Brief regering : Tuinbouwakkoord en de Nationale Tuinbouwagenda 2019-2030

Nr. 30
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 maart 2019

De Nederlandse tuinbouw heeft het afgelopen jaar hard gewerkt aan de Nationale Tuinbouwagenda
2019–2030: Circulaire tuinbouw in de praktijk, waarover ik u eerder heb geïnformeerd1. Op zeven transitiethema’s worden de krachten gebundeld om ontwikkelingen, die overal
gaande zijn, te versnellen. De thema’s zijn klimaatneutrale tuinbouw, modernisering
van het productieareaal, gezonde planten/gezonde mensen, vers-logistiek, innovatie,
arbeidsmarkt & scholing en internationalisering. De focus ligt op zorgvuldig omgaan
met grondstoffen, reststromen, vermindering van emissies naar het milieu en energiezuinige
teelt. Er wordt ook gekeken naar versterking van sociaaleconomische clusters en de
nationale en internationale positionering van de Nederlandse tuinbouw (groenten, fruit
en sierteelt) om de gezondheid en leefomgeving te bevorderen. Het draait daarbij om
samenwerking, tussen regionale Greenports, overheden, landelijke brancheorganisaties,
onderwijs en onderzoek, op regionaal en op landelijk niveau onder leiding van het
strategisch tuinbouwplatform, de GreenBoard.

Op de tuinbouwbedrijven die ik heb bezocht wordt al hard gewerkt aan een energiezuinige
teelt voor een klimaatneutrale tuinbouw. Tegelijkertijd wordt de afhankelijkheid van
gewasbeschermingsmiddelen gereduceerd en wordt de vers-logistiek verbeterd door nieuwe
samenwerkingsverbanden binnen de keten. Door een landelijke uitvoeringsagenda op te
stellen ontstaat een bundeling van krachten. Partijen leren van elkaar en versterken
elkaar door een gedeelde strategie. Met dit akkoord ontstaat slagkracht, door uitwisseling
van kennis, het oplossen van belemmeringen en het afstemmen van initiatieven op elkaar,
waarbij niet iedereen «het wiel» uitvindt of solistisch opereert.

Een mooi voorbeeld vind ik de integrale gebiedsontwikkeling die nodig is om thema’s
als energie, vers-logistiek, waterberging en regionale ontwikkeling gezamenlijk op
te pakken. In meerdere regio’s wordt hieraan gewerkt, waarbij herstructurering van
glastuinbouwgebieden niet voldoende van de grond komt. Het kabinet heeft al toegezegd
om op uitnodiging van Glastuinbouw Nederland in een pilotgebied aan de slag te gaan
om toch tot een integrale gebiedsaanpak te komen. Dit initiatief past volledig als
actie binnen het thema modernisering van het productieareaal van Greenports Nederland.
Voor een succesvolle aanpak is betrokkenheid en verbintenis van ondernemers en alle
overheden in het gebied onmisbaar. Daarom wil ik dat de selectie van het pilotgebied
in afstemming met Glastuinbouw Nederland en andere partijen in de GreenBoard plaatsvindt.
De aanpak in het gebied kan daarna als voorbeeld dienen voor andere regio’s.

Ik heb het Tuinbouwakkoord vandaag mede ondertekend en daarmee is dit het startsein
om de agenda gezamenlijk uit te voeren. De kracht van deze agenda is dat deze van
onderop tot stand is gekomen en een gezamenlijk beeld geeft van wat de komende jaren
nodig is om de tuinbouw versneld circulair te maken. In balans met de omgeving, economisch
vitaal en klaar voor de toekomst. Ik heb alle partijen uitgedaagd om met een eigen
verhaal te komen en ben op basis daarvan het gesprek aangegaan over de gezamenlijke
uitwerking. Daarmee heeft de agenda een breed draagvlak en voelt iedereen zich eigenaar.
Gezamenlijk, ieder vanuit de eigen rol, kan het gesprek worden gevoerd over de versnelling
die op inhoudelijke prioriteiten nodig is.

Van wat (regionaal) goed loopt, kunnen we leren. Wat reeds elders wordt afgesproken
hoeft niet te worden overgedaan. Het gaat om het overzicht, het gezamenlijk prioriteren
van acties, het bewaken van de voortgang, het wegnemen van mogelijke belemmeringen
en elkaar aanspreken op verantwoordelijkheden. Bijvoorbeeld door gebiedsvisies op
elkaar af te stemmen en op te stellen waar deze nog niet bestaan. De logistieke informatie
die beschikbaar is te delen en op elkaar af te stemmen. De regionale campussen beter
aan elkaar te koppelen en te verbinden met de nationale onderzoeksagenda. Daarbij
worden ook ondernemers nadrukkelijk uitgenodigd om mee te doen, op bedrijven moet
het immers gebeuren.

De Nationale Tuinbouwagenda: Circulaire tuinbouw in de praktijk is vandaag gepresenteerd en sluit goed aan op mijn visie op Landbouw, natuur en voedsel:
waardevol en verbonden. Dit is een startpunt, de prioriteiten en doelen zijn concreet
en de komende tijd worden deze opgepakt vanuit een gezamenlijk actieplan met als organisatorische
spil Greenports Nederland. Er zullen concrete en meetbare doelen afgesproken worden
om de voortgang van de agenda te kunnen bewaken. Daarbij wordt ook een verbinding
gelegd tussen wat gemonitord wordt op landelijk en regionaal niveau.

Het akkoord en de agenda heb ik bijgevoegd2. Met deze brief geef ik tevens invulling aan het verzoek van uw Kamer om een reactie
op het akkoord.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,
C.J. Schouten