Brief regering : Programma overzicht Militaire Gezondheidszorg 2020 (MGZ 2020)

Nr. 73
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 december 2018

In het WGO-P van 12 november jl. (Kamerstuk 35 000 X, nr. 40) heb ik toegezegd u te informeren over het programma Militaire Gezondheidszorg 2020
(MGZ 2020). Aanleiding voor het opstellen van dit programma is het jaarverslag (Kamerstuk
34 775 X, nr. 141) over 2017 van de Inspecteur Militaire Gezondheidszorg (IMG) dat u begin 2018 heeft
ontvangen. Hierin constateert hij: «zowel tijdens uitzending als bij meerdere oefeningen
is gebleken dat de geneeskundige keten nog altijd duidelijke tekortkomingen bevat
op het gebied van sturing, procedures, bemensing en materieel.» In evaluaties van
de operationele gezondheidszorg bij oefeningen en inzet is hetzelfde geconstateerd.
Vandaar de noodzaak om de operationele militaire gezondheidszorg te verbeteren.

Het grootste knelpunt is het tekort aan personeel, waarbij niet alleen de werving
van nieuw personeel een probleem is, maar vooral ook het behoud daarvan. Daarnaast
is gebrekkig (beschikbaarheid van) materieel een punt van zorg. Ten slotte zijn er
geen goede kwaliteitssystemen om de operationele militaire gezondheidszorg structureel
te verbeteren, borgen en controleren (kwaliteitsmanagementsystemen).

Over de eerste genomen maatregelen om deze problemen op te lossen, heb ik u geïnformeerd
in mijn reacties op de jaarrapportages van de Inspecteur Militaire Gezondheidszorg
over 2016 (Kamerstuk 34 550 X, nr. 86) en 2017 (Kamerstuk 34 775 X, nr. 108). Er is echter meer nodig. De problematiek is zowel bestuurlijk als in de uitvoering
complex. Om die reden is het programma MGZ 2020 opgesteld.

Ambitie programma MGZ 2020

Het programma MGZ 2020, dat medio 2018 officieel is gestart, heeft de ambitie de randvoorwaarden
te realiseren waarmee de kwaliteit van de militair geneeskundige zorg- en dienstverlening
structureel kan worden verbeterd, bewaakt en beheerst.

In eerste instantie richt het programma MGZ 2020 zich op de operationeel geneeskundige
keten. De aanbevelingen en eindproducten uit het programma zijn echter van toepassing
op de gehele militaire gezondheidszorg. De gewenste eindsituatie is een militaire
gezondheidszorg die blijvend in staat is goede zorg te leveren.

Doelen programma MGZ 2020

1. Duidelijkheid en eenduidigheid over wat er nodig is om de geneeskundige keten te verbeteren.

2. Bijdragen aan de inzetbaarheid van de operationeel geneeskundige eenheden.

3. Opzetten en in gebruik nemen van kwaliteitsmanagementsystemen (KMS) voor de MGZ.

Het programma MGZ 2020 bestaat uit acht samenhangende projecten.

Het halen van de gestelde deadlines is afhankelijk van enkele randvoorwaarden: (1)
voldoende projectmedewerkers, (2) draagvlak op de werkvloer en (3) beschikbare tijd
en middelen.

1. Operationeel Planningsproces Geneeskundige Dienst (OPP-GNK)

Om de noodzakelijke geneeskundige inzet voor een missie of oefening effectiever en
efficiënter te kunnen plannen, richt dit project zich op verbetering van de integratie
van het geneeskundige planningsproces in het planningsproces van de missie of oefening. Het doel is om dit als één soepel lopend proces eind 2019 ingevoerd te hebben.

2. Operationeel geneeskundige keten: mensen, middelen, manieren

In dit project worden normen, processen en protocollen opgesteld, vastgesteld en in
gebruik genomen, die er toe leiden dat operationeel geneeskundige eenheden en zorgbedrijven
altijd goede zorg kunnen verlenen. Deze normen, processen en protocollen worden vervolgens
onderdeel van de kwaliteitsmanagementsystemen (KMS). Het doel is de voornaamste normen,
processen en protocollen in 2020 vastgesteld te hebben, waarna ze in gebruik kunnen
worden genomen. Doorontwikkeling ervan vindt vervolgens plaats in het primaire proces.

3. Opleiden, trainen en certificeren

Iedere (militaire) zorgverlener moet over alle noodzakelijke vaardigheden en daarnaast
verplichte certificeringen beschikken. Om te bereiken dat de geneeskundige bijdrage
aan een militaire operatie succesvol verloopt, is het belangrijk dat er eenheid van
opvatting is over de wijze waarop geneeskundige taken moeten worden uitgevoerd (normen,
protocollen) en dat de operationele eenheid heeft geoefend in de uitvoering van de
geneeskundige taken, waarna is vastgesteld dat deze eenheid redelijkerwijs in staat
is goede zorg te leveren.

Dit vraagt om continue (door-)ontwikkeling van opleidingen aan de hand van de (nieuwe)
opleidingseisen. Hetzelfde geldt voor personeel (opleiders, trainers, certificeerders)
en opleidingsmaterieel. Binnen dit project wordt een opleidingsmatrix ontwikkeld (gereed
zomer 2019). De noodzakelijke nieuwe opleidingen of veranderingen in de bestaande
opleidingen kunnen daarna ontwikkeld en geïmplementeerd worden.

4. Materieellogistiek

Dit project richt zich op de tijdige en volledige beschikbaarheid van medische goederen
voor operaties en oefeningen, door verbeteringen in de logistieke systemen en procedures.
De eindproducten van dit project zijn een actuele geneeskundige producten- en dienstencatalogus
(wat kan er geleverd worden, in welke hoeveelheden, onder welke voorwaarden, op welke
termijn, door wie) en een transparant materieellogistiek proces. Begin 2020 zijn beide
gereed, waarna met de implementatie ervan kan worden begonnen, voor zover niet al
gestart. Deze verbeteringen zijn mede noodzakelijk om als Defensie te voldoen aan
de eisen van het convenant «Veilige toepassing van medische technologie».1

5. Kwaliteitsmanagementsystemen

Dit project richt zich op het inrichten van certificeerbare kwaliteitsmanagementsystemen
voor operationele eenheden ten behoeve van (onderdelen van) de militaire gezondheidszorgprocessen.
Het streven is om in 2022 de eerste kwaliteitsmanagementsystemen voor de gezondheidszorg
te hebben geïmplementeerd.

6. Leren en verbeteren

Dit project richt zich op het verbeteren, vaststellen en implementeren van processen
voor het leren van (bijna) fouten. Denk hierbij aan (continue verbeteringen van) procedures
voor het veilig kunnen melden van incidenten en het leren daarvan. Door dit project
zal een aantal van deze processen voor eind 2019 in gang worden gezet.

7. Planning & Control cyclus

Binnen dit project stelt de Medische Autoriteit Defensie (MAD) een missie, visie en
strategische doelstellingen voor de medische gezondheidszorg op in de vorm van een
strategische kaart. Vervolgens worden de activiteiten binnen de Beleid – Plannen en
Begroten (BPB) – cyclus en de Vraag en Aanbodmanagement (VAM)-cyclus aangepast aan
de doelstellingen uit deze strategische kaart. Zo worden het bestuurlijke proces,
het beleids-, planning- en begrotingsproces en het vraag- en aanbodmanagementproces
met elkaar in lijn gebracht. De MAD heeft hierdoor zicht op het behalen van de doelstellingen
op het gebied van de militaire gezondheidszorg. Dit project is gestart; de strategische
kaart is gereed in het voorjaar van 2019, waarna deze zal worden geïmplementeerd.

8. Personeel

Dit project richt zich op het tegengaan van het (in omvang groeiende) personeelstekort
in de militaire gezondheidszorg door het verlagen van de ongewenste uitstroom van
gezondheidszorgpersoneel, het verbeteren van de doorstroom ervan en het verhogen van
de instroom. Daarnaast heeft het project als doel de leiderschaps- en managementvaardigheden
op de militair-medische werkvloer te verbeteren. Door bij te dragen aan de ontwikkeling
van betere loopbaanmogelijkheden en arbeidsvoorwaarden voor militair medisch (specialistisch)
personeel en de inrichting van een MGZ-brede flexpool, kan een oplossing geboden worden
voor zowel het personeelstekort als de ontwikkeling van leiderschaps- en managementvaardigheden
bij het medisch (specialistisch) personeel. De eerste resultaten hiervan moeten in
2020 behaald zijn.

Hieronder vindt u een schematische weergave van de samenhang van de verschillende
projecten binnen het programma MGZ 2020:

Programma Medische Informatievoorziening

In een separaat programma werkt Defensie aan de verbetering van de medische informatievoorziening
van de militaire gezondheidszorg in Nederland. Deze informatievoorziening wordt zo
veel als mogelijk volgens de civiele standaarden ingericht. Een van de eerste projecten
binnen dit programma is de vervanging van het elektronisch patiëntendossier in de
eerste lijn. Dit project is naar verwachting eind 2020 geïmplementeerd en nauw gerelateerd
aan het programma MGZ 2020, in die zin dat ze elkaar versterken.

De Staatssecretaris van Defensie,
B. Visser