Actieagenda Integratie en de open en vrije samenleving
10 september 2025, debat – De Kamer spreekt met staatssecretaris Nobel (Participatie) over zijn Actieagenda Integratie.
In februari 2025 presenteerde staatssecretaris Nobel de Actieagenda Integratie en de open en vrije samenleving. Daarmee zet het kabinet in op versterking van de waarden en normen in Nederland. In het debat daarover met de Kamer hebben veel woordvoerders om verschillende redenen hun vraagtekens bij zijn agenda.
Mislukte integratie
Boon (PVV) vindt dat de integratie in Nederland is mislukt. In plaats van integratie ziet hij juist segregatie. Hij vindt dat in de agenda van Nobel echte keuzes uitblijven.
Van Zanten (BBB) vindt dat mensen vooral zelf verantwoordelijk zijn om te integreren. Vooraf selecteren wie hier überhaupt worden toegelaten lijkt haar beter. Een plek in Nederland is geen recht maar een gunst, vindt zij.
Er zijn nog nooit zo veel immigranten het land binnengekomen als in de laatste decennia, merkt De Vos (FVD) op. We hebben alles voor hen betaald, maar er bar weinig voor teruggekregen, is haar conclusie.
Instroom
Volgens Eerdmans (JA21) is integreren vergelijkbaar met invoegen op de snelweg: je moet je best doen, maar je moet ook ruimte krijgen. Toch constateert hij dat "de omvang van de integratieopgave mede afhangt van het aantal nieuwkomers". Daarom moet volgens hem de instroom omlaag.
Flach (SGP) constateert dat de islam niet wordt genoemd in het stuk, terwijl in zijn ogen de islamitische cultuur een van de aanjagers is van de integratieproblematiek.
We willen onze vrije, seculiere samenleving behouden en beschermen, zegt Becker (VVD). Daarom wil zij onder andere buitenlandse financiering van moskeeën verbieden om beïnvloeding door onvrije regimes te voorkomen.
Niet ver genoeg
De actieagenda van Nobel stelt Bamenga (D66) teleur omdat daarin volgens hem geen aandacht is voor maatschappelijke samenhang. Hij vraagt waarom de staatssecretaris bewust kiest voor "een aanpak die niet werkt".
Ook volgens Saris (NSC) wakkert Nobel polarisatie juist verder aan met zijn uitspraken. Volgens haar moet integratie gaan om werk hebben, de taal leren en begrijpen hoe onze democratie werkt.
Deze actieagenda is een uitsluitingsagenda, vindt Ergin (DENK). Volgens hem zullen ook nieuwkomers in de ogen van Nobel nooit voldoen, hoezeer zij ook hun best doen. Ergin stelt dat er geen integratieprobleem, maar een acceptatieprobleem is.
Tseggai (GroenLinks-PvdA) wijst erop dat integratie een inspanning van beide kanten vereist. In Nobels agenda mist zij aandacht voor wederkerigheid. Dus hoe serieus is dit kabinet op zoek naar oplossingen?
Nobel beaamt dat mensen die naar Nederland komen een eerlijke kans moeten krijgen, want je kunt niet verwachten dat iemand inburgert als hij steeds gediscrimineerd wordt. "Maar ik wil problemen wel benoemen op een manier die feitelijk klopt", zegt de staatssecretaris.
De Kamer stemt op dinsdag 23 september over de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct