Begroting Binnenlandse Zaken besproken

Gemeenten en Provincies. Digitale overheid. Veiligheidsdienst AIVD. Rijksdienst. De nieuw aangetreden bewindslieden van BZK zijn verantwoordelijk voor diverse onderwerpen. Maar wat zouden de prioriteiten in hun beleid moeten zijn?

• Özütok (GroenLinks) en Den Boer (D66): streef naar een inclusieve samenleving
• Middendorp (VVD): de overheid moet sterk optreden, maar klein en sober zijn
• Bisschop (SGP): het ministerie van BZK heeft een belangrijke rol als hoeder van de Grondwet

Nepnieuws

Rusland lijkt nepnieuws te hebben verspreid tijdens de Amerikaanse verkiezingen en het referendum over de brexit. Kan beïnvloeding van het democratisch proces door buitenlandse mogendheden ook in Nederland plaatsvinden? Of is het misschien zelfs al gebeurd?

• Middendorp: mensen maken zich hierover grote zorgen
• Van der Molen (CDA): we moeten niet naïef zijn en dit tot de bodem uitzoeken
• Verhoeven (D66): start een bewustwordingscampagne en geef in het onderwijs aandacht aan digitale vaardigheden
• Kuiken (PvdA): welke concrete dreigingen komen er op Nederland af?
• Öztürk (DENK): stel een fonds in om slachtoffers van nepnieuws te helpen om dit van internet te verwijderen

De overheid moet zich niet mengen in de discussie over wat nepnieuws is, stelt Bosma (PVV). Dat leidt er volgens hem vooral toe dat alles wat niet politiek correct wordt geacht, als nepnieuws wordt weggezet.

Gebruik het bestrijden van nepnieuws niet als argument voor de invoering van de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv), betoogt Van Raak (SP). Die "sleepwet" tast de privacy van burgers aan, benadrukt Arissen (PvdD), en moet daarom van tafel.

Lokaal bestuur

Decentralisatie van (zorg)taken heeft de gemeente belangrijker gemaakt. Gemeenteraadsleden hebben meer op hun bordje gekregen, stelt Van der Graaf (ChristenUnie) vast. Zij pleit voor een betere training en ondersteuning.

Bisschop zet vraagtekens bij het streven naar grotere gemeenten. De bedoeling van de decentralisaties was volgens hem juist om taken dichter bij burgers te leggen.

Doe meer tegen ondermijning van het lokaal bestuur, vraagt Kuiken. Zij wil onder andere dat raadsleden altijd een verklaring omtrent het gedrag (vog) moeten hebben. Ook Den Boer pleit voor een betere screening.

Lokale rekenkamers zijn belangrijk voor het controleren van de uitgaven, betoogt Özütok. Zijn die overal op orde?

Bewoners krijgen meer mogelijkheden voor het nemen van maatschappelijke initiatieven, zo staat in het regeerakkoord. Van der Molen en Van der Graaf sporen de minister aan om werk te maken van het "right to challenge".

Digitale overheid

Digitalisering speelt een steeds grotere rol in de verhouding tussen overheid en burgers. Dit biedt nieuwe mogelijkheden, maar het mag er niet toe leiden dat de overheid voor bepaalde groepen minder toegankelijk wordt.

Mensen die niet digitaal mee kunnen, moeten op de oude wijze met de overheid kunnen blijven communiceren, zegt Middendorp. Van der Molen vraagt in dat verband aandacht voor ouderen en laaggeletterden.

Inhuur

De overheid huurt regelmatig externe medewerkers in, bijvoorbeeld bij ICT-projecten en de decentralisatie van taken naar de gemeenten. Lopen de kosten hiervan niet uit de hand?

Het ministerie van BZK houdt zich niet aan de afspraak dat maximaal 10% van het personeelsbudget naar de inhuur van externen gaat, zegt Van Raak. En dit geld komt volgens hem terecht in de "grijpgrage handen van peperdure consultancybureaus".

PVV: Ollongren ongeschikt

Minister Ollongren is ongeschikt voor haar ambt, betoogt Bosma. Gezien haar onkritische houding tegenover de islam en haar slechte prestaties als wethouder, maar vooral vanwege de van haat tegen de PVV getuigende uitspraken en de oproep om de republiek Amsterdam af te scheiden van het Koninkrijk. Eigenlijk zou ze voor separatisme veroordeeld moeten worden, vindt de PVV'er.

Minister Ollongren en staatssecretaris Knops reageren op 16 november op de eerste termijn van de Kamer.

Zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk debatten terug via Debat Gemist