Debat over de ontwikkelingen rondom het coronavirus

22 april 2021, debat – Is het verantwoord om de coronamaatregelen op dit moment al te versoepelen? Dat is een belangrijke vraag in het debat met premier Rutte en minister De Jonge (Volksgezondheid).

De regering heeft aangekondigd dat op 28 april een deel van de coronabeperkingen wordt versoepeld. Wat mag er weer na deze eerste stap?

  • de avondklok vervalt
  • het toegestane thuisbezoek gaat van één persoon naar twee personen
  • de terrassen gaan onder voorwaarden open tussen 12.00 en 18.00 uur
  • winkels mogen weer zonder afspraak klanten ontvangen
  • op markten mogen naast levenswaren ook weer andere producten worden verkocht
  • het maximumaantal mensen bij een uitvaart gaat van 50 naar 100

Daling verwacht

Het Outbreak Management Team (OMT) heeft geadviseerd om te wachten met versoepelen tot zeker is dat we over de piek heen zijn. Ondanks dat de cijfers nog niet duidelijk dalen, heeft het kabinet toch besloten tot versoepelingen vanaf 28 april.

De opnamecijfers in het ziekenhuis en op de intensive care lijken op een plateau te zijn beland, stelt premier Rutte vast. De modellen laten zien dat rond 1 mei een daling wordt verwacht. Daarom is het volgens hem verantwoord, een gecalculeerd risico, om van het OMT-advies af te wijken en per 28 april te versoepelen.

Perspectief

Het is een bescheiden maar betekenisvolle stap, zegt Van der Staaij (SGP).

Pouw (JA21) maakt de regering complimenten voor de aangekondigde versoepelingen, hoewel die voor haar niet ver genoeg gaan. Ze vraagt aandacht voor groepen die gebukt gaan onder de coronabeperkingen, zoals ouderen in verpleeghuizen en studenten.

Draagvlak is belangrijk voor het coronabeleid, zegt Hermans (VVD). Daarom is het volgens haar verstandig om de samenleving en ondernemers iets meer ruimte en perspectief te bieden met voorzichtige versoepelingen. Het zit tussen opgelucht ademhalen en je adem gespannen inhouden, zo verwoordt Heerma (CDA) zijn gevoel. We moeten volgens hem de vinger aan de pols houden.

Twijfels

Operatiekamers worden gesloten, ziekenhuizen waarschuwen voor code zwart en vandaag zijn er bijna 10.000 gemelde besmettingen. Ploumen (PvdA) noemt het besluit om op 28 april te versoepelen "willekeur". Zij wil de adviezen van het OMT serieus nemen en vindt niet dat er sprake is van een aanvaardbaar risico.

Ook Westerveld (GroenLinks) heeft twijfels over de aangekondigde versoepelingen. En als we dan al versoepelen, zo vraagt ze zich af, waarom geven we dan niet eerst meer mogelijkheden voor de opening van het hoger onderwijs? Van Esch (PvdD) sluit zich daarbij aan en wil ook sneller ruimte voor sport en cultuur.

Het coronabeleid van de regering maakt iedereen wanhopig, zegt Simons (BIJ1). Met de keuze voor maximale verspreiding van het virus, op het randje van wat de ic's nog kunnen dragen, is in haar ogen bewust gekoerst op vele doden, zieken en talloze mensen met long covid.

De timing van de versoepelingen roept vragen op, zegt Bikker (ChristenUnie). Zij suggereert om burgemeesters meer vrijheid te geven, zodat die "lokale brandhaarden kunnen blussen". Maar Rutte vindt het niet verstandig om nu te veel regionale verschillen te creëren. Later kan dat wellicht wel.

Terrassen

"Welke gek" heeft verzonnen dat de terrassen om 18.00 uur moeten sluiten? Wilders (PVV) vindt dit onlogisch, net als andere beperkingen. De kans op besmetting in de buitenlucht is volgens hem klein. Bovendien zullen mensen na sluiting van het terras naar een park gaan of thuis bij elkaar gaan zitten.

De buitenlucht is minder risicovol dan binnen, erkent Rutte. Maar de opening van de terrassen zorgt nog steeds voor extra bewegingen en contacten. Daarom is het volgens hem nodig om de openingstijden en daarmee ook de risico's te beperken.

Testen

De regering heeft ongeveer een miljard euro gereserveerd voor toegangstesten. Marijnissen (SP) zou liever zien dat dit geld gaat naar het zo snel mogelijk vaccineren. Ook hekelt ze de eigen bijdrage van €7,50. De hardwerkende burgers moeten toch betalen, constateert Van der Plas (BBB), terwijl minister De Jonge volgens haar had gesuggereerd dat dit niet zou hoeven.

Of het gereserveerde bedrag daadwerkelijk wordt uitgegeven, is volgens de minister nog niet zeker. De bedoeling is volgens hem dat de eigen bijdrage vanaf 1 juli wordt gevraagd. Het gaat dan om grote evenementen, zoals festivals.

De testsamenleving is een schijnoplossing, betoogt Van Haga (FVD): het is een illusie van veiligheid. Het geld dat ervoor beschikbaar is, had volgens hem besteed moeten worden aan het uitbreiden van de ic-capaciteit. Hij vreest bovendien dat ondernemers opdraaien voor de kosten.

Vaccinaties

Mogen huisartsen ook mensen jonger dan 60 jaar met AstraZeneca vaccineren, ondanks dat de richtlijn iets anders zegt? Verschillende woordvoerders vragen om duidelijkheid hierover.

Ik ga niet de inspectie erop afsturen als dit in een individueel geval gebeurt, zegt minister De Jonge, maar het moet dan wel goed worden beargumenteerd. AstraZeneca is volgens hem namelijk de komende tijd echt nog nodig voor 60-plussers.

Reizen

Waarom is er wel een vliegverbod voor Zuid-Amerika en Zuid-Afrika, maar niet voor India? Paternotte (D66) maakt zich zorgen om het hoge aantal besmettingen in dat land en om de virusvariant die daar rondgaat.

Er geldt al een inreisverbod voor Indiërs, zegt minister De Jonge. En EU-burgers die er vandaan komen, moeten in quarantaine. Verder is nog niet vastgesteld dat de Indiase variant gevaarlijker is. De minister sluit het instellen van een vliegverbod niet uit, maar dat moet dan gebeuren na een objectieve beoordeling door het RIVM.

Dassen (Volt) pleit voor Europese coördinatie van het coronabeleid. Een betere afstemming met buurlanden kan volgens hem helpen om ongewenste reisbewegingen te voorkomen. Er is overleg met die buurlanden, verzekert de minister-president.

GGD

De GGD's waren niet voorbereid op een pandemie, zo blijkt uit een artikel in het AD. De SP heeft eerder in een nota al gepleit voor investeringen. Sinds 2000 wordt er gewaarschuwd, betoogt Kuzu (DENK), en in 2015 was al duidelijk dat de GGD's onvoldoende bezet waren.

De GGD heeft het afgelopen jaar een topprestatie geleverd, beklemtoont minister De Jonge. In de evaluatie van de aanpak van de crisis zal volgens hem worden onderzocht in hoeverre de organisatiestructuur geschikt is voor het bestrijden van een pandemie.

Steunpakket welzijn ouderen

Het steunpakket voor het welzijn van jongeren is al uitgewerkt, stelt Den Haan (50PLUS) vast, maar dat voor ouderen nog niet. Die hebben door thuisisolatie vaker last van angst, nervositeit, stress, eenzaamheid en gebrek aan perspectief.

Het sociale steunpakket is ook op ouderen gericht, zo verzekert minister De Jonge.

De Kamer stemt aansluitend op het debat over de ingediende moties met een spoedeisend karakter. Over de resterende moties wordt op 29 april gestemd.

Zie ook: