Kamer bespreekt cultuurbegroting

23 november 2020, begroting – Hoe gaat het kabinet de cultuursector het komende jaar ondersteunen? De Kamer debatteert over de cultuurbegroting met minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap).

De tweede golf van de coronacrisis raakt theaters, concertzalen en kunstenaars hard. Volgens Paternotte (D66) heeft het virus in de sector zelfs de "stevigste ankers losgetrokken". In het debat over de cultuurbegroting gaat het niet alleen over toegezegde coronasteunpakketten, maar ook over de toekomst van de sector.

In totaal bevat het nieuwe steunpakket, dat loopt tot 1 juli 2021, 1,6 miljard aan overheidssteun voor de kunstsector, zegt Van Engelshoven. We doen alles wat we kunnen, maar in "een crisis van deze omvang" zal het niet lukken om elke zelfstandige maker aan het werk te houden, aldus de minister. Het kabinet reserveert daarom ook geld voor omscholing.

Hulp aan kunstenaars

Hoe kunnen individuele kunstenaars de coronacrisis door geholpen worden? Kwint (SP) en Van den Berge (GroenLinks) willen weten wanneer de partnertoets van tafel gaat. Zzp'ers missen daardoor steun, omdat het inkomen van hun partner meetelt.

Van Raan (PvdD) hoopt dat er meer mogelijkheden komen om donaties aan kunstenaars af te trekken van de belasting. Volgens de minister zijn de mogelijkheden voor nieuwe regelingen zeer beperkt. Zij wijst er wel op dat kunstenaars met een eigen praktijk onder de TVL vallen, de Tegemoetkoming Vaste Lasten.

Heropenstellingen en verruimingen

De minister staat "te popelen" om de regels voor culturele instellingen te verruimen, stelt zij in reactie op vragen van onder meer D66. Als het aantal besmettingen voldoende is teruggelopen, wil de minister half januari het startschot kunnen geven om evenementen onder voorwaarden weer mogelijk te maken. TNO onderzoekt de mogelijkheden om steeds meer mensen naar musea te kunnen laten gaan.

Waarom mag zingen wel in de kerk, maar niet op de zangverenging, wil Van den Berge (GroenLinks) weten. Voor het verruimen van de regels voor koren is het nog te vroeg, ook al is dit "ongelofelijk zwaar" voor de hele koorsector, zegt de minister. Ook voor het mogelijk maken van dancefeesten is het nu nog te vroeg.

Theaters

Gemeenten doen hun best om instellingen te ondersteunen, bijvoorbeeld door een korting op de huur. El Yassini (VVD) vindt het vreemd dat de huurverlaging die bijvoorbeeld een theater van de gemeente krijgt, in mindering kan komen op de coronasteun van de rijksoverheid. Van Engelshoven heeft inmiddels met minister Koolmees (Sociale Zaken) de afspraak gemaakt dat gemeenten vanaf nu vrij zijn om huurverlagingen toe te passen. Zij roept gemeenten op om daarvan gebruik te maken.

Paternotte (D66) maakt zich zorgen over de Parade, het reizende zomertheaterfestival. De minister zegt toe in gesprek te gaan om het festival overeind houden.

Kwint (SP) pleit voor steun voor Frascati en PLAN Brabant, twee theaterinstituten die dreigen geen subsidie meer te krijgen. Van Engelshoven is bereid om "met een soort gebaksvorkje" door de cultuurbegroting te gaan om geld te vinden om deze instellingen voor vier jaar te steunen. Zij zal daar voor de stemmingen over de begroting een brief over sturen.

Muziekinstellingen

Verschillende Kamerleden vragen aandacht voor het stopzetten van subsidies voor specifieke muziekinstellingen.

Zo hekelt Bosma (PVV) het feit dat het orkest van een gerenommeerd Bachdirigent als Ton Koopman geen subsidie meer krijgt omdat de samenstelling van zijn orkest niet aan de diversiteitsrichtlijnen zou voldoen. Bosma vreest een "culturele kaalslag".

Geluk (CDA) vraagt aandacht voor de Stichting Omroep Muziek, die de grootste bladmuziekcollectie van Nederland beheert. De stichting wordt niet langer ondersteund door de gemeente Hilversum. De minister wil graag onderzoeken wat er nodig is om die collectie te behouden, maar kan er geen geld voor vrijmaken.

Bibliotheken

Veel bibliotheken worden met sluiting bedreigd. PvdA, GroenLinks en SP willen dat elke gemeente een volwaardige bibliotheek behoudt. Bibliotheken zijn belangrijke plekken waar laaggeletterdheid wordt tegengegaan, stelt Van den Hul (PvdA).

De Bibliotheekwet legt de verantwoordelijkheid voor instandhouding van bibliotheken bij gemeenten, zegt de minister. In de begroting is 150 miljoen vrijgemaakt, die gemeenten als zij dat willen, ook aan bibliotheken kunnen besteden.

De Kamer stemt op 1 december over de tijdens het debat ingediende moties, en op 8 december over de begroting.

Zie ook: