Brief regering : Beleidsmatige mutaties na Najaarsnota 2019

35 300
B
Vaststelling van de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2020

Nr. 92
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 december 2019

De comptabiliteitswet schrijft voor dat alle majeure wijzigingen die na tweede suppletoire
begroting zijn opgetreden uiterlijk drie dagen voor aanvang van het reces gemeld moeten
worden aan beide Kamers der Staten-Generaal. Hierbij informeer ik uw Kamer over enkele
zaken die bij de realisatie van de begroting 2019 raken aan het artikelniveau in de
begrotingen Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) en het gemeentefonds (B)
voor zowel de verplichtingen, de uitgaven als de ontvangsten. Ook vinden er op een
aantal artikelen van begrotingshoofdstuk VII beleidsmatige mutaties plaats, welke
worden toegelicht in deze brief.

De hieronder genoemde onderwerpen hebben zich voorgedaan na de besluitvorming over
de Najaarsnota 2019 en maken geen onderdeel uit van de tweede suppletoire begroting
2019. De begrotingswijzigingen die met de genoemde onderwerpen samenhangen, zullen
als onderdeel van de realisatie van de begroting 2019, in de Slotwet 2019 worden verwerkt.

Begroting Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII)

Artikel 1 – Openbaar bestuur en democratie

Naar verwachting wordt het verplichtingenbudget op artikel 1 met circa € 0,6 mln.
overschreden ten opzichte van de tweede suppletoire begroting 2019.

Artikel 1.1 Bestuur en regio

Bestuur en regio (opdrachten)

Als gevolg van activiteiten in het kader van de versnelling van de versterkingsopgave
Groningen wordt het verplichtingenbudget met € 0,35 mln. overschreden.

Artikel 1.2 Democratie

Toerusting en ondersteuning politieke ambtsdragers (subsidies)

Er is een subsidie aan de Nederlandse vereniging voor Raadsleden verstrekt voor activiteiten
die bijdragen aan het versterken van de positie van de gemeenteraad en raadsleden
in de lokale democratie. Dit draagt voor € 0,25 mln. bij aan de overschrijding op
het verplichtingenbudget.

Artikel 3 – Woningmarkt

Exclusief de huurtoeslag vallen op artikel 3 de verplichtingen en uitgaven mogelijk
€ 1,4 mln. hoger uit dan geraamd bij de tweede suppletoire begroting 2019. Hier staan
hogere ontvangsten van € 1,4 mln. tegenover.

Huurtoeslag (inkomensoverdrachten en ontvangsten)

Tot en met oktober laten uitvoeringscijfers van de Belastingdienst over de huurtoeslag
zien dat de uitputting van de huurtoeslag tot op heden nagenoeg conform de raming
bij de Voorjaarsnota loopt. Momenteel is er (per saldo) sprake van een kleine onderuitputting
van circa € 10 mln. Dit beeld kan nog wijzigen en eventueel omslaan in een beperkt
tekort. Bij Slotwet wordt uw Kamer geïnformeerd over de definitieve realisatie.

Woningmarkt (bijdragen aan medeoverheden)

Vanuit het beschikbare budget voor de woondeals wordt € 2,4 mln. beschikbaar gesteld
als specifieke uitkering aan gemeenten. Bij Slotwet wordt er daarom binnen artikel
3 € 2,4 mln. gerealloceerd van de regeling Woningmarkt (subsidies) naar de regeling Woningmarkt (bijdragen aan medeoverheden).

WSW risicovoorziening (opdrachten)

Bij de sanering van Vestia is destijds tussen het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting
en Vestia afgesproken dat 40% van de kosten die worden gemaakt voor het onderzoek
naar de aansprakelijkheid van banken wordt vergoed uit de risicovoorziening voor sanerings-
en projectsteun woningcorporaties. Voor de bankkosten in het tweede kwartaal van 2019
heeft Vestia hiervoor een bijdrage van afgerond € 1,4 mln. ontvangen. Deze bijdrage
wordt onttrokken aan de risicovoorziening.

Ontvangsten

Stortingen en onttrekkingen aan de risicovoorziening sanerings- en projectsteun woningcorporaties
lopen via de uitgaven en ontvangsten van de begroting van het Ministerie van BZK (VII).
De bijdrage van afgerond € 1,4 mln. voor de bankkosten tweede kwartaal van 2019 van
Vestia, wordt onttrokken aan de risicovoorziening.

Artikel 4 – Energietransitie gebouwde omgeving en bouwkwaliteit

Op artikel 4 wordt naar verwachting het verplichtingenbudget per saldo met circa € 60
mln. overschreden ten opzichte van de tweede suppletoire begroting 2019. De overschrijding
is het gevolg van aangegane verplichtingen voor het Programma Reductie Energiebesparing
(€ 87 mln.), de opdracht 2020–2021 aan de Unie van Waterschappen (€ 10 mln.) en de
jaaropdracht 2020 aan RVO.nl (€ 11 mln.).

Op het uitgavenbudget van artikel 4 wordt een overschrijding verwacht van per saldo
circa € 10 mln. als gevolg van hogere uitgaven voor de Stimuleringsregeling energieprestatie
huursector (STEP).

4.1 Energietransitie en duurzaamheid

Warmtefonds (subsidies)

In het Klimaatakkoord is een Warmtefonds aangekondigd voor particuliere woningeigenaren
en Verenigingen van Eigenaren (VvE’s). Bij de tweede suppletoire begroting 2019 is
het verplichtingenbudget met € 75 mln. opgehoogd, zodat er dit jaar nog voor € 75
mln. aan verplichtingen kan worden verstrekt in het kader van het Warmtefonds. De
uitgaven zullen plaatsvinden in 2020 en 2021.

Energiebesparing huursector (subsidies)

De uitgaven in 2019 voor de Stimuleringsregeling energieprestatie huursector (STEP)
bedragen € 135,5 mln. en komen daarmee € 11,4 mln. hoger uit dan geraamd bij de tweede
suppletoire begroting 2019. RVO.nl heeft in 2019 meer vaststellingen behandeld dan
verwacht, waardoor het uitgekeerde subsidiebedrag hoger uitkomt. De overschrijding
wordt in mindering gebracht op het uitgavenbudget van 2020.

Programma Reductie Energiebesparing (subsidies)

Gemeenten hebben met hun aanvragen het maximaal beschikbare budget voor het Programma
Reductie Energiebesparing (PRE) bereikt (€ 87 mln.). Het beschikbare budget staat
in de begroting voor het jaar 2020. Het volledige bedrag wordt nog in 2019 verplicht.
De betaling aan gemeenten vindt plaats in 2020.

Energiebesparing koopsector (subsidies)

SEEH+ is in september 2019 gestart. Voor SEEH+ was de prognose dat van de € 13 mln.
subsidie budget € 5 mln. zou worden uitgeput, daarom is bij tweede suppletoire begroting
€ 8 mln. teruggevloeid naar de EZK begrotingsreserve. Op basis van de nieuwe prognose
blijkt dat € 2,1 mln. over blijft. Deze middelen blijven voor het doel beschikbaar
en worden meegenomen naar 2020.

Energietransitie en duurzaamheid (opdrachten)

Onderdeel van het Klimaatakkoord is het vaststellen van een isolatiestandaard en streefwaarden
voor bestaande Nederlandse woningen. Het Ministerie van EZK ontvangt in 2019 nog een
bijdrage van circa € 0,1 mln. voor het uitvoeren door ECN-TNO van berekeningen voor
kosten en baten van verschillende mogelijke isolatieniveaus van standaard- (hele gebouw)
en streefwaarden (gebouwdelen), voor zowel verhuurders, huurders als eigenaar-bewoners.

RVO.nl (energietransitie en duurzaamheid) (bijdragen aan agentschappen)

De jaaropdracht 2020 aan RVO.nl is reeds in 2019 als verplichting vastgelegd. Dit
draagt voor circa € 11 mln. bij aan de overschrijding van het verplichtingenbudget.

Energietransitie en duurzaamheid (Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s)

Voor de Unie van Waterschappen wordt de jaaropdracht 2020–2021 voor het Nationaal
Programma Regionale Energiestrategie (NP RES) van circa € 10 mln. verplicht. De uitgaven
vinden plaats vanaf 2020.

EGO (bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken)

Er wordt bij Slotwet circa € 0,1 mln. overgeheveld naar het Ministerie van OCW voor
een onderzoeksproject gericht op Klimaatadaptatie (in de gebouwde omgeving). Dit is
onderdeel van de Nederlandse Wetenschaps Agenda.

Ontvangsten

De uitvoeringskosten van RVO.nl voor onder andere de Stimuleringsregeling energieprestatie
huursector (STEP) vallen lager uit dan geraamd. Dit leidt naar verwachting tot meerontvangsten
van circa € 0,1 mln.

Artikel 5 – Ruimtelijke ordening en omgevingswet

Op artikel 5 wordt het verplichtingen- en uitgavenbudget mogelijk met € 1 mln. overschreden
ten opzichte van de tweede suppletoire begroting 2019.

Artikel 5.1 Ruimtelijke ordening

Ruimtelijk instrumentarium diversen (subsidies)

Er wordt een subsidie verstrekt aan het Architecture Workroom Brussels voor het opzetten
van het kennis- en innovatietraject «Delta Atelier 2019». Daarnaast wordt er een subsidie
verstrekt aan de stichting Landschapstriënnale voor de «Landschapstriënnale 2020».
Bij Slotwet wordt er daarom binnen artikelonderdeel 5.1 circa € 0,2 mln. gerealloceerd
van de regeling Ruimtelijk instrumentarium diversen (opdrachten) naar de regeling Ruimtelijk instrumentatrium diversen (subsidies).

Geo-informatie (bijdragen aan ZBO’s/RWT’s)

Het Ministerie van IenW draagt circa € 0,3 mln. bij aan het Omgevingsloket Online
(OLO).

Diverse bijdragen (bijdragen aan medeoverheden)

Het Ministerie van IenW ontvangt een bijdrage voor het beheer van ICT-systemen op
het gebied van ruimtelijke ordening. Daarom wordt er bij Slotwet binnen artikelonderdeel
5.2 circa € 0,1 mln. gerealloceerd van de regeling Programma Ruimtelijke Ontwerp (opdrachten) naar de regeling Diverse bijdragen (bijdragen aan medeoverheden).

Artikel 5.2 Omgevingswet

Kadaster (bijdragen aan ZBO’s/RWT’s)

Aan het Kadaster wordt een bijdrage verstrekt voor het afmaken van het basisniveau
Digitaal Stelsel Omgevingswet Landelijke Voorziening (DSO-LV) in het eerste kwartaal
van 2020. Bij Slotwet wordt daarom binnen artikelonderdeel 5.2 circa € 1 mln. gerealloceerd
van de regeling Aan de Slag (bijdragen aan medeoverheden) naar de regeling Kadaster (bijdragen aan ZBO’s/RWT’s).

Aan de Slag (bijdragen aan agentschappen)

Aan Rijkswaterstaat (RWS) wordt een bijdrage verstrekt voor het afmaken van het basisniveau
Digitaal Stelsel Omgevingswet Landelijke Voorziening (DSO-LV) en voor eenmalige migratiekosten
voor de overgang van het Standaard Platform van het Ministerie van IenW naar het Ministerie
van BZK (Logius). Bij Slotwet wordt er daarom binnen artikel 5.2 circa € 1 mln. gerealloceerd
van de regeling Aan de Slag (bijdragen aan medeoverheden) naar de regeling Aan de Slag (bijdragen aan agentschappen). Daarnaast wordt er vanuit artikel 6 € 1 mln. bijgedragen.

Ontvangsten

De ontvangsten op artikel 5 vallen circa € 1 mln. lager uit dan geraamd bij de tweede
suppletoire begroting 2019. Dit als gevolg van lagere afrekeningen met ICTU (€ 0,8
mln.) en Geonovum (€ 0,2 mln.).

Artikel 6 – Overheidsdienstverlening en informatiesamenleving

Artikel 6.2 Overheidsdienstverlening, informatiebeleid en informatiesamenleving

Overheidsdienstverlening (subsidies)

De uitgaven in het kader van het project Digitaal Samenwerken vallen naar verwachting
hoger uit dan geraamd bij de tweede suppletoire begroting 2019. Daarom wordt er bij
Slotwet binnen artikelonderdeel 6.2 circa € 0,4 mln. gerealloceerd van de regeling
overheidsdienstverlening (opdrachten) naar de regeling Overheidsdienstverlening (subsidies).

RDW (bijdrage ZBO’s/RWT’s)

In verband met het uitstel van de ingangsdatum van de Wet Digitale Overheid (WDO)
zal de RDW ook voor het eerste kwartaal van 2020 een bijdrage blijven ontvangen voor
de bekostiging van de chip op het rijbewijs. Bij Slotwet wordt er daarom binnen artikelonderdeel
6.2 circa € 1 mln. gerealloceerd van de regeling Logius (bijdragen aan agentschappen) naar de regeling RDW (ZBO’s/RWT’s).

Diverse regelingen binnen artikelonderdeel 6.2

Bij Slotwet wordt er vanuit diverse regelingen binnen artikelonderdeel 6.2 in totaal
€ 1 mln. overgeheveld naar artikel 5 ten behoeve van eenmalige migratiekosten voor
de overgang van het Standaard Platform van het Ministerie van IenW naar het Ministerie
van BZK (Logius)

Artikel 6.5 Identiteitsstelsel

RvIG (bijdragen aan agentschappen)

Bij tweede suppletoire begroting 2019 heeft er per abuis een onjuiste mutatie plaatsgevonden
op de regeling RvIG (bijdragen aan agentschappen). Middelen op de regeling RvIG zijn ten onterechte ingezet als dekking van diverse problematiek binnen de begroting
van BZK. Als gevolg van meerontvangsten had de ontvangstenraming bij de tweede suppletoire
begroting 2019 opgehoogd moeten worden. Bij Slotwet wordt deze omissie van circa € 7,4
mln. hersteld.

Artikel 6.6 Investeringspost digitale overheid

Logius (bijdragen aan agentschappen)

Logius ontvangt een bijdrage voor de realisatie van projecten in het kader van het
programma eID en het programma Machtigen. Bij Slotwet wordt er daarom binnen artikelonderdeel
6.6 € 1,7 mln. gerealloceerd van de regeling Doorontwikkeling en innovatie digitale overheid (opdrachten) naar de regeling Logius (bijdragen aan agentschappen).

Ontvangsten

Bij tweede suppletoire begroting 2019 heeft er per abuis een onjuiste mutatie plaatsgevonden
op de regeling RvIG (bijdragen aan agentschappen). Middelen op de regeling RvIG zijn ten onrechte ingezet als dekking van diverse problematiek binnen de begroting
van BZK. Als gevolg van meerontvangsten had de ontvangstenraming bij de tweede suppletoire
begroting 2019 opgehoogd moeten worden. Bij Slotwet wordt deze omissie van circa € 7,4
mln. hersteld.

Artikel 7 – Werkgevers- en bedrijfsvoeringsbeleid

Op artikel 7 wordt het verplichtingenbudget mogelijk met circa € 2 mln. overschreden
ten opzichte van de tweede suppletoire begroting 2019.

Artikel 7.1 Werkgevers- en bedrijfsvoeringsbeleid

Digitale dienstverlening (opdrachten)

In de tweede suppletoire begroting 2019 is per abuis een negatief bedrag van circa
€ 0,2 mln. opgenomen bij de regeling digitale dienstverlening (opdrachten). In het kader van het programma MOOI is er budget van artikel 7 naar
artikel 6 overgeheveld, maar hierbij is er een te hoog bedrag overgeheveld. Bij Slotwet
wordt deze omissie van € 0,2 mln. hersteld.

Doorontwikkeling Rijksbrede ICT voorzieningen (bijdragen aan agentschappen)

In het kader van de doorontwikkeling Rijksbrede ICT voorzieningen worden er aan SSC-ICT
en Dienst Publiek en Communicatie bijdragen verstrekt van in totaal circa € 0,5 mln.
Bij Slotwet wordt er daarom binnen artikelonderdeel 7.1 € 0,5 mln. gerealloceerd van
de regeling Bedrijfsvoeringsbeleid (opdrachten) naar de regeling Doorontwikkeling Rijksbrede ICT voorzieningen (bijdragen aan agentschappen).

Bijdragen aan gemeenten (bijdragen aan medeoverheden)

In de gemeente Tiel heeft een incident plaatsgevonden waarbij een gemeenteambtenaar
slachtoffer is geworden van een aanslag met een brandbom. De gemeente ontvangt een
bijdrage van circa € 0,05 mln. in de kosten als gevolg van het incident.

Daarnaast wordt er een bijdrage van circa € 0,1 mln. verstrekt aan Saba in het kader
van het versterken van een weerbaar bestuur en een veilige en integere organisatie.

ICTU (bijdragen aan ZBO’s/RWT’s)

Aan ICTU worden bijdragen verstrekt voor het programma Vensters (€ 0,4 mln.) en voor
het programma Internetspiegel (€ 1,6 mln.). Dit leidt mogelijk tot een overschrijding
op het verplichtingenbudget van circa € 2 mln. ten opzichte van de tweede suppletoire
begroting 2019.

Artikel 11 – Centraal apparaat

Personele uitgaven

Bij Slotwet wordt er circa € 2 mln. overgeheveld van de begroting van het Ministerie
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar de begroting van BZK voor de dienstverlening
van Doc-Direkt.

Gemeentefonds (B)

Onderzoek gemeentefonds

Bij het budget voor onderzoeken naar de omvang en verdeling van het gemeentefonds
en voor het onderhoud van het verdeelsysteem wordt in 2019 het verplichtingenbudget
overschreden met circa € 0,15 mln. Dit bedrag is een saldo van een overschrijding
van ca. € 0,2 mln. op het instrument Opdrachten en een onderschrijding van ca. € 0,05
mln. op het instrument Bijdragen ZBO’s/RWT’s. In aanvulling op de eerder gerealiseerde
opdrachten voor de grootscheepse herijking van het verdeelmodel van het gemeentefonds
zijn in het najaar nog enkele aanvullende onderzoeken gestart. Daarnaast vallen ook
de kosten voor onderhoud en ontwikkeling van de Database gemeentefinanciën hoger uit
dan eerder geraamd.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
R.W. Knops