap voortborduren op relevante discussies
die de afgelopen periode hebben plaatsgevonden: versterking van de Economische en
Monetaire Unie (EMU), het verder ontwikkelen van de bankenunie en de kapitaalmarktunie,
versterking van de douane-unie en eerlijke, moderne en effectieve belastingen. Het
volledige programma is te vinden op de website van het Kroatische voorzitterschap.10
Europees Semester: Herfstpakket
Document: Het volledige Herfstpakket, gepubliceerd door de Commissie op 17 december 2019, is
te vinden onder deze link:
https://ec.Europa.eu/info/publications/2020-european-semester-autumn-pa…
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
De Europese Commissie heeft op 17 december 2019 de start van het Europees Semester
2020 ingeluid met de publicatie van drie documenten in het zogenoemde Herfstpakket:
de jaarlijkse analyse van groeiprioriteiten van de Europese Unie voor 2020 (Annual
Sustainable Growth Survey), het jaarlijkse rapport over het waarschuwingsmechanisme
(Alert Mechanism Report) in het kader van de macro-economische onevenwichtighedenprocedure
(MEOP) en het voorstel voor de aanbeveling van de Raad over het economisch beleid
van de eurozone.
De Ecofinraad neemt de conclusies over de Annual Sustainable Growth Survey (ASGS)
en het Alert Mechanism Report (AMR) aan in februari. Met betrekking tot de eurozoneaanbevelingen
zal de Eurogroep, na een presentatie van de Commissie in januari, in februari het
voorstel bespreken. De Europese Raad bekrachtigt daarna de (aangepaste) aanbeveling,
waarna de Ecofinraad deze formeel aanneemt.
In de ASGS blikt de Commissie vooruit op de belangrijkste economische beleidsuitdagingen
voor het komende jaar. In vergelijking met vorig jaar ligt de nadruk op duurzame groei
en maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan. De volgende prioriteiten zijn
door de Commissie geïdentificeerd: 1) duurzaamheid; 2) productiviteit; 3) rechtvaardigheid;
4) stabiliteit. Het kabinet onderschrijft deze prioriteiten en ziet voornamelijk op
het gebied van duurzaamheid en productiviteit een grote rol voor innovatie en digitalisering.
In het AMR worden aan de hand van een scorebord met indicatoren mogelijke macro-economische
onevenwichtigheden opgespoord en bepaald welke lidstaten onderworpen worden aan nader
onderzoek. Deze onderzoeken moeten uitwijzen of en in welke mate de betreffende lidstaten
te kampen hebben met macro-economische onevenwichtigheden en in hoeverre deze een
risico vormen voor de lidstaten zelf, de Economische en Monetaire Unie, of de Europese
Unie als geheel.
De Commissie is voornemens om dit jaar 13 lidstaten nader te onderzoeken om vast te
stellen in welke mate zij kampen met onevenwichtigheden. Dit zijn Bulgarije, Kroatië,
Cyprus, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Ierland, Italië, Portugal, Roemenië, Spanje,
Zweden en Nederland. Dit zijn dezelfde landen als vorig jaar. De resultaten van de
diepteonderzoeken worden in het voorjaar van 2020 verwacht. Nederland zal zich blijven
inzetten voor het aanpakken van onevenwichtigheden.
De Commissie doet dit jaar een voorstel voor aanbevelingen voor het economisch beleid
van de eurozone op het gebied van (1) het bevorderen van de economische groei, veerkracht
en herbalancering van onevenwichtigheden, 2) het afbouwen van publieke schulden, verbeteren
van de samenstelling van overheidsfinanciën, een ondersteunend begrotingsbeleid in
geval van een verslechtering van de vooruitzichten voor de economische groei en het
bestrijden van agressieve belastingplanning, 3) het verlagen van lasten op arbeid,
versterken van onderwijssystemen en doorvoeren van arbeidsmarkthervormingen, 4) de
financiële sector, risicoreductie en het voltooien van de bankenunie en 5) het vervolmaken
van de Economische en Monetaire Unie (EMU) en de internationale rol van de euro.
Het kabinet onderschrijft de aanbevelingen om de economische groei en weerbaarheid
te bevorderen en publieke schulden terug te brengen. De Commissie beveelt landen met
overschotten op de lopende rekening van de betalingsbalans, zoals Nederland, aan om
actief maatregelen te nemen om de loongroei te bevorderen en investeringen te stimuleren.
Nederland neemt dergelijke maatregelen, maar benadrukt dat lonen in Nederland worden
bepaald door overleg van sociale partners. Voor het kabinet is van belang dat de aanbevelingen
voor de eurozone in lijn zijn met eerder gemaakte afspraken over bijvoorbeeld het
versterken van de EMU en het voltooien van de bankenunie. Uw Kamer zal binnenkort
een brief ontvangen met een kabinetsappreciatie van het herfstpakket.
Belastingheffing in de digitale economie
Document: 5109/20
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
In OESO/G20-verband wordt gewerkt aan oplossingen voor de uitdagingen die de digitalisering
van de economie meebrengt voor de belastingheffing wereldwijd. De OESO/G20 streven
ernaar om consensus te bereiken over deze oplossingen uiterlijk op de G20-vergadering
van november 2020. Het werk bestaat uit twee pijlers.
Pijler 1 gaat over het zoeken naar een gemeenschappelijke aanpak voor het aanpassen
van de regels over belastbare aanwezigheid en winsttoerekening in de winstbelasting.
Pijler 2 gaat over het verder onderzoeken en uitwerken van de maatregelen om te waarborgen
dat internationaal opererende ondernemingen altijd ten minste een minimumniveau aan
winstbelasting betalen.
Voor verdere inhoudelijk informatie over beide pijlers, verwijs ik u naar twee brieven
die over de digitaliserende economie naar de Tweede Kamer zijn gestuurd.11 Over deze twee brieven is door de Tweede Kamer een aantal vragen gesteld. De beantwoording
van deze vragen is momenteel in voorbereiding.
De Raad zal, wederom, van gedachten wisselen over de manier waarop de Raad mogelijke
gemeenschappelijke belangen van EU-lidstaten beter in kaart kan brengen en mogelijk
kan borgen. Hierbij valt ook t e denken aan de verenigbaarheid van de OESO-voorstellen
met het EU-recht. Verder wil het voorzitterschap bezien of EU-lidstaten gemeenschappelijke
standpunten hebben ten aanzien van elementen uit de OESO-voorstellen.
Nederland werkt in OESO/G20-verband actief mee aan het zoeken naar oplossingen op
basis van beide pijlers die op consensus kunnen rekenen. Dit doet Nederland door actief
deel te nemen aan de discussies binnen de (technische) werkgroepen van de OESO, en
suggesties aan te dragen die de oplossingen kunnen verbeteren en die kunnen bijdragen
aan het bereiken van consensus. De afgelopen periode is in Raadswerkgroepen regelmatig
de voortgang in de OESO-discussies besproken en is gesproken over de rol van de EU
in dit proces. Daarbij heeft Nederland steeds aangegeven dat de EU vooral meerwaarde
kan bieden op het gebied van impactanalyses en het beoordelen van de verenigbaarheid
met EU-recht, vooral met het oog op implementatie door EU-lidstaten van mogelijke
mondiale afspraken. Waar EU-lidstaten gemeenschappelijke standpunten of belangen zouden
hebben, is het eveneens nuttig hierover te spreken. Nederland vindt het belangrijk
om mee te werken aan het bereiken van consensus op mondiaal niveau.
European Green Deal – Economische en financiële aspecten
Document: N.v.t.
Aard bespreking: Gedachtewisseling
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
Tijdens de Ecofinraad zal de Europese Commissie de economische en financiële aspecten
van de Europese Green Deal presenteren. Op 11 december 2019 publiceerde de Commissie
een mededeling over de Green Deal.12 Met de Green Deal zet de Commissie in op een groeistrategie die de EU moet transformeren
in een klimaatneutrale en circulaire unie, waarmee Europa concurrerend blijft. De
mededeling is opgezet als een routekaart waarin de belangrijkste beleidsvoorstellen
en maatregelen om dit doel te realiseren worden aangekondigd. Voorbeelden van Green
Deal-aspecten waar de Commissie op in kan gaan tijdens de Ecofinraad zijn het investeringsplan
voor een duurzaam Europa, het mechanisme voor een rechtvaardige transitie, de vernieuwde
strategie voor duurzame financiering, het koolstofcorrectiemechanisme voor specifieke
sectoren en de herziening van de energiebelastingrichtlijn. Uw Kamer zal via een BNC-fiche
nader geïnformeerd worden over de Green Deal mededeling. Hetzelfde geldt voor de nog
uit te komen voorstellen die in de mededeling worden aangekondigd.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
W.B. Hoekstra, minister van Financiën
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.