Brief regering : Akkoord tussen EU en de VS over aanpassing van het Memorandum of Understanding over rundvlees van hoge kwaliteit

Nr. 1194 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 10 juli 2019

Middels deze brief wordt uw Kamer geïnformeerd over een akkoord tussen de EU en de
VS met betrekking tot allocatie van een bestaande quotum voor rundvlees van hoge kwaliteit.
Hiermee is voorlopig een oplossing gevonden voor het lopende geschil tussen de EU
en de VS als gevolg van het EU-verbod op de import van vlees afkomstig van met hormonen
behandelde runderen. Hieronder wordt kort ingaan op de achtergrond van het geschil,
de gevonden oplossing en de Nederlandse positie.

Achtergrond

De EU en de VS hebben een lopend geschil vanwege het Europese verbod op de import
van vlees afkomstig van met hormonen behandelde runderen (verder: «hormoonvlees»).
Het Beroepslichaam van de WTO (Appellate Body) bepaalde in 1998 dat het EU-invoerverbod
op hormoonvlees in strijd was met artikel 5, lid 1, van de WTO-overeenkomst inzake
sanitaire en fytosanitaire (SPS) maatregelen.1

Omdat de EU, ondanks deze WTO-uitspraak, het importverbod op hormoonvlees handhaaft,
mag de VS sinds 1999 tegenmaatregelen nemen ter waarde van 116,8 miljoen dollar per
jaar. Dit heeft de VS een aantal jaar gedaan in de vorm van verhoogde tarieven op
tomaten, varkensvlees, chocola en vruchtensappen uit de EU. Na veel aanvullende procedures
zijn de EU en de VS in 2009 tot een oplossing gekomen in een Memorandum of Understanding
(MoU). In 2013 is het MoU gewijzigd.2

Op basis van dit MoU heeft de EU een tariefvrij WTO-importquotum (ook wel tariff rate quota, TRQ) van 45.000 ton voor rundvlees van dieren die niet zijn behandeld met hormonen
geopend. De VS heeft hierop de eerder ingestelde tegenmaatregelen opgeheven. Het quotum
staat open voor alle WTO-leden. Eind 2016 liet de VS weten ontevreden te zijn met
de werking van het TRQ, omdat dit grotendeels werd gevuld door producenten buiten
de VS. Sindsdien zijn de EU en de VS in gesprek over aanpassingen aan het MoU, om
zo nieuwe tarieven op met name landbouwproducten te voorkomen.

Gevonden oplossing

Deze gesprekken hebben nu tot een oplossing geleid. De VS en de EU zijn overeengekomen
dat een groot deel van het TRQ specifiek aan de VS wordt toegewezen. In jaar 1 van
het akkoord wordt 18.500 ton van het TRQ aan de VS toegewezen. Dit groeit in zeven
jaar naar 35.000 ton. De totale omvang van het TRQ blijft gelijk (45.000 ton).

Inmiddels exporteren ook andere WTO-leden naar de EU op basis van het quotum voor
rundvlees van hoge kwaliteit. Op grond van artikel XIII, lid 2, van de GATT, moet
een partij die een tariefcontingent verdeelt onder een aantal leverende landen, met
alle belangrijke leverende landen overeenstemming bereiken over de verdeling van de
aandelen in het tariefcontingent. Om ervoor te zorgen dat de landentoewijzing van
het huidige tariefcontingent in overeenstemming is met de WTO-verplichtingen van de
EU, moest de EU daarom trachten overeenstemming te bereiken met de andere belangrijke
leverende landen in het kader van het tariefcontingent (Australië, Uruguay en Argentinië).
Deze landen zijn inmiddels akkoord met de gemaakte afspraken, waardoor het akkoord
nu gesloten en ondertekend kan worden.

Het akkoord wordt na ondertekening openbaar gemaakt. In de tussentijd kunnen leden
van uw Kamer het akkoord inzien op het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Nederlandse positie

Deze nieuwe afspraak over de herverdeling van het bestaande quotum voor rundvlees
van hoogwaardige kwaliteit is in een overeenkomst tussen de EU en de VS gezet. De
Raad moet met gekwalificeerde meerderheid instemmen met de sluiting en ondertekening
van dit akkoord. Dit akkoord staat als hamerpunt geagendeerd voor de Landbouw- en
Visserijraad van 15 juli 2019.

Het kabinet is verheugd dat er een oplossing is gevonden met de VS en de andere belangrijke
leverende landen. Het kabinet is dan ook voornemens in te stemmen met dit akkoord.
Nederland heeft grote agrarische exportbelangen en juist deze export zou geraakt kunnen
worden als de VS over zou gaan tot het instellen van tarieven. In eerdere communicatie
liet de VS namelijk weten dat het tarieven op EU-landbouwproducten zou instellen als
er geen oplossing gevonden werd. Het is positief dat dit voorkomen is. Het kabinet
vindt het belangrijk dat de Commissie de goedkeuring heeft gekregen van andere belangrijke
leverende landen. Hiermee is voorkomen dat deze landen in WTO-verband het bereikte
akkoord tussen de EU en de VS aanvechten. Tenslotte is het goed dat juist in deze
turbulente tijden op handelspolitiek gebied de EU en de VS tot een akkoord zijn gekomen
waarmee de handelsrelatie versterkt in plaats van verzwakt wordt.

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, S.A.M. Kaag