Debat over de Voorjaarsnota

6 juli 2021, debat - De Kamer debatteert met minister Hoekstra (Financiën) over de Voorjaarsnota. De aanpassingen in de overheidsbegroting hebben dit jaar vooral te maken met de gevolgen van de coronapandemie.

Het kabinet heeft met het coronabeleid geprobeerd zo veel mogelijk mensen hun baan te laten behouden en zo veel mogelijk bedrijven door de crisis heen te slepen, zegt Hoekstra. Hij vindt het "buitengewoon goed nieuws" dat de fundamenten van de economie zo sterk zijn gebleken.

Financieel herstel

Van Dijk (CDA) vraagt om een plan om de overheidsfinanciën weer op orde te brengen. Na de komende noodzakelijke uitgaven, bijvoorbeeld voor de ouders in het toeslagenschandaal, moet er volgens haar weer gewerkt worden aan financiële discipline. Het financiële anker moet weer worden uitgeworpen, vindt ook Stoffer (SGP).

Uitgaven

Van Weyenberg (D66) ziet dat het kabinet dankzij eerder zuinig beleid bedrijven en particulieren ruim heeft kunnen steunen. Maar er komen grote structurele uitgaven aan, bijvoorbeeld voor het oplossen van de stikstof- en klimaatcrisis.

Snels (GroenLinks) wil een begrotingsreserve om te kunnen voldoen aan de Urgenda-uitspraak, en financiële steun voor gemeenten bij het uitvoeren van de klimaatafspraken. Gemeenten komen volgens Grinwis (ChristenUnie) structureel geld tekort, waardoor publieke voorzieningen worden gesloten. Hij wil een duidelijke boodschap van het Rijk over steun aan lagere overheden.

Om de onderwijsachterstanden in te lopen, stelt het kabinet veel geld beschikbaar, constateert Nijboer (PvdA). Hij vraagt zich af of zo'n eenmalig groot bedrag wel verstandig besteed kan worden.

Bedrijven

Het kabinet bouwt de coronasteun in het derde kwartaal af. Van Dijck (PVV) is daartegen: zolang er beperkende maatregelen gelden, moet er steun worden geboden. Zorg voor maatwerk, zegt Stoffer (SGP), denkend aan horeca, congrescentra en touringcarbedrijven die nog steeds beperkt worden in hun mogelijkheden.

Het kabinet gaat er volgens Hoekstra van uit dat een generiek steunpakket niet meer nodig is. Steun voor specifieke sectoren vindt hij lastig: wat doe je met een reisbureau dat zich exclusief richt op landen waar de vaccinatie niet of slecht op gang komt? Overigens doet de minister een moreel appel op bedrijven om steun die ze achteraf niet nodig bleken te hebben, terug te storten.

Hoeveel geld ligt er op de plank om onze voedselmakers te verjagen? Van der Plas (BBB) hekelt de plannen om boeren te onteigenen.

Loon en koopkracht

De coronapandemie heeft ons geleerd welke beroepen écht essentieel zijn, zegt Alkaya (SP), terwijl de mensen in die sectoren vaak weinig verdienen. Hij wil geld vrijmaken voor een loonsverhoging voor zorgpersoneel en docenten in het basisonderwijs.

Maak van het coronaherstelfonds een koopkrachtherstelfonds, suggereert Van Dijck (PVV). Hij vindt het onverteerbaar dat de koopkracht al jaren achterblijft. Eppink (JA21) maakt zich zorgen over de hoge lastendruk voor burgers en bedrijven, mede door het klimaat- en migratiebeleid.

Proces

Heinen (VVD) heeft moeite met het proces rond de Voorjaarsnota. De Kamer krijgt alleen de nota te zien, maar niet de afwegingen die hieraan voorafgaan. Dat maakt het geven van een oordeel lastig, meent de VVD-woordvoerder. Hoekstra zegt toe dat hij zal studeren op mogelijkheden om de Kamer meer inzicht te bieden.

Een begrotingscyclus van één of vier jaar is misschien goed voor een politiek huishoudboekje, zegt Gündoğan (Volt), maar "we moeten durven te begroten voor meerdere generaties". Welk effect heeft deze Voorjaarsnota bijvoorbeeld concreet op de brede welvaart, vraagt zij zich af.

De Kamer stemt op 8 juli over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: