Ruimere ontheffing voor bestuurders die buiten eigen gemeente of provincie wonen

28 juni 2018, wetsvoorstel - Wethouders en gedeputeerden kunnen voortaan voor onbepaalde tijd ontheffing krijgen van de plicht om in de eigen gemeente of provincie te wonen. Dit regelt minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) met een wetswijziging.

Van wethouders en gedeputeerden wordt verwacht dat ze in de gemeente of provincie wonen waar ze werken. Dit vereiste van ingezetenschap is vastgelegd in de Gemeentewet en de Provinciewet. Gemeenteraden en Provinciale Staten kunnen nu al wel een tijdelijke ontheffing verlenen van het woonplaatsvereiste. Deze geldt voor maximaal een jaar en kan worden verlengd.

Gemeenteraden en Provinciale Staten krijgen een "ongeclausuleerde bevoegdheid" om een ontheffing te verlenen van het woonplaatsvereiste. Ze mogen dus voortaan zelf bepalen hoelang een ontheffing geldt.

Lokale en provinciale autonomie

Het is goed om de beslissing over de ontheffing van het woonplaatsvereiste over te laten aan gemeenteraden en Provinciale Staten, vinden Den Boer (D66) en Van den Bosch (VVD), die ook spreekt namen CDA en ChristenUnie. Dit doet volgens hen recht aan de lokale en provinciale autonomie.

Ook Özütok (GroenLinks) wil gemeenteraden en Provinciale Staten laten besluiten over de ontheffing van het woonplaatsvereiste. Vooral in kleine gemeenten is het volgens haar vaak lastig om goede kandidaten te vinden.

Het voorstel van de minister leidt ertoe dat gemeenten en provincies bestuurd gaan worden door wortelloze mensen, vreest Bosma (PVV). Hij waarschuwt voor een baantjescarrousel, bevolkt door een bestuurselite.

Voorzitterschap commissies

Met haar wetsvoorstel regelt minister Ollongren ook dat de voorzitter van een raadscommissie geen lid hoeft te zijn van de gemeenteraad, en de voorzitter van een Statencommissie geen lid van Provinciale Staten.

Een externe voorzitter kan de werkdruk van Provinciale Staten- en gemeenteraadsleden verminderen, zeggen Van den Bosch (VVD) en Den Boer (D66). Özütok (GroenLinks) is het daarmee eens, maar zij zou het ongewenst vinden als er een circuit van betaalde beroepsvoorzitters zonder lokale binding ontstaat.

Minister Ollongren denkt niet dat er een circuit van professionele commissievoorzitters zal ontstaan. Het zullen eerder oud- of duoraadsleden zijn die deze functie gaan vervullen, zo verwacht zij.

De Kamer stemt op 3 juli over het wetsvoorstel en de ingediende motie.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist