Amendement : Amendement van het lid Grinwis c.s. over het invullen van de vormgeving van de MRS conform het advies van de Commissie Van Geel

Nr. 8
AMENDEMENT VAN HET LID GRINWIS C.S.

Ontvangen 16 juni 2025

De ondergetekenden stellen het volgende amendement voor:

In artikel I, onderdeel B, vervalt het voorgestelde artikel 8.34, derde lid.

Toelichting

Dit amendement strekt ertoe de vormgeving van de Maatschappelijke Raad Schiphol (MRS)
in te vullen conform het advies van de Commissie Van Geel.

De memorie van toelichting bij het wetsvoorstel schetst duidelijk waarom gekozen is
voor een wetsontwerp waarbij de MRS geen vertegenwoordiging van luchtvaartpartijen
bevat:

«Van Geel adviseert het Rijk en de politiek om meer regie te nemen in de besluitvorming
rondom de luchthaven Schiphol. In de ORS werd getracht met een vertegenwoordiging
van belanghebbenden rond de luchthaven in consensus (dus unanimiteit) besluiten te
nemen. Dit consensusmodel zorgde voor spanning, het vertrek van stakeholders en compliceerde
de belangenafweging. Van Geel adviseert het Rijk om deze belangenafweging op zich
te nemen en ieder deelbelang duidelijk zichtbaar te maken. Van Geel stelt drie kolommen
voor: de interbestuurlijke kolom waarin het Rijk en medeoverheden samenwerken, een
kolom met sectorpartijen en een maatschappelijke kolom. Het Rijk fungeert als regisseur
en verzamelt de belangen van elke kolom alvorens een belangenafweging te maken ten
behoeve van de besluitvorming. Bij brief van 17 oktober 2024 is de Tweede Kamer geïnformeerd
over de voornemens met betrekking tot de vormgeving en instelling van een MRS, als
opvolger van de CROS en de ORS. Dit wetsvoorstel borgt de MRS en geeft daarmee uitvoering
aan de maatschappelijke kolom uit het advies Van Geel.

(...)

De MRS zal bestaan uit vertegenwoordigers van bewoners, experts/wetenschappers, en
een brede maatschappelijke schil bestaande uit vertegenwoordigers van maatschappelijke
organisaties van wie de belangen of achterban direct of indirect geraakt kunnen worden
door de taken van de MRS. Daarnaast kunnen personen die niet per se een specifieke
achterban vertegenwoordigen door de voorzitter worden benaderd om inbreng te leveren
op specifieke vraagstukken, zoals jongeren, belangengroepen en vertegenwoordigers
van de luchtvaartsector, de zogenaamde open schil. Omdat Schiphol, de Luchtverkeersleiding
Nederland (LVNL) en de luchtvaartmaatschappijen op grond van het voorgestelde artikel
8.34 Wet luchtvaart formeel nu nog deel uitmaakten van de CROS, zijn vertegenwoordigers
van deze partijen in de Regeling transitie CROS-MRS toegevoegd als pro forma-leden
die geen formele bevoegdheden of verantwoordelijkheden hebben. Met de hier voorgestelde
wetswijziging wordt geregeld dat zij geen zitting meer hebben in de MRS. Zij kunnen
wel worden uitgenodigd in hun rol als initiatiefnemer of input leveren vanuit hun
rol als uitvoerder van luchtruim- en luchthavenoperaties. Daarnaast is er separaat
overleg dat het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) op reguliere basis
voert met de sectorpartijen.

(...)

Van Geel constateert in zijn advies dat het poldermodel om tot besluitvorming te komen
in de ORS niet meer werkt. De materie blijkt te complex en verhoudingen zijn verstoord:
er is geen gezamenlijk doel meer en geen bereidheid om compromissen te sluiten. Ingrijpen
is noodzakelijk, anders raken de verhoudingen verder verstoord. Van Geel schrijft:
«Als het niet kan zoals het moet, dan moet het zoals het kan». Nieuwe entiteiten die
worden voorgesteld zijn de MRS en het op te richten Omgevingshuis.»

Met de nota van wijziging op het wetsvoorstel is een wijziging doorgevoerd waarbij
er toch voor wordt gekozen de samenstelling van de MRS te verbreden naar personen
die werkzaam zijn in de luchtvaarsector. Dit is niet in lijn met het advies van Van
Geel om tot een separate «maatschappelijke kolom» te komen. Indieners hechten grote
waarde aan de onafhankelijke positie van de MRS en de invulling van deze maatschappelijke
kolom. De MRS bestaat in haar huidige vorm nog slechts kort (bijna 2 jaar), maar laat
zien dat zij effectiever werkt dan het oude model. Indieners stellen daarom voor terug
te keren naar het oorspronkelijke wetsontwerp waarin dit beter was verankerd.

Grinwis Stoffer De Hoop