Rijkswet defensiesamenwerking met de Verenigde Staten

28 januari 2020, wetsvoorstel - De Kamer debatteert met minister Bijleveld (Defensie) over de goedkeuring van een defensieverdrag met de Verenigde Staten.

Heldere spelregels voor de defensiesamenwerking met Amerika. Die staan in het juridisch bindende verdrag dat Nederland in juli 2018 met de Verenigde Staten sloot. Met het wetsvoorstel van minister Bijleveld wordt dit verdrag officieel goedgekeurd.

Een mijlpaal. Zo betitelt Krol (50PLUS) het verdrag. Ook Markuszower (PVV) benadrukt het belang van goede betrekkingen met "de grootste democratie ter wereld".

Belang van het verdrag

We werken heel nauw samen met onze belangrijke strategische partner de VS, zegt minister Bijleveld, bijvoorbeeld bij de koop, de ontwikkeling en het gebruik van materieel. Daarnaast zijn de VS militair aanwezig in Nederland en vormt ons land een belangrijke toegangspoort voor het Amerikaanse defensiematerieel.

Maar waarom is dit verdrag noodzakelijk? Karabulut (SP) wijst erop dat de defensiesamenwerking met de VS al jaren goed verloopt. In het verdrag zijn een aantal basisafspraken vastgelegd, betoogt Bijleveld, bijvoorbeeld over aansprakelijkheid, uitwisseling van informatie, logistieke ondersteuning en uitwisseling van personeel. De minister meent dat het daardoor makkelijker en transparanter wordt om concrete samenwerkingsafspraken te maken.

Concrete samenwerkingsafspraken

Voor toekomstige samenwerkingsafspraken (MoU's) is het verdrag de basis, zegt Bijleveld. Er zijn inmiddels zo'n 100 tot 150 MoU's met de VS gesloten en jaarlijks komt er een tiental bij. Maar wat betekent het verdrag voor de informatievoorziening aan de Kamer, vraagt Bosman (VVD). Karabulut (SP) wil dat alle nieuwe MoU's aan de Kamer worden voorgelegd.

De hoofdlijnen worden gedeeld, zegt Bijleveld, maar MoU's bevatten vaak commercieel vertrouwelijke zaken, personeelsvertrouwelijke zaken of staatsveiligheidszaken. Die kunnen natuurlijk niet openbaar worden gemaakt, aldus de minister. Wie controleert dat dan, vraagt Belhaj (D66). De minister verwijst naar de verschillende rapportages die de Kamer inzicht bieden in internationale defensiesamenwerking.

De Kamer stemt op 4 februari over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist