Brief regering : Advies Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) "De B van Bekwaam. Een toekomstbestendige Wet BIG"

Nr. 382
BRIEF VAN DE MINISTER VOOR MEDISCHE ZORG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 10 oktober 2019

De Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) is een belangrijk
instrument om de kwaliteit van de beroepsuitoefening door zorgverleners te bewaken
en patiënten tegen ondeskundigheid en onzorgvuldigheid te beschermen. De Wet BIG vormt
hiermee een stevige basis voor de regulering van beroepen in de individuele gezondheidszorg.
Het is een zeer maatschappelijk relevant en dynamisch beleidsterrein en daardoor bijzonder
onderhevig aan maatschappelijke ontwikkelingen. Als gevolg van verschillende maatschappelijke
ontwikkelingen, zoals opkomende technologie, werken over domeinen heen en het steeds
meer werken in teams, komen vragen op over de houdbaarheid van begrippen en principes
uit de wet op de langere termijn. Is het uitgangspunt van de individuele zorgverlener
nog wel werkbaar in een tijd dat er steeds meer in teams gewerkt wordt? Welke zorgverlener
is verantwoordelijk als er gebruik wordt gemaakt van een complex aan technologische
middelen? Gezien deze ontwikkelingen, heb ik de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving
(de Raad) op 28 juni 2018 verzocht om een advies uit te brengen over de toekomstbestendigheid
van de Wet BIG in relatie tot een aantal van deze maatschappelijke ontwikkelingen.
Ik dank de Raad dat hij dit heeft willen doen.

Op 10 oktober 2019 heeft de RVS zijn advies «De B van Bekwaam. Een toekomstbestendige
Wet BIG» gepubliceerd. Met deze brief informeer ik uw Kamer over het advies van de
Raad (in de bijlage)1 en over mijn plannen ten aanzien van de toekomstbestendigheid van de Wet BIG.

Het advies van de Raad over de toekomstbestendigheid van de Wet BIG

Ik heb de Raad gevraagd hoe hij de toekomstbestendigheid van de Wet BIG ziet rekening
houdend met een aantal maatschappelijke ontwikkelingen die zich nu al voordoen en
die naar verwachting in de toekomst steeds gangbaarder zullen worden. Hiermee is de
Raad aan de slag gegaan. De Raad beschrijft in zijn advies de knelpunten in de praktijk
die hij ziet en reikt drie verschillende vergezichten aan voor toekomstige beroepenregulering:

1. De Wet BIG als kwaliteitsregistratie-instrument: waarbij de toegang tot de Wet BIG
zodanig verruimd wordt dat iedere beroepsgroep die toegelaten wil worden ook toegang
krijgt.

2. De Wet BIG als onderdeel van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz),
waarbij de regulering van beroepen vervalt en relevante kwaliteitsbevorderende maatregelen
worden ondergebracht in de Wkkgz.

3. De Wet BIG als Wet op de Bekwaamheden in de gezondheidszorg: waarbij de focus ligt
op het borgen van bekwaamheden van beroepsbeoefenaren en alleen die beroepen in de
Wet BIG gereguleerd worden waarvan het handelen onaanvaardbare risico´s met zich meebrengt
voor patiënten indien ondeskundig uitgevoerd.

De Raad spreekt daarbij zijn voorkeur uit voor het derde vergezicht: het omvormen
van de Wet BIG tot Wet op de Bekwaamheden in de Gezondheidszorg. Dit vergezicht behelst
dat alleen basisberoepen worden gereguleerd en dat verworven bekwaamheden van beroepsbeoefenaren
worden geborgd in een persoonlijk portfolio.

Aanvullende adviesaanvraag: de Wet BIG als kwaliteitsregistratie-instrument en een
toekomstbestendige regulering van de behandeling van de huid met laser- en IPL apparatuur

Ik heb aan uw Kamer tijdens de begrotingsbehandeling van 18 oktober 2018 toegezegd
om na te denken over de principiële vraag of de Wet BIG niet als een kwaliteitsregistratie-instrument
gebruikt kan worden (Handelingen II 2018/19, nr. 15, item 17). Op 3 december 2018 heb ik hiervoor een aanvullende adviesaanvraag voorgelegd aan
de Raad om in te gaan op de Wet BIG als kwaliteitsregistratie-instrument evenals op
een toekomstbestendige regulering van de behandeling van de huid met laser- en IPL
apparatuur. De Raad gaat in bijgaand advies nader in op het vraagstuk van kwaliteitsregistratie-instrument.
Ik verwacht later dit jaar nog een deeladvies over toekomstbestendige regulering van
de behandeling van de huid met laser- en IPL apparatuur. Ik zal uw Kamer informeren
zodra deze is gepubliceerd.

De Wet BIG als kwaliteitsregistratie-instrument

De Wet BIG laat de uitoefening van de individuele gezondheidszorg in principe vrij
voor iedereen. Het uitgangspunt van de Wet BIG is dat beroepen niet worden opgenomen
in de Wet BIG, tenzij regulering noodzakelijk is om patiënten adequaat te beschermen
tegen onzorgvuldig en/of ondeskundig handelen. Wettelijke regeling van een beroep
wordt daarentegen door beroepsorganisaties vaak ervaren als erkenning van de betekenis
van een beroepsgroep. Ook liggen er soms financieel-economische motieven ten grondslag
aan de wens wettelijk gereguleerd te worden. Dit zijn echter geen redenen voor regulering
in de Wet BIG.

Het omvormen van de Wet BIG tot een kwaliteitsregistratie-instrument zou betekenen
dat de toegang tot de Wet BIG verruimd wordt, zodat iedere beroepsgroep die toegelaten
wil worden en bereid is zich te onderwerpen aan de eisen die de wet stelt toegang
te verlenen. De Raad geeft aan dat dit leidt tot een nog grotere groei aan (nieuwe)
beroepen en een rigide systeem van beroepenregulering dat haaks staat op de behoeften
van de zorgpraktijk. Ook zou het omvormen van de Wet BIG tot een kwaliteitsregistratie-instrument
primair de bescherming van beroepsbelangen dienen en niet meer de bescherming van
patiënten. Hiernaast geeft de Raad aan dat de arbeidsmarkttekorten alleen maar zullen
toenemen indien de Wet BIG ruimer opengesteld wordt voor nieuwe beroepen. Dit, omdat
dan bevoegdheden exclusief zijn toebedeeld aan vele verschillende beroepsgroepen.

De RVS is gezien het bovenstaande voorstander van niet meer reguleren dan nodig is
en de Wet BIG niet omvormen tot een kwaliteitsregistratie-instrument.

Reactie op het advies van de Raad over de toekomstbestendigheid van de Wet BIG en
het vervolg

Ik waardeer de inspanningen van de Raad om te komen tot het advies «De B van Bekwaam.
Een toekomstbestendige Wet». De drie vergezichten zijn interessant, omdat het zeer
verschillende perspectieven zijn. Ik deel de opvatting van de Raad dat om het doel
van de Wet BIG te blijven dienen, namelijk de kwaliteit van de beroepsuitoefening
door zorgverleners te bewaken om patiënten tegen ondeskundigheid en onzorgvuldigheid
te beschermen, het nodig is de uitgangspunten van de wet onder de loep te nemen.

Ik wil samen met het veld (patiëntenverenigingen, werkgevers, werknemers, beroepsgroepen,
zorgverzekeraars wetenschap etc.) de komende maanden verder verkennen op welke manieren
we voldoende geëquipeerd kunnen zijn voor de geïnventariseerde maatschappelijke ontwikkelingen
die voortkomen uit een veranderende zorgvraag en andere manieren van werken. Hierbij
zal ik het advies van de RVS betrekken. Het doel is om een lange termijn visie te
formuleren en daarmee aan de slag te gaan. Hierover wil ik uw Kamer rond de zomer
informeren.

De Minister voor Medische Zorg,
B.J. Bruins