Wijziging van de Wet Bibob

5 maart 2020, wetsvoorstel - Om ondermijnende criminaliteit beter te kunnen aanpakken wil minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) overheden meer mogelijkheden geven op grond van de Wet Bibob. De Kamer debatteert over de wetswijziging die daarvoor nodig is.

In 2003 is de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) ingevoerd. Op basis van deze wet kunnen overheden de integriteit van houders of aanvragers van vergunningen en subsidies laten toetsen bij het Landelijk Bureau Bibob. Dit helpt bestuursorganen om te voorkomen dat ze ongewild criminele activiteiten faciliteren.

De minister wil de werking van de Wet Bibob uitbreiden. Zo komt ook de overdracht van erfpacht eronder te vallen. Verder gaat de wet gelden voor alle overheidsopdrachten en voor meer vastgoedtransacties.

Aanpak ondermijning

Het is goed dat gemeenten en andere overheden meer instrumenten krijgen om te voorkomen dat de onderwereld zich vermengt met de bovenwereld, zegt Van Toorenburg (CDA). Ook Yesilgöz (VVD) wil verhinderen dat crimineel geld geïnvesteerd wordt in bijvoorbeeld vastgoed. Overheden kunnen dat ook als onduidelijk is waar de financiering vandaan komt, verzekert de minister.

De voorstellen van de minister zijn goed, zegt Markuszower (PVV), maar het is veel te weinig om ondermijning echt aan te pakken. Gewone mensen worden behandeld als criminelen, zo betoogt hij, terwijl zware criminelen meestal vrijuit gaan.

Gemeenten

Hebben alle gemeenten wel voldoende kennis over de mogelijkheden die de Wet Bibob biedt? Van Toorenburg (CDA) vreest van niet. Kleinere gemeenten hebben te weinig expertise en zullen de wet daarom minder toepassen, denkt Den Boer (D66).

Het is de taak van het Landelijk Bureau Bibob om gemeenten voor te lichten over de mogelijkheden, zegt Grapperhaus. Hij overlegt hierover met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

Alle gemeenteraadsleden zouden gescreend moeten worden, vindt Markuszower (PVV). Dit is in zijn ogen nodig om infiltratie en beïnvloeding door criminelen te voorkomen.

Particulieren

Niet alleen overheden, maar ook particulieren willen hun integriteit beschermen en voorkomen dat ze in zee gaan met criminelen, zegt Yesilgöz (VVD), bijvoorbeeld als ze een pand verhuren. Kan de overheid hen daarbij meer helpen?

Er lopen nog enkele onderzoeken naar dit onderwerp, antwoordt Grapperhaus. Die worden waarschijnlijk in de loop van het jaar afgerond.

Internationale aanpak

Criminaliteit stopt niet bij de grenzen, benadrukt Den Boer (D66). Zij vindt daarom dat Nederland een voortrekkersrol zou moeten vervullen bij een bestuurlijke aanpak van criminaliteit in internationaal verband.

Ook de minister pleit voor het bestrijden van criminaliteit over de grenzen heen. Nederland stimuleert volgens hem het toepassen van een bestuurlijke aanpak in andere Europese landen.

De Kamer stemt op 10 maart over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende motie.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist