Debat over uitspraken minister Blok van Buitenlandse Zaken

5 september 2018, debat - DENK, PvdA, SP, GroenLinks en PvdD zeggen het vertrouwen op in minister Blok (Buitenlandse Zaken) vanwege zijn uitspraken over onder andere Suriname en de multiculturele samenleving.

Suriname is een "failed state", zo stelde minister Blok op 10 juli tijdens een besloten bijeenkomst met medewerkers van internationale organisaties. Ook betwijfelde hij of een multi-etnische of multiculturele samenleving wel vreedzaam kan zijn. Onder meer omdat het, aldus de minister, waarschijnlijk in onze genen zit dat we niet goed in staat zijn om binding aan te gaan met ons onbekende mensen.

Blok betreurt het dat hij aanstoot heeft gegeven met zijn uitspraken. Ze waren volgens hem bedoeld om te prikkelen in de discussie. Hij biedt zijn excuses aan en neemt zijn woorden terug. Maar voor een deel van de oppositie is dat onvoldoende om het vertrouwen in hem te behouden.

Kritiek op minister

Fractievoorzitter Dijkhoff van Bloks eigen VVD noemt zijn uitspraken "ondiplomatiek, lomp en onhandig", maar vindt het ook "curieus" dat beelden van de besloten bijeenkomst naar buiten zijn gebracht. Het is goed dat de minister zijn woorden terugneemt, zegt Pechtold (D66), en duidelijk maakt dat die niet zijn mening weerspiegelen. Buma (CDA) roept Blok op om zijn woorden voortaan zorgvuldiger te kiezen.

Thieme (PvdD) kwalificeert Bloks opmerkingen als "schofferende borrelpraat". Zijn woorden hebben veel schade aangericht, vindt Asscher (PvdA), in binnen- en buitenland. Daarom is hij niet meer geloofwaardig als minister, zegt Marijnissen (SP).

Blok heeft ondertussen "royaal het boetekleed aangedaan" voor zijn inschattingsfout, stelt Van der Staaij (SGP) vast. De minister heeft erkend dat zijn uitspraken ongelukkig en onzorgvuldig waren, zegt Van Rooijen (50PLUS), maar zijn positie is wel aangetast.

Volgens PVV-fractievoorzitter Wilders is er niets mis met de strekking van Bloks uitspraken: de multiculturele samenleving is een ramp en de autochtone bevolking heeft daar veel last. Wel vindt hij het jammer dat de minister geen ruggengraat toont en zijn "wijze woorden" terugneemt. Volgens Hiddema (FvD) zou Blok dat niet hoeven te doen als hij lid wordt van Forum voor Democratie.

Multiculturele samenleving

Als er geen voorbeelden zijn van geslaagde multiculturele samenlevingen en het mislukken daarvan in de genen zit, waarom zouden we in Nederland dan nog ons best doen om van onze eigen maatschappij een succes te maken? Segers (ChristenUnie), Klaver (GroenLinks), Asscher (PvdA) en Buma (CDA) vinden de uitspraken van Blok daarom onjuist en onverstandig.

Nederland is een multiculturele, multi-etnische en multireligieuze samenleving, benadrukt Kuzu (DENK), en het lukt steeds beter om daar een succes van te maken. Hij vreest dat Bloks uitspraken bijdragen aan het legitimeren van xenofobie en racisme.

Minister Blok spreekt zijn waardering uit voor mensen die zich inzetten voor de integratie van nieuwkomers. Hij wijst op de successen, zoals een stijgend opleidingsniveau. Maar we moeten volgens hem ook niet de ogen sluiten voor spanningen en gevoelens van vervreemding in de samenleving. Het kabinetsbeleid is erop gericht om die aan te pakken.

Verhouding met buitenland

Bloks opmerkingen over Suriname en over de omgang van Oost-Europese landen met vreemdelingen hebben wrevel gewekt bij buitenlandse regeringen. Kan hij Nederland nog wel vertegenwoordigen? Van Rooijen (50PLUS), Marijnissen (SP) en Klaver (GroenLinks) hebben daar grote twijfels over.

Minister Blok heeft contact opgenomen met landen die zich mogelijk beledigd voelden door zijn opmerkingen. Waar nodig heeft hij zijn uitlatingen toegelicht en excuses aangeboden. Suriname heeft die niet geaccepteerd, maar de contacten met andere landen zijn volgens Blok niet verstoord.

Pechtold (D66) maakt zich zorgen over de onderhandelingen met Oost-Europese landen over de verdeling van vluchtelingen. Kan de minister daarin nog effectief optreden? De praktijk toont volgens Blok aan dat dit zo is.

De Kamer stemt aansluitend op het debat over de motie van wantrouwen.

zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

  • Kijk debatten terug via Debat Gemist