Brief regering : Geannoteerde agenda van de bijeenkomst van de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken, 7 en 8 oktober 2019 te Luxemburg

Nr. 569
BRIEF VAN DE MINISTER EN STAATSECRETARIS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 september 2019

Hierbij bieden wij u mede namens de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
en de Minister voor Rechtsbescherming de geannoteerde agenda aan van de bijeenkomst
van de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken op 7 en 8 oktober 2019 te Luxemburg.

Als bijlage bij de geannoteerde agenda treft u een geactualiseerd voortgangsoverzicht
aan van de JBZ-dossiers voor het derde kwartaal van 20191.

De Minister van Justitie en Veiligheid,
F.B.J. Grapperhaus

De Staatsecretaris van Justitie en Veiligheid, A. Broekers-Knol

Geannoteerde agenda van de bijeenkomst van de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken,
7 en 8 oktober 2019 te Luxemburg

I. Justitie, Grondrechten en Burgerschap

1. EU actie tegen corruptie

= Uitwisseling van standpunten

Bij het opstellen van deze geannoteerde agenda was nog geen document beschikbaar dat
zal voorliggen tijdens de bespreking van dit agendapunt. De verwachting is dat het
Fins voorzitterschap het onderwerp corruptiebestrijding zal agenderen aan de hand
van enkele vragen. Doel hierbij is een gesprek te voeren over wat de rol van de EU
op het dossier kan zijn. De vragen zien op de noodzaak van het ontwikkelen van een
EU actieplan of strategie; hoe monitoring door de EU er uit zou kunnen zien; en de
rol die de EU internationaal op zich kan nemen in dit beleidsgebied. Corruptiebestrijding
wordt door het voorzitterschap aangemerkt als een belangrijke ondersteunende factor
ten behoeve van de implementatie van (een groot deel van) de strategische agenda van
de EU.

Het kabinet steunt de inzet van de EU op het gebied van corruptiebestrijding. Het
is hierbij van belang om de bestaande inzet te consolideren en duplicatie van bestaande
initiatieven te vermijden. De ontwikkeling van een gezamenlijk (strategisch)document
waarin dit kader, initiatieven en doelen worden bijeengebracht kan hierbij van toegevoegde
waarde zijn. De nieuwe status van de EU als waarnemer bij GRECO is een goed voorbeeld
van de wijze waarop de EU zich kan aansluiten bij bestaande mechanismen. Volwaardig
lidmaatschap van GRECO blijft in dit gremium wel het einddoel. Hiernaast kan de EU
onderzoeken op welke wijze zij kan optreden binnen de internationale corruptie gremia
om effectiviteit en slagkracht te vergroten. Het Nederlandse uitgangspunt is dat het
hierbij van belang is gebruik te maken van het aanwezige instrumentarium. Deze inzet
is in lijn met de inzet van het merendeel van de overige lidstaten.

2. Eurojust: De strijd tegen grensoverschrijdende criminaliteit versterken

a) Conclusies over Eurojust

= Aanname

Tijdens de JBZ-Raad legt het voorzitterschap raadsconclusies ter aanname voor over
de rol en positie van Eurojust. Het Finse Voorzitterschap heeft naar aanleiding van
het jaarverslag van Eurojust over 2018 de ontwerp Raadsconclusies voorbereid. Vanaf
12 december 2019 treedt de nieuwe Eurojustverordening in werking. In de raadsconclusies
wordt de eigenstandige missie van Eurojust benadrukt in het ondersteunen en versterken
van coördinatie en samenwerking van nationale opsporings- en vervolgingsautoriteiten
tijdens zowel het onderzoek als de vervolging van ernstige grensoverschrijdende criminaliteit.
Tevens wordt het belang van samenwerking met andere agentschappen zoals Europol en
Frontex benadrukt. In de Raadsconclusies wordt Eurojust ook opgeroepen werk te blijven
maken het digitaliseren van strafrechtelijke samenwerking en daartoe de informatiesystemen
te verbeteren. De ontwerpconclusies benadrukken tot slot dat Eurojust over voldoende
middelen moet beschikken om zijn taken naar behoren te kunnen uitoefenen. De Raadsconclusies
kunnen naar verwachting op unanieme steun rekenen, waaronder ook van Nederland.

b) CT register

= Presentatie door Eurojust

Eurojust zal een toelichting verstrekken op de lancering van het contra-terrorisme
(CT) register. Eurojust heeft in een persconferentie op 5 september jl. bekend gemaakt
dat het CT-register op 1 september in werking is getreden. Dit register is opgezet
om de gerechtelijke reactie in lidstaten op terroristische dreigingen te versterken
en de veiligheid voor burgers te verbeteren. Dit register is oorspronkelijk een initiatief
van een groep lidstaten, waar Nederland ook deel van uitmaakt.

Het CT register centraliseert essentiële gerechtelijke informatie om verbanden te
leggen in procedures tegen verdachten van terroristische misdrijven. Nu is het de
bedoeling dat de lidstaten het systeem gaan voeden met informatie over veroordelingen
van terrorismeverdachten. Deze gecentraliseerde informatie zal officieren van justitie
helpen actiever te coördineren en de verdachten of netwerken te identificeren die
in specifieke gevallen worden onderzocht met mogelijke grensoverschrijdende implicaties.

3. E-evidence

a) Onderhandelingen voor een EU-VS overeenkomst inzake grensoverschrijdende toegang
tot elektronisch bewijsmateriaal voor justitiële samenwerking in strafzaken

b) Onderhandelingen voor het tweede aanvullend protocol bij het Verdrag van Boedapest
inzake cybercriminaliteit

= Voortgangsrapportage

Tijdens de JBZ-Raad van 6-7 juni 2019 heeft de Raad beide onderhandelingsmandaten
zonder wijzigingen aanvaard.2 Bij deze JBZ-Raad is een rapportage voorzien van de Commissie over de start van de
onderhandelingen voor een EU-VS overeenkomst over grensoverschrijdende toegang tot
elektronisch bewijs en over de voortgang van de onderhandelingen over het tweede aanvullend
protocol bij het Verdrag van Boedapest inzake cybercriminaliteit. Dit is in lijn met
de afspraak op basis van beide mandaten dat de Raad in kennis wordt gesteld van de
planning en van de punten waarover moet worden onderhandeld en ook een terugkoppeling
ontvangt. Onderhandelingssessies worden zo nodig of op verzoek van de Raad voorbereid
op Raadswerkgroepniveau.

EU-VS overeenkomst inzake grensoverschrijdende toegang tot elektronisch bewijsmateriaal
voor justitiële samenwerking in strafzaken

Op 20 september jl. is bekend geworden dat de VS een mandaat heeft vastgesteld voor
de onderhandelingen voor een EU-VS overeenkomst over grensoverschrijdende toegang
tot elektronisch bewijs. De eerste ontmoeting tussen vertegenwoordiging van de VS
en de Commissie in het kader van de onderhandelingen staat gepland op woensdag 25 september.

Tweede aanvullend protocol bij het Verdrag van Boedapest inzake cybercriminaliteit

Zoals vermeld in de geannoteerde agenda voor de JBZ-Raad van juni jl. zijn de onderhandelingen
over het tweede aanvullend protocol bij het Verdrag van Boedapest inzake cybercriminaliteit
op dit moment gaande. Zoals bekend ziet het onderhandelingsmandaat op alle onderdelen
van het tweede aanvullend protocol bij het Verdrag van Boedapest inzake cybercriminaliteit.
In juli jl. hebben de partijen bij het Cybercrimeverdrag besloten om de gesprekken
over het tweede protocol te verlengen van eind 2019 tot eind 2020. Het secretariaat
van de Raad van Europa zal dit najaar consultaties met private partijen, academici
en maatschappelijke organisaties faciliteren op basis van de tot nu toe opgestelde
conceptteksten, waaronder naar verwachting een regeling voor directe bevragingen van
internetdienstverleners.

Het Nederlands uitgangspunt is dat er evenwichtige wetgeving nodig is die effectief
is en fundamentele rechten respecteert. Op basis van het definitieve onderhandelingsresultaat
zal het kabinet de overeenkomsten beoordelen. Zoals bekend, moet het Europees parlement
zich nog uitspreken over de ontwerp E-evidence verordening, de triloog met de Raad en de Commissie is nog niet gestart. Dit betekent
dat in de onderhandelingen met de VS en ten behoeve van het tweede protocol er ook
rekening mee moet worden gehouden dat het juridisch kader van de EU betreffende elektronisch
bewijs nog kan wijzigen. Dat is ook opgenomen in het mandaat.

4. EOM: de oprichting van het Europees Openbaar Ministerie

= Voortgangsrapportage

De Europese Commissie zal naar verwachting een toelichting geven op de stand van zaken
ten aanzien van de voorbereidingen voor het EOM, dat zoals bekend in november 2020
operationeel zou moeten zijn. Een belangrijke ontwikkeling is dat het Europees parlement
en de Raad op 24 september jl. voorlopige overeenstemming hebben bereikt over de benoeming
van mevrouw Kövesi als Europees Hoofdaanklager. De verwachting is dat de Raad en het
Europees parlement nu op korte termijn zullen kunnen instemmen met haar benoeming.
Bij de eerdere indicatieve stemming over de benoeming van de Hoofdaanklager op 20 februari
jl. heeft Nederland gesteld dat de «ranking» van het onafhankelijke selectiepanel
leidend zou moeten zijn. Daarom kan Nederland instemmen met de benoeming van mevrouw
Kövesi als eerste Europees Hoofdaanklager.

5. EU toetreding tot het EVRM: aanvullende onderhandelingsrichtsnoeren

= Aanname

De toetreding van de Europese Unie tot het Europees Verdrag voor de Rechten van de
Mens (EVRM) wordt binnen de EU breed gedragen. Het toetredingsproces van de EU loopt
zoals bekend aanzienlijke vertraging op naar aanleiding van advies 2/13 van het Hof
van Justitie in 2014, waarin het Hof heeft geoordeeld dat het ontwerpverdrag op meerdere
punten onverenigbaar is met het Unierecht.

Het was aan de Commissie, die namens de EU optreedt als onderhandelaar, om met voorstellen
te komen om de bezwaren van het EU-Hof te adresseren. Zowel het Europees parlement
als de Raad hebben de Commissie eerder opgeroepen om haar werkzaamheden op dit vlak
kracht bij te zetten. De Commissie heeft hier gehoor aan gegeven en voorstellen gedaan
voor mogelijke oplossingen voor de bezwaren van het EU-Hof.

Het Voorzitterschap heeft op grond daarvan een voorstel gedaan voor onderhandelingsrichtsnoeren
– ter aanvulling op het in 2010 vastgestelde onderhandelingsmandaat – op grond waarvan
de onderhandelingen met de Raad van Europa hervat kunnen worden. Daarnaast heeft het
voorzitterschap ook een lijst elementen voorgesteld waar interne regels tussen de
Unie en de lidstaten over moeten worden vastgesteld om de toetreding te faciliteren.

Het Voorzitterschap voorziet vaststelling van de voorgestelde aanvullende onderhandelingsrichtsnoeren
tijdens de JBZ-Raad van 7 oktober a.s. en vraagt de Raad ermee in te stemmen dat de
onderhandelingen op basis daarvan hervat zullen worden. Daarnaast stelt het voorzitterschap
voor dat op Raadswerkgroep niveaubesprekingen over de interne regels gevoerd worden,
parallel aan de onderhandelingen die in Raad van Europa verband worden gevoerd.

Het kabinet is voorstander van een zo snel mogelijke toetreding van de EU tot het
EVRM en kan instemmen met het hervatten van de onderhandelingen hierover.

6. Werklunch: versterking van de rechten van slachtoffers

De voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, heeft in 2018 een speciaal
adviseur aangewezen, mevrouw Joëlle Milquet, met als taak de toegang van slachtoffers
tot schadevergoeding te onderzoeken en voorstellen te doen voor verbetering. Zij heeft
in maart van dit jaar een rapport uitgebracht, getiteld: «Strengthening victim’s rights:
from compensation to reparation»3.

Tijdens de werklunch zal mevrouw Milquet het rapport toelichten. Het rapport kan als
inbreng dienen voor het werkprogramma van de nieuwe Europese Commissie. Op dit moment
is niet bekend welke gevolgen de Commissie aan het rapport wil verbinden of welke
voorstellen de Commissie uit het rapport wil overnemen.

Nederland is in het algemeen voorstander van versterking van de samenwerking tussen
lidstaten met het oog op het verkrijgen van schadevergoeding door slachtoffers van
delicten, met name als slachtoffers in een andere lidstaat wonen, dan de lidstaat
waar het delict werd gepleegd. Nederland zal een uitgewerkt standpunt innemen als
besluitvorming over dit onderwerp op de agenda komt te staan.

7. Grondrechten

a) Grondrechten uitdagingen in 2020 en verder

= Uitwisseling van standpunten met directeur van het Europees bureau voor de grondrechten
(FRA)

b) Conclusies over het 10-jarige jubileum van het Handvest van de Grondrechten van
de EU: stand van zaken en toekomstig werk

= Aanname

De directeur van het Europees bureau voor de grondrechten (FRA) zal tijdens de JBZ-raad
van gedachten wisselen met de aanwezige ministers over de uitdagingen waar de EU voor
staat op het gebied van grondrechten in 2020 en daarna. Hiervoor heeft het voorzitterschap
een voorbereidende notitie verspreid aan de hand waarvan de discussie gevoerd kan
worden.4 Nederland zal in het kader van deze discussie aandacht blijven vragen voor het belang
van de bescherming van de grondrechten in EU-verband.

Daarnaast heeft het voorzitterschap in Raadsverband conclusies opgesteld over de toepassing
van het Handvest van de Grondrechten van de EU in 20185. De conclusies richten zich met name op het 10-jarige jubileum van het Handvest en
benoemen maatregelen voor verdere bewustwording over het Handvest die door verschillende
actoren genomen kunnen worden. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan antidiscriminatie,
relevante rapporten van de Commissie en het Europees Bureau voor de Grondrechten,
de toetreding van de EU tot het Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens
en de Fundamentele Vrijheden (EVRM), het belang van de democratische rechtsstaat en
ruimte voor het maatschappelijk middenveld voor de realisering van fundamentele rechten.
De Raadsconclusies verwijzen naar inspanningen die zijn geleverd en formuleren aandachtspunten
voor de toekomst in het kader van deze onderwerpen.

Het kabinet staat achter de inhoud van de Raadsconclusies nu deze voldoende ambitie
vertonen op het vlak van de democratische rechtsstaat en fundamentele rechten, bijvoorbeeld
ten aanzien van de Rule of Law, de onafhankelijkheid van de rechtspraak en non-discriminatie.

8. Beoordeling van de Gedragscode online hate speech

= Stand van zaken

Voor dit agendapunt is nog geen document voorhanden. De Commissie zal de stand van
zaken presenteren van hetgeen onder de Gedragscode tot stand is gebracht. In 2016
werd door de Europese Commissie, gezamenlijk met Facebook, Microsoft, Twitter en Google/YouTube
een Gedragscode gepresenteerd om illegale online hate speech tegen te gaan. De belangrijkste inspanningsverplichting die uit de Gedragscode voortvloeit
betreft de afdoening en eventuele verwijdering van haatzaaiende uitingen na meldingen
van gebruikers binnen 24 uur. Daarnaast bevat de Gedragscode afspraken over monitoring
van de afspraken. Het vierde en meest recente monitoringsrapport verscheen in maart
2019. Uit dit rapport blijkt dat de grote internetplatformen in toenemende mate hun
verantwoordelijkheid nemen bij het tegengaan van online hate speech. Zo steeg het percentage meldingen dat binnen 24 uur in behandeling was genomen naar
89% en leidde 72% van de meldingen ook daadwerkelijk tot verwijdering. Nederland hecht
aan een onafhankelijke juridische toetsing van verwijderverzoeken, op grond van geldend
nationaal (straf)recht.

9. Overige onderwerpen

a) Mededeling Gegevensbeschermingsregels als basis voor vertrouwen in de EU en daarbuiten

= Informatie van de Commissie

De onderhavige mededeling maakt deel uit van de eerste evaluatie van de Algemene Verordening
Gegevensbescherming (AVG).6 Op grond van artikel 97 AVG dient de Commissie uiterlijk op 25 mei 2020 een verslag
in te dienen bij het Europees parlement en de Raad over de evaluatie en de toetsing
van deze verordening. Indien nodig dient de Commissie passende voorstellen in te dienen
tot wijziging van de AVG, met name in het licht van technologische ontwikkelingen
en de stand van zaken in de informatiemaatschappij. Aangezien de AVG nog maar kort
in werking is, acht de Commissie het echter nog te vroeg om naar aanleiding van de
evaluatie met voorstellen tot wijziging van de AVG te komen.

In een raadswerkgroep wordt momenteel het Raadsstandpunt over het functioneren van
de AVG voorbereid. Dit werk is nog maar net begonnen, waardoor het krachtenveld nog
niet helemaal duidelijk is. Het streven van het Fins voorzitterschap is om het Raadstandpunt
eind dit jaar af te ronden, met het oog op agendering in het Comité van Permanente
Vertegenwoordigers.

De Nederlandse positie is dat een brede evaluatie van de AVG wenselijk is. Nederland
wil in het Raadsstandpunt vooral aandacht vragen voor een aantal technologische ontwikkelingen
en ontwikkelingen in de informatiemaatschappij (zoals kunstmatige intelligentie, blockchain,
gezichtsherkenningstechnologie en de groeiende datamacht van grote technologiebedrijven)
die eventueel tot aanscherping van de AVG zouden kunnen nopen. Daarnaast is Nederland
voornemens voorstellen tot wijziging van de AVG te doen, daar waar regels niet effectief
blijken of ongewenste effecten sorteren. Dit mede opdat het maatschappelijk draagvlak
voor de AVG kan worden vergroot.

b) Conferentie over het verbeteren van LHBTI gelijkheid in de EU (Brussel, 23-24 september
2019)

= Informatie van de Commissie

Op 23 en 24 september heeft in Brussel een conferentie over de bevordering van LHBTI-gelijkheid
in de EU plaatsgevonden. Het doel van de conferentie was om de balans op te maken
van de tot nu toe behaalde resultaten en te bespreken hoe verder te gaan ten aanzien
van de LHBTI-gelijkheid in de komende jaren. Bij het opstellen van deze geannoteerde
agenda moest deze over de bevordering van LHBTI-gelijkheid in de EU nog plaatsvinden.
Nederland zal het informatiepunt van de Commissie aanhoren».

c) Conferentie over democratie, rechtsstatelijkheid en grondrechten (Helsinki, 10-11 september
2019)

= Informatie van het voorzitterschap

Rechtsstatelijkheid is voor het Fins Voorzitterschap een belangrijke prioriteit. In
dat licht was er een conferentie op 10-11 september jl. in Helsinki georganiseerd
over de interactie tussen rechtsstatelijkheid, democratie en grondrechten. Aan het
slot van deze conferentie heeft het voorzitterschap conclusies aangenomen waarin het
belang hiervan wordt benadrukt. Nederland onderschrijft het belang van rechtsstatelijkheid
in de EU, mede in relatie tot de democratie en grondrechten. Initiatieven zoals deze
conferentie kan Nederland daarom steunen ten behoeve van een sterkere inzet voor rechtsstatelijkheid
in de lidstaten en in de EU. Het betreft een informatiepunt. Er wordt geen discussie
voorzien.

II. Binnenlandse Zaken, Asiel en Migratie

1. Raadsconclusies over de strijd tegen seksueel misbruik van kinderen

= Aanname

Nederland steunt de Raadsconclusies die ter aanname geagendeerd worden, omdat die
ruimte bieden aan de Nederlandse inclusieve aanpak van online seksueel kindermisbruik,
waarbij naast de strafrechtelijke aanpak, ook aandacht wordt geschonken aan preventie
en publiek-private samenwerking. Nederland ondersteunt van harte de oproep aan lidstaten
om verder in te zetten op het verstevigen van de internationale samenwerking, bijvoorbeeld
door nieuwe opsporingstechnieken te ontwikkelen en toe te passen.

2. Terrorismebestrijding: gewelddadig rechts-extremisme en terrorisme

= Beleidsdebat

Het Fins voorzitterschap wil het onderwerp gewelddadig rechts-extremisme bespreekbaar
maken en heeft dit daarom op de JBZ-Raad geagendeerd. Bij het opstellen van deze geannoteerde
agenda was nog geen document beschikbaar dat zal voorliggen tijdens de bespreking
van dit agendapunt.

Het kabinet hecht er veel belang aan dat er aandacht is voor gewelddadig rechts-extremisme.
De agendering op de JBZ-Raad sluit daarom goed aan bij dit streven. De verwachting
is dat het voorzitterschap tijdens de JBZ-Raad een gedachtewisseling voorziet over
hoe de verdere bespreking van dit onderwerp op EU-niveau kan worden vormgegeven.

De gedachtewisseling rondom dit onderwerp bevindt zich nog in een oriënterende fase.
Het is echter belangrijk om als Nederland, ondanks de relatief lage dreiging die hier
van gewelddadig rechts-extremisme uitgaat, goed op de Europese ontwikkelingen aangesloten
te blijven, dit met inachtneming van dat de nationale veiligheid de uitsluitende verantwoordelijkheid
blijft van elke lidstaat (artikel 4.2 VEU).

3. Nieuwe technologieën en interne veiligheid

= beleidsdebat

Tijdens deze JBZ-raad zal in navolging van de bespreking over de toekomst van de rechtshandhaving
tijdens de JBZ-Raad van juni jl. verder stil worden gestaan bij de rol van nieuwe
technologieën bij het waarborgen van de veiligheid in de Europese Unie.7 Bij het opstellen van deze geannoteerde agenda was nog geen document beschikbaar
dat zal voorliggen tijdens de JBZ-raad. Op Raadswerkgroepniveau is dit onderwerp besproken.
Het voorzitterschap heeft daarbij de technologische trends uitgelicht met in haar
ogen de meeste impact op de EU interne veiligheid. Dit zijn 5G mobiele netwerken,
kunstmatige intelligentie, het internet der dingen, drones en autonome voertuigen
en de anonimisering en encryptie van gegevens.

Het voorzitterschap is voornemens om tijdens deze JBZ-Raad nader te bespreken hoe
vanuit veiligheidsperspectief een structuur ingericht kan worden gericht op innovatie
en technologieën waardoor de EU rechtshandhaving een proactieve speler wordt op dit
gebied. Tijdens de JBZ-Raad in juni hebben de ministers reeds aangegeven dat de benodigde
expertise, middelen, technische uitrusting en capaciteitsopbouw hiertoe bijeen moet
worden gebracht en dat partnerschappen met de private sector moeten worden geïntensiveerd.

Het kabinet deelt de overkoepelende analyse van trends van het voorzitterschap en
ziet daarbij een nuttige rol voor Europol weggelegd. Daarbij is Nederland van mening
dat een bundeling van krachten noodzakelijk is, maar dat dit tegelijkertijd lidstaten
niet ontslaat van de verantwoordelijkheid om rekening houdend met deze technologische
ontwikkelingen, hun eigen expertise, capaciteiten, middelen en waarborgen inzake de
naleving van grondrechten in de basis op orde te hebben. Daarnaast dient rekening
te worden gehouden met de bestaande gegevensbeschermingskaders.

Het kabinet verwelkomt een eventuele monitoringsfunctie en de bundeling van expertise
bij Europol, zoals ook door de Raad vastgesteld is bij de Raadsconclusies van 22 mei
2019 over Novel Actionable Information.8 Bestaande netwerken gericht op technologie en veiligheid zouden structureel verbonden
moeten worden met Europol.

Verder is het cruciaal dat systematisch de benodigdheden van de rechtshandhaving en
eventuele zorgen bij technologische ontwikkelingen bij impact assessments van de Europese
Commissie worden betrokken waarbij uitgangspunten van noodzakelijkheid, proportionaliteit
en het waarborgen van grondrechten overeind worden gehouden. Ontegenzeggelijk vereist
dit ook een verdere intensivering van de dialoog tussen de rechtshandhaving en de
private sector.

4. Hybride dreigingen en interne veiligheid

= Beleidsdebat

Bij het opstellen van deze geannoteerde agenda was nog geen document beschikbaar dat
zal voorliggen tijdens de JBZ-Raad. De verwachting is dat het voorzitterschap bij
dit agendapunt een discussie heeft voorzien over de manier waarop EU agentschappen
en mechanismes ingezet kunnen worden voor het detecteren, identificeren en aanpakken
van hybride dreigingen.

Hybride dreigingen worden door Nederland gedefinieerd als een conflict tussen staten,
grotendeels onder het juridische niveau van openlijk gewapend conflict met geïntegreerd
gebruik van middelen om strategische doelstellingen te bereiken. De aanpak rondom
het tegengaan van statelijke dreigingen bestaat uit een aantal generieke maatregelen.
Het kabinet heeft uw Kamer hier op 18 april jl. over geïnformeerd met de Kamerbrief
Tegengaan Statelijke Dreigingen.9

Nederland zet zich in voor goede samenwerking in EU-verband op het gebied van situationeel
bewustzijn, weerbaarheid en respons. Binnen de EU richt Nederland zich op verbeterde
samenwerking tussen de verschillende EU instellingen om onderwerpen met de noodzakelijke
samenhang te adresseren. Daarom ziet Nederland toegevoegde waarde in het gerichter
en meer gecoördineerd inzetten van bestaande agentschappen en mechanismes voor detectie,
identificatie en aanpak van hybride dreigingen.

5. Werklunch – Migratie: stand van zaken

= Uitwisseling van standpunten

Bij het opstellen van deze geannoteerde agenda was nog geen document beschikbaar.
Naar verwachting zal het voorzitterschap een nieuwe thematische discussie organiseren
in navolging van de discussie tijdens de informele JBZ-raad in Helsinki op 18-19 juli
jl. Zoals met uw Kamer gedeeld, wil het Fins voorzitterschap via opeenvolgende discussies
over het gewenste toekomstige asiel- en migratiebeleid van de EU stap voor stap richting
geven aan de uitwerking van de strategische agenda van de Europese Raad voor de periode
2019–2024.10 Uw Kamer is bekend met de Nederlandse inzet zoals verwoord in de Staat van de Unie
en het met de Kamer gedeelde non-paper over dit onderwerp.11

Daarnaast zullen Frankrijk, Duitsland, Italië en Malta de Raad informeren over de
uitkomsten van hun bijeenkomst inzake ontscheping op Malta 23 september jl. Het kabinet
heeft de gezamenlijke intentieverklaring van de vier onlangs ontvangen en zal dit
op zijn merites beoordelen. Doorslaggevend is of de inhoud van de verklaring perspectief
biedt op een structurele oplossing. In dat verband heeft het kabinet eerder een aantal
voorwaarden geïdentificeerd waarover uw Kamer is geïnformeerd.12

Voorts wordt verwacht dat de ontwikkelingen langs de belangrijkste migratieroutes
zullen worden besproken. Daarbij zal namens Nederland expliciet aandacht worden gevraagd
voor de situatie op de Griekse eilanden en de noodzaak om Griekenland bij te staan
om structurele verbeteringen door te voeren in de opvang en het versnellen van de
asiel- en terugkeerprocedures. Ook zal aandacht worden gevraagd voor de situatie van
vluchtelingen en migranten in de detentiecentra in Libië conform het kabinetsbeleid.

6. Implementatie van Interoperabiliteit

= Uitwisseling van standpunten

Op 14 mei jl. heeft de JBZ-Raad twee verordeningen aangenomen tot vaststelling van
een kader voor de interoperabiliteit van EU-informatiesystemen op het gebied van justitie
en binnenlandse zaken.13 Uw Kamer werd hierover geïnformeerd in de aanbiedingsbrief bij de Geannoteerde agenda
van de JBZ-Raad van 6–7 juni 2019.14

Bij het opstellen van deze geannoteerde agenda was nog geen document beschikbaar dat
zal voorliggen tijdens de JBZ-Raad. De verwachting is dat het Fins voorzitterschap
dit agendapunt wil gebruiken om aandacht te vragen voor het belang van de tijdige
implementatie van de verordeningen.

Het kabinet ziet de meerwaarde van interoperabiliteit van centrale EU informatiesystemen
en onderkent het belang van tijdige implementatie. Daartoe is een programma Grenzen
en Veiligheid opgericht dat zich richt op de implementatie van de twee Interoperabiliteitsverordeningen,
de Verordening tot instelling van een inreis-uitreissysteem (EES), Verordening tot
instelling van een Europees systeem voor reisinformatie en -autorisatie (ETIAS), het
Schengen Informatie Systeem (SIS), het Visa Informatiesysteem (VIS) en de EURODAC
verordening.

7. Overige onderwerpen

a) Implementatie van de herziening Europese Grens- en Kustwacht Verordening

= Informatie van het voorzitterschap

Bij dit agendapunt zal de Raad naar verwachting worden geïnformeerd over de stappen
die de Europese Commissie en het Europese grens- en kustwacht agentschap nemen om
de Verordening te implementeren. Het betreft een informatiepunt. Er wordt geen discussie
voorzien.

b) Veiligheid in de Sahel

= Informatie van het voorzitterschap

Frankrijk en Duitsland hebben tijdens de G7-top in Biarritz een gezamenlijk Partnership
for Security and Stability in the Sahel gelanceerd met het oog op het verbeteren van
de veiligheidssituatie in de Sahel. De Raad zal over dit initiatief geïnformeerd worden.
Doel van het initiatief is betere coördinatie van de internationale inzet op het gebied
van binnenlandse veiligheid in de Sahel.

III. Gemengd comité

8. Implementatie van Interoperabiliteit

= Uitwisseling van standpunten

Zie boven.

9. Overige onderwerpen

a) Implementatie van de herziening Europese Grens- en Kustwacht Verordening

= Informatie van het voorzitterschap

Zie boven.