Amendement : Amendement van het lid Van der Graaf c.s. over facultatieve bindende correctieve referenda voor provincies en gemeenten

Nr. 11 AMENDEMENT VAN HET LID VAN DER GRAAF C.S.

Ontvangen 8 februari 2023

De ondergetekenden stellen het volgende amendement voor:

In artikel II, onderdeel C, wordt in het voorgestelde artikel 128a, eerste lid, «Behoudens
bij de wet te stellen uitzonderingen worden besluiten, houdende algemeen verbindende
voorschriften, die door provinciale staten of de gemeenteraad zijn genomen, en andere
bij de wet aan te wijzen» vervangen door «Bij provinciale onderscheidenlijk gemeentelijke
verordening kan worden bepaald dat», wordt «bij de wet» vervangen door «bij provinciale
onderscheidenlijk gemeentelijke verordening» en wordt «bij of krachtens de wet» vervangen
door «bij provinciale onderscheidenlijk gemeentelijke verordening».

Toelichting

Dit amendement wijzigt de bepaling over het bindend correctief referendum voor gemeenten
en provincies. Het bij Grondwet als Rijksoverheid eenzijdig invoeren van een bindend
correctief referendum over besluiten van gemeenten en provincies is in strijd met
de autonomie van gemeenten en provincies. Dit amendement regelt dat aan gemeenten
en provincies de vrijheid toekomt om zelf wel of niet bij verordening te bepalen dat
hun besluiten aan een bindend referendum kunnen worden onderworpen. Daarbij kunnen
zij tevens zelf bepalen welke besluiten zij al dan niet referendabel willen maken.
Dit amendement schrapt in dit kader de mogelijkheid dat bij wet kan worden bepaald
dat over bepaalde decentrale besluiten geen bindende referenda mogelijk kunnen worden
gemaakt, zelfs als de decentrale overheden dat wel zouden willen.

Nu al kunnen medeoverheden een adviserend referendum uitschrijven op basis van onder
andere de gemeente- en provinciewet, als zij daarvoor een verordening vaststellen.
Deze mogelijkheid blijft onverkort van kracht. Met dit amendement hebben gemeenten
en provincies straks de nieuwe Grondwettelijke mogelijkheid om hier een bindend referendum
aan toe te kunnen voegen. Gemeenten en provincies kunnen hierdoor zelfstandig besluiten
of zij een referendum mogelijk willen maken, in welke variant (adviserend of bindend)
en over welke lokale besluiten. Ook de drempels voor het inleidend verzoek en verzoek
om een correctief bindend referendum te organiseren kunnen per verordening worden
vastgesteld. Zo kan lokaal rekening worden gehouden met de verhouding tot het totaal
aantal stemgerechtigden. Hoe het een en ander nader voor het bindend referendum procedureel
dient te worden geregeld, kan eveneens het beste aan de decentrale overheden wordt
overgelaten.

Van der Graaf
Sneller
Bromet
Inge van Dijk
Chris Simons