Kamer spreekt over begroting jeugdzorg
14 november 2016, wetsvoorstel - De recente decentralisatie van jeugdzorg vormt een centraal punt in het debat met de staatssecretarissen Van Rijn (Welzijn) en Dijkhoff (Justitie) over begrotingsonderdelen die met jeugdzorg te maken hebben.
Per 1 januari 2015 is de verantwoordelijkheid voor onder andere de jeugdzorg overgeheveld van Rijk naar gemeenten. De Kamer heeft bij de begrotingsbehandeling veel aandacht voor de gevolgen van deze decentralisatie. Ook onderwerpen als pleegzorg en adoptie passeren de revue.
Zorgen over decentralisatie
"We zien veel positieve ontwikkelingen, maar we zijn er nog lang niet", aldus Voordewind (ChristenUnie). Meerdere Kamerleden signaleren problemen. Zo bleken de gezamenlijke gemeenten over 2015 flink wat zorggeld te hebben overgehouden, maar waren er in individuele gemeenten grote tekorten en wachtlijsten.
De bureaucratie is met de nieuwe Jeugdwet alleen maar toegenomen, stelt Kooiman (SP). Zij wil dat Van Rijn de administratieve lasten terugdringt. Zij pleit ook voor basistarieven in de jeugdzorg, want zorginstanties zouden de dupe worden van de "dictaten van gemeenten" en dreigen over de kop te gaan door te rigide marktwerking. Daar wil Van Rijn vooralsnog niet aan.
Net als Kooiman waarschuwt Keijzer (CDA) voor lange wachtlijsten: als jongeren niet snel geholpen worden, leidt dat op termijn alleen maar tot meer problemen. In crisissituaties moeten mensen altijd met voorrang geholpen worden, benadrukt Van Rijn. Keijzer wil echter harde normen voor maximale wachttijden.
Bergkamp (D66) meent dat gemeentes te vaak op de stoel van de behandelaar gaan zitten en om minder specialistische jeugdzorg vragen. Van Rijn beaamt dat het accent op de kwaliteit moet liggen, maar kan zich wel indenken dat er in de toekomst minder specialistische hulp nodig is.
Van der Burg (VVD) beklemtoont dat hulpverleners in de jeugdzorg niet alleen óver jongeren en hun ouders zouden moeten praten, maar ook mét hen. Zij ziet in de recente stelselwijziging een mooie mogelijkheid voor meer maatwerk.
Problemen pleegzorg geïnventariseerd
Ypma (PvdA) is evenals Voordewind blij met het voornemen om in tien jaar 10.000 kinderen in pleeggezinnen onder te brengen. Die zijn volgens haar efficiënter dan pleeghuizen.
Voortman (GroenLinks) vreest dat sommige pleegouders afhaken door de bezuinigingen van het kabinet. Ook Keijzer bepleit een betere positie voor pleegouders, die soms niet eens geraadpleegd worden bij de herplaatsing van kinderen. Zij wil dat hun rechtspositie versterkt wordt.
Van Rijn gaat alle problemen in de pleegzorg inventariseren en komt in het eerste kwartaal van 2017 met een actieplan pleegzorg.
Adoptie blijft mogelijk
De Raad voor de Strafrechtspleging en Jeugdbescherming adviseerde enkele weken geleden om te stoppen met internationale adoptie. Bergkamp vindt dat advies "nogal kort door de bocht" en vraagt aandacht voor de zorgen van aspirant-ouders die nu in een adoptietraject zitten.
Dijkhoff wil niet ingrijpen in lopende procedures. Samen met de Kamer hoopt hij tot een stelsel te komen "waarin we recht doen aan de zorgen, maar adoptie niet principieel uitsluiten".
De Kamer stemt op dinsdag 22 november over de ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.