Eigen risico kan leiden tot zorgmijding

13 april 2017, debat - Uit onderzoek blijkt dat het eigen risico leidt tot het mijden van zorg, maar er is ook onderzoek dat dit tegenspreekt. De Kamer debatteert met staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid).

10% van de Nederlanders mijdt zorg om financiële redenen, zo concludeert opinieonderzoeksbureau TNS NIPO. Maar NIVEL stelt juist dat de stijging van het eigen risico niet gepaard is gegaan met een toename van het aantal zorgmijders. Van Rijn wijst erop dat de stijging van het eigen risico voor lage inkomens is gecompenseerd door verhoging van de zorgtoeslag.

Agema (PVV), Marijnissen (SP), Nijboer (PvdA) en Kuzu (DENK) willen het eigen risico in de zorg helemaal afschaffen. Dik (ChristenUnie) en Van Brenk (50PLUS) kiezen voor een (forse) verlaging. Het onderwerp ligt op de formatietafel, zeggen Arno Rutte (VVD), Keijzer (CDA), Dijkstra (D66) en Ellemeet (GroenLinks), die zich niet uitspreken over de uitkomst van de coalitieonderhandelingen.

Zorgmijding ongewenst

Het is ongewenst dat mensen noodzakelijke zorg mijden om financiële redenen, benadrukken veel woordvoerders.

  • Marijnissen: je portemonnee mag niet bepalen of je de zorg krijgt die je nodig hebt
  • Ellemeet: zorgmijding is slecht voor de patiënt en voor de samenleving
  • Nijboer: de keuze om naar een arts te gaan mag nooit een financiële afweging zijn
  • Kuzu: zorg moet betaalbaar en bereikbaar zijn voor iedereen

Nadelen afschaffing

Het is gemakkelijk om te pleiten voor afschaffing van het eigen risico, betoogt Rutte, als je niet tegelijkertijd wijst op de nadelen. Zo zou de zorgpremie met 284 euro per jaar stijgen. Maar Agema stelt dat dit bedrag eenvoudig te vinden is door de grenzen te sluiten voor migranten.

Chronisch zieken

Chronisch zieken en gehandicapten hebben geen of nauwelijks mogelijkheden om het eigen risico te vermijden. Voor Dijkstra is dat reden om te bezien of het eigen risico voor deze groep omlaag kan.

Keijzer wijst erop dat mensen met chronische aandoeningen vaak te maken krijgen met een stapeling van eigen risico en eigen bijdragen. Daarom moet er een plafond komen voor het totale bedrag dat men zelf aan zorgkosten betaalt, betoogt Dik.

Gemeenten

Chronisch zieken kunnen extra ondersteuning aanvragen bij hun gemeente. Maar niet alle gemeenten vullen dit hetzelfde in. Het mag niet uitmaken waar je in Nederland woont, vindt Van Brenk, die pleit voor een gemeentelijk basispakket.

Het is aan de gemeenten om maatwerk te leveren in specifieke omstandigheden, zegt Van Rijn. De voorlichting over de ondersteuning die zij bieden, kan volgens hem beter.

De Kamer stemt op 18 april over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.