Brief regering : Extra middelen voor 75 jaar vrijheid

Nr. 144 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 mei 2019

In 2019 en 2020 vieren we dat Nederland 75 jaar geleden is bevrijd. Eerst, vanaf september
1944, het zuiden van Nederland. Daarna, tot 5 mei 1945, het resterende gebied van
Nederland. Op 15 augustus 1945 kwam de Tweede Wereldoorlog, na de capitulatie van
Japan, definitief tot zijn eind, ook in Nederlands-Indië. Wij vieren dat we sindsdien
in vrijheid leven en ons beschermd weten in een rechtsstaat. Wij doen dat in het besef
van de verschrikkingen van toen: onderdrukking, terreur, systematische schending van
mensenrechten en uitsluiting en vervolging van hoofdzakelijk Joden, Roma en Sinti.
De slachtoffers en oorlogsgetroffenen – onze medeburgers – blijven wij herdenken.
In dankbaarheid denken we aan de velen die hun leven waagden door – op welke wijze
ook – in het verzet te gaan.

75 jaar in vrijheid leven is reden voor een groot feest. De essentiële betekenis van
vrijheid, recht, democratie en samenwerking, verbindt ons. En wij weten: deze waarden
spreken niet vanzelf. Daarom koesteren en vieren wij onze vrijheid.

Overal in het land wordt vanaf 31 augustus 2019 het feest van de bevrijding gevierd,
veelal dankzij de grote inzet van vrijwilligers. Deze activiteiten worden afgesloten
op 24 oktober 2020, de dag waarop de Verenigde Naties 75 jaar bestaan.

Het kabinet staat pal voor onze vrijheden en onze democratische rechtstaat. Om de
grootheid van het lustrum te benadrukken heeft het kabinet besloten om eenmalig € 15 miljoen
extra beschikbaar te stellen bovenop de al gereserveerde € 9 miljoen. Het kabinet
vindt het belangrijk om de kennis over onze gedeelde geschiedenis, waarden en vrijheden
te vergroten. Het is van groot belang dat die historie en onze waarden actief worden
uitgedragen. Het zijn ankers van de Nederlandse identiteit in tijden van globalisering
en onzekerheid.

Met deze extra € 15 miljoen wil het kabinet investeren in de herinnering aan de Tweede
Wereldoorlog, zodat ook de komende jaren, als de ooggetuigen wegvallen, het verhaal
op indringende wijze kan blijven worden verteld; op een manier die de komende generaties
aanspreekt. Het geld is bedoeld voor de modernisering van een aantal oorlogsmusea,
voor wetenschappelijk onderzoek naar de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en
voor het vergemakkelijken van de digitale toegang tot bronnen en archieven van de
Tweede Wereldoorlog. Hoe ik de middelen precies ga verdelen en op basis van welke
criteria, werk ik de komende weken verder uit.

Daarbij vind ik het heel belangrijk om te benoemen dat, naast de bijdrage van het
kabinet, ook het vfonds, gemeenten en provincies fors financieel bijdragen aan de
viering van 75 jaar vrijheid.

Bij een aantal grote festiviteiten zal het kabinet met volle overtuiging vertegenwoordigd
zijn en voor een aantal activiteiten zijn delegaties uit het buitenland aanwezig.
Ook de leden van uw Kamer nodig ik van harte uit om aanwezig te zijn bij de vieringen
en herdenkingen. Ik omarm de motie van de heren Slootweg en Van Gent van 11 december
2018, over de aanwezigheid van de regering bij de herdenkingen van 75 jaar bevrijding
(Kamerstuk 20 454, nr. 138). Daarom informeer ik u begin juni 2019 over de ijkmomenten van de viering 75 jaar
vrijheid met, voor zover dat mogelijk is, ook de aanwezigheid van gasten uit het buitenland.

Ik vertrouw erop dat, met de inzet van alle betrokkenen en gesteund door de extra
financiële bijdrage van het kabinet, de viering 75 jaar vrijheid onvergetelijk zal
zijn.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, P. Blokhuis