Amendement (gewijzigd/nader/vervangend) : Gewijzigd amendement van het lid Van der Graaf c.s. ter vervanging van nr. 11 over facultatieve bindende correctieve referenda voor decentrale overheden

Nr. 15 GEWIJZIGD AMENDEMENT VAN HET LID VAN DER GRAAF C.S. TER VERVANGING VAN DAT GEDRUKT
ONDER NR. 11

Ontvangen 14 februari 2023

De ondergetekenden stellen het volgende amendement voor:

I

In artikel II, onderdeel C, wordt in het voorgestelde artikel 128a, eerste lid, «Behoudens
bij de wet te stellen uitzonderingen worden besluiten, houdende algemeen verbindende
voorschriften, die door provinciale staten of de gemeenteraad zijn genomen, en andere
bij de wet aan te wijzen» vervangen door «Bij provinciale onderscheidenlijk gemeentelijke
verordening kan worden bepaald dat», wordt «bij de wet» vervangen door «bij provinciale
onderscheidenlijk gemeentelijke verordening» en wordt «bij of krachtens de wet» vervangen
door «bij provinciale onderscheidenlijk gemeentelijke verordening».

II

In artikel II, onderdeel D, wordt in het voorgestelde artikel 133a, eerste lid, «Behoudens
bij de wet te stellen uitzonderingen worden besluiten, houdende algemeen verbindende
voorschriften, die door de besturen van de waterschappen zijn genomen, en andere bij
de wet aan te wijzen» vervangen door «De besturen van de waterschappen kunnen bij
verordening bepalen dat», wordt «bij de wet» vervangen door «bij verordening» en wordt
«bij of krachtens de wet» vervangen door «bij verordening».

Toelichting

Dit amendement wijzigt de bepaling over het bindend correctief referendum voor decentrale
overheden. Het bij Grondwet als Rijksoverheid eenzijdig invoeren van een bindend correctief
referendum over besluiten van decentrale overheden is in strijd met de decentrale
autonomie. Dit amendement regelt dat aan decentrale overheden de vrijheid toekomt
om zelf wel of niet bij verordening te bepalen dat hun besluiten aan een bindend referendum
kunnen worden onderworpen. Daarbij kunnen zij tevens zelf bepalen welke besluiten
zij al dan niet referendabel willen maken. Dit amendement schrapt in dit kader de
mogelijkheid dat bij wet kan worden bepaald dat over bepaalde decentrale besluiten
geen bindende referenda mogelijk kunnen worden gemaakt, zelfs als de decentrale overheden
dat wel zouden willen.

Nu al kunnen medeoverheden een adviserend referendum uitschrijven op basis van onder
andere de gemeente- en provinciewet, als zij daarvoor een verordening vaststellen.
Deze mogelijkheid blijft onverkort van kracht. Met dit amendement hebben decentrale
overheden straks de nieuwe Grondwettelijke mogelijkheid om hier een bindend referendum
aan toe te kunnen voegen. Decentrale overheden kunnen hierdoor zelfstandig besluiten
of zij een referendum mogelijk willen maken, in welke variant (adviserend of bindend)
en over welke lokale besluiten. Ook de drempels voor het inleidend verzoek en verzoek
om een correctief bindend referendum te organiseren kunnen per verordening worden
vastgesteld. Zo kan lokaal rekening worden gehouden met de verhouding tot het totaal
aantal stemgerechtigden. Hoe het een en ander nader voor het bindend referendum procedureel
dient te worden geregeld, kan eveneens het beste aan de decentrale overheden wordt
overgelaten.

Van der Graaf
Sneller
Bromet
Inge van Dijk
Chris Simons