Europese top: monetaire plannen en brexit

13 december 2017, debat - Bij de komende Europese Raad lijken monetaire afspraken en de brexit belangrijke onderwerpen te worden. De Kamer debatteert met premier Rutte over de Nederlandse inzet.

Welke kant gaat de EU op na het vertrek van het Verenigd Koninkrijk?

  • Bruins (ChristenUnie): de verenigde staten van Europa zijn geen lonkend perspectief

  • Mulder (VVD): de Unie moet zich richten op het aanpakken van grensoverschrijdende problemen

  • Van Rooijen (50PLUS): plaats een Nederlandse visie tegenover die van Duitsland en Frankrijk, die meer EU willen

  • Bisschop (SGP): streef naar een flexibele EU, waarin lidstaten de keuze hebben om op bepaalde terreinen niet mee te doen

  • Baudet (FvD): accepteer dat de EU een federale staat wordt of stap eruit

Europees Monetair Fonds?

Commissievoorzitter Juncker wil de monetaire samenwerking versterken. Een van zijn voorstellen is om het noodfonds ESM om te vormen tot een Europees Monetair Fonds (EMF). Ook zou er een Europees depositogarantiestelsel moeten komen.

Verhoeven (D66) staat open voor een "verbouwing van het financiële huis" van de EU. Maar die moet dan wel leiden tot een toekomstbestendige, democratisch gelegitimeerde en slagvaardige Europese Monetaire Unie (EMU).

Europese landen zouden eerst hun eigen economie en huishoudboekje op orde moeten brengen, betoogt Buma (CDA). Pas daarna kan er wat hem betreft gesproken worden over een EMF.

EMF, een Europees depositogarantiestelsel, een Europese minister van Financiën, eurobonds, Europese belastingen, een Europees leger. De Europese trein dendert door richting een federale unie, vreest Van Dijck (PVV), die leidt tot overdracht van welvaart naar Zuid-Europa. Hij krijgt bijval van Baudet: de interne dynamiek van de EU leidt onvermijdelijk tot een verenigde staten van Europa.

Monetaire én sociale samenwerking

Europa moet meer zijn dan munt en markt, benadrukt Van Ojik (GroenLinks). Hij ziet ook een rol weggelegd voor de EU bij het beschermen van werk en inkomen. Het bestrijden van belastingontduiking en belastingconcurrentie is volgens hem belangrijk voor de welvaartsstaat.

De EMU is een middel en geen doel, zegt Asscher (PvdA). De EU moet werknemers beschermen, bijvoorbeeld tegen "financiële sprinkhanen". Arbeidsmigratie die slechts bedoeld is om op kosten te concurreren, is ongewenst. Daarom moet er een einde worden gemaakt aan "premieshoppen". Azarkan (DENK) is het daarmee eens en vraagt ook aandacht voor gelijke behandeling en gelijke kansen.

Brexit

De afgelopen tijd lijkt er vooruitgang te zijn geboekt in de onderhandelingen over het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Er is een gentleman's agreement dat verder moet worden uitgewerkt, zegt Rutte. Belangrijke onderwerpen zijn de Ierse grens en de afrekening van de Britse verplichtingen.

Hoe hard zijn de nu gemaakte afspraken? "Nothing is agreed untill all is agreed", zo vat Verhoeven het samen. Van Rooijen spreekt van "agree to not disagree". De onzekerheid maakt dat we ons moeten voorbereiden op een scenario met "no deal", stelt Mulder. Ook vanwege de gevolgen voor de Nederlandse tuinders, vissers en maakindustrie, zeggen Bruins en Bisschop.

Wat wordt nu precies de positie van EU-onderdanen in het Verenigd Koninkrijk en van Britse burgers in de EU? Buma en Van Ojik waarschuwen voor een grote bureaucratische molen: miljoenen mensen moeten een verblijfsvergunning gaan aanvragen.

Asielquota

Een aantal Oost-Europese landen weigert om asielzoekers op te nemen. De afgesproken asielquota pakken contraproductief uit en zijn een splijtzwam binnen de Europese Unie, zo heeft president Tusk van de Europese Raad gezegd. Is het beter om ze af te schaffen?

Asscher en Azarkan willen dat de Oost-Europese landen hun verplichtingen nakomen. Maar misschien werken positieve prikkels (meer geld) wel beter dan asielquota, zegt Mulder.

De Kamer stemt aansluitend aan het debat over de ingediende moties.

zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

  • Kijk het debat terug via Debat Gemist