Brief regering : Verantwoording openstaande voorschotten toeslagen

Nr. 5 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 mei 2019

In de verantwoordingsstukken 2018, zoals aan uw Kamer vorige week aangeboden, blijkt
een onjuiste stand van de openstaande voorschotten van de zorgtoeslag, huurtoeslag,
kinderopvangtoeslag en het kindgebondenbudget te zijn opgenomen. Dit leidt tot aanpassing
van de saldibalansen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
(Kamerstuk 35 200 VII, nr. 1), het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Kamerstuk 35 200 XV, nr. 1) en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Kamerstuk 35 200 XVI, nr. 1). De departementale saldibalansen maken onderdeel uit van de jaarverslagen. Op basis
hiervan zal ook de saldibalans in het Financieel Jaarverslag van het Rijk (Kamerstuk
35 200, nr. 1) worden aangepast.

Het betreft hier een boekhoudkundige aanpassing van de openstaande voorschotten op
de saldibalans. In de verantwoorde uitgaven en ontvangsten zijn geen aanvullende fouten
aangetroffen. De rechtmatigheid van de uitgaven, zoals verantwoord in de departementale
jaarverslagen, wijzigt niet. De aanpassing heeft ook geen gevolgen voor het EMU-saldo
en EMU-schuld. En belangrijker: er zijn geen gevolgen voor burgers die toeslagen hebben
ontvangen.

De Belastingdienst heeft bij de berekening van de openstaande voorschotten abusievelijk
de voorschotbetaling van één maand voor het toeslagjaar 2018 niet meegeteld. Dit is
door de Belastingdienst zelf ontdekt. De gerapporteerde openstaande voorschotten zijn
€ 1,2 miljard te laag weergegeven.

Het bedrag is als volgt toe te delen aan de openstaande voorschotten van de verschillende
toeslagen.

Stand openstaande voorschotten toeslagen 31 december 2018 (bedragen x € mln)

Ministerie

Voorschot

Stand jaarverslag

Correctie

Gecorrigeerde stand

BZK

Huurtoeslag

3.969

332

4.302

SZW

Kindgebonden budget

2.230

185

2.415

Kinderopvangtoeslag

3.250

222

3.472

Totaal SZW

5.480

407

5.887

VWS

Zorgtoeslag

5.172

437

5.609

Andere voorschotten niet zijnde toeslagen

137.524

–

137.524

FJR

152.145

1.177

153.322

De openstaande voorschotten worden door de Belastingdienst geadministreerd en door
de Auditdienst Rijk gecontroleerd. Vervolgens worden deze verantwoord in de saldibalansen
van de jaarverslagen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
(Kamerstuk 35 200 VII, nr. 1), het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Kamerstuk 35 200 XV, nr. 1), het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Kamerstuk 35 200 XVI, nr. 1).

Door de te lage openstaande voorschotstanden geven de huidige saldibalansen van deze
ministeries geen getrouw beeld. Dit betekent dat de saldibalansen in de jaarverslagen
van deze ministeries moeten worden aangepast. Op basis hiervan zal ook de saldibalans
in het Financieel Jaarverslag van het Rijk (Kamerstuk 35 200, nr. 1) worden aangepast. Bij deze aanpassingen zal de Auditdienst Rijk een nieuwe controleverklaring
afgeven. De correcties in de jaarverslagen worden via een addendum op de reeds ingediende
stukken aan uw Kamer voorgelegd.

Ik betreur dat de berekening van de openstaande voorschotten van de toeslagen niet
juist is verlopen. De Belastingdienst treft nu, in samenspraak met de ADR, verbetermaatregelen.
Zo worden de huidige handmatige verwerkingen bij het opstellen van de rapportage rond
de stand van openstaande voorschotten zo veel mogelijk beperkt. Daarnaast wordt de
interne controle aangescherpt, onder meer door striktere toepassing van het vier ogen-principe.
Ook zal meer systematisch onderzoek naar de plausibiliteit van de voorschotcijfers
in de saldibalans worden ingeregeld. Dit om herhaling in de toekomst te voorkomen.

Ik heb de Algemene Rekenkamer maandag 20 mei ingelicht over de onjuiste stand van
de openstaande voorschotten die is gerapporteerd aan de drie departementen.

Mede namens de Staatssecretaris van Financiën,

De Minister van Financiën, W.B. Hoekstra