Veel kritiek op afschaffing wet-Hillen

21 november 2017, wetsvoorstel - Het plan van het kabinet om het belastingvoordeel voor woningeigenaren zonder hypotheekschuld af te schaffen, stuit in de Kamer op veel kritiek.

Je hele of bijna je hele hypotheek afgelost? Dan heb je dankzij de wet-Hillen nu een belastingvoordeel. Maar het kabinet wil dat belastingvoordeel geleidelijk aan afschaffen.

De bedoeling van de wet-Hillen, die in 2005 van kracht werd, was het stimuleren van woningeigenaren om hun hypotheek af te lossen. Maar nu aflossingsvrije hypotheken niet meer zijn toegestaan, is die stimulans onnodig geworden, zo redeneert het kabinet.

Dus mensen die hun hypotheek hebben afgelost, krijgen nu een aflosboete, concludeert Van Rooijen (50PLUS). Hij noemt het afschaffen van de wet-Hillen "gelegaliseerde diefstal van een anti-ouderenkabinet". En het voorstel ontmoedigt mensen om sneller af te lossen, zegt Azarkan (DENK), terwijl hoge hypotheekschulden de Nederlandse economie kwetsbaar maken.

Ook Mulder (PVV) is kritisch over het voorstel tot afschaffing van de wet-Hillen. Hij wil opkomen voor mensen "die hun hypotheek netjes hebben afgelost met hard werken en door sober te leven".

Steun

De wet-Hillen is volgens Van Weyenberg (D66) ingehaald door het feit dat hypotheken niet langer aflossingsvrij kunnen zijn. Bovendien neemt het kabinet een flink aantal maatregelen die positief uitpakken voor ouderen. Dat bevestigt De Vries (VVD). Daarnaast wijst zij erop dat de wet-Hillen in de loop van de tijd erg duur zou worden nu alle hypotheken moeten worden afgelost.

De wet-Hillen was een "slecht werkende remedie" voor aflossingsvrije hypotheken, zegt Bruins (ChristenUnie). Hij vindt het goed dat het schrappen van de wet de kloof tussen huurders en kopers kleiner maakt. Dat maakt "het afscheid van de wet-Hillen zeer gerechtvaardigd".

De afschaffing van de wet-Hillen kent een "zeer royale overgangstermijn", zegt Omtzigt (CDA). Hij geeft het voorbeeld van een gepensioneerde met een aanvullend pensioen van €10.000 en een huis van €300.000. Die betaalt het eerste jaar 10 euro meer dan nu.

Spoed

Het afschaffen van het belastingvoordeel voor woningeigenaren met een afgeloste hypotheek gebeurt in 30 gelijke jaarlijkse stappen vanaf 1 januari 2019. Omdat de Belastingdienst een jaar nodig heeft voor de voorbereiding, is het volgens staatssecretaris Snel (Financiën) noodzakelijk dat de Kamer er nog deze week over beslist.

De haast van het kabinet met het voorstel tot afschaffing van de wet-Hillen ergert de oppositiepartijen.

  • Nijboer (PvdA): de wet wordt op een onfatsoenlijke manier door de Kamer gejaagd
  • Mulder: powerplay van de coalitiepartijen
  • Van Rooijen: een jaar uitstel zou slechts 24 miljoen structureel kosten

Azarkan heeft er "bepaald geen vertrouwen in" dat de afschaffing van de wet-Hillen echt in 30 jaarlijkse stappen gebeurt. Dat gelooft niemand, zegt Snels (GroenLinks), "en terecht". Inderdaad een ongeloofwaardig afbouwpad, zegt ook Dijkgraaf (SGP).

Gevolgen

Hoe kun je de wet-Hillen willen afschaffen zonder dat je precies weet wie erdoor getroffen worden? Leijten (SP) ergert zich eraan dat deze maatregel ook mensen treft die al te maken hebben met een stapeling van negatieve inkomensgevolgen.

De huizenprijzen blijven stijgen en dus ook het eigenwoningforfait, zegt Van Rooijen. Hij wijst erop dat het afschaffen van de wet-Hillen woningeigenaren dus alleen maar meer gaat kosten. En vergeet de gevolgen voor de ouderenkorting, de inkomensafhankelijke bijdragen en de toeslagen niet.

Snels vraagt of het Centraal Planbureau gelijk heeft als het meldt dat de ongelijkheid met het voorstel wordt vergroot. Hij hekelt het voortdurend sleutelen aan de woningmarkt waardoor mensen zich onzeker voelen.

Enige vorm van compensatie voor oudere huiseigenaren met een laag inkomen. Dat is voor Nijboer een voorwaarde om het voorstel tot afschaffing van de wet-Hillen te kunnen steunen. Dijkgraaf vindt het effect van het voorstel voor ouderen met een klein inkomen te groot.

Woonvisie

Leijten mist een woonvisie van het kabinet. In zo'n visie zou volgens haar gestreefd moeten worden naar meer evenwicht tussen huur en koop. Ook Nijboer vindt het ontbreken van een woonvisie van het kabinet problematisch. Snels bepleit een fundamenteel debat over de fiscaliteit en de eigen woning.

De Kamer sprak eerder over het afschaffen van de wet-Hillen op 30 oktober en 6 november. De staatssecretaris zal op 22 november reageren op de inbreng van de Kamer.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk het debat terug via Debat Gemist