Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Stultiens over het weglaten van € 200 miljoen onderwijsbezuinigingen in de laatste OCW begroting
Vragen van het lid Stultiens (GroenLinks-PvdA) aan de Ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en van Financiën over het weglaten van € 200 miljoen onderwijsbezuinigingen in de laatste OCW begroting (ingezonden 19 september 2025).
Antwoord van Minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), mede namens de Minister
van Financiën (ontvangen 29 september 2025).
Vraag 1
Klopt het dat dit kabinet ervoor heeft gekozen om ruim € 170 miljoen per jaar te bezuinigen
op de OCW-begroting via de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling?
Antwoord 1
Bij de Voorjaarsnota 2025 heeft het kabinet besloten om van de prijsbijstelling tranche
2025 50% niet uit te keren om rijksbrede problematiek te dekken. Het beschikbare budget
voor prijsbijstelling op de OCW-begroting uit deze tranche is daardoor geen € 343,2 miljoen
maar € 171,6 miljoen structureel.
Vraag 2
Klopt het dat deze bezuiniging een aantal maanden geleden wel stond opgenomen in de
bezuinigingstabel van uw voorganger?1
Antwoord 2
Bij de antwoorden op de feitelijke vragen over de eerste suppletoire begroting van
OCW is de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling tranche 2025 inderdaad opgenomen
in de bezuinigingstabel. Er waren meerdere vragen gesteld over de rijksbrede halvering
van de prijsbijstelling en de impact ervan op OCW. Om de Kamer een zo volledig mogelijk
beeld te geven is er toen voor gekozen om de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling
op te nemen in het overzicht.
Vraag 3
Waarom heeft u ervoor gekozen om deze bezuiniging weg te laten in de nieuwe bezuinigingstabel
bij de OCW-begroting 2026, waarin staat dat de totale onderwijsbezuinigingen € 1,37 miljard
per jaar bedragen?2
Antwoord 3
De overzichtstabel 4 (extensiveringen) in de OCW-begroting 2026 heeft een ander karakter
dan de tabel bij de antwoorden op de feitelijke vragen over de eerste suppletoire
begroting. In de overzichtstabel in de begroting is het uitgangspunt dat alleen extensiveringen
ten gunste van het generale beeld op de OCW-begroting worden opgenomen. Vanaf het
begin dat deze overzichtstabel onderdeel is van de OCW-begroting wordt dit uitgangspunt
al gehanteerd. Het gaat dan om budget dat onderdeel was van de OCW-begroting en vervolgens
is afgeboekt van de OCW-begroting. Voor de gehalveerde reeks van de prijsbijstelling
geldt dat deze nooit onderdeel is geweest van de OCW-begroting. De helft van de prijsbijstelling
is overgeheveld van Financiën naar de OCW-begroting.
Vraag 4
Betekent dit dat deze bezuiniging van tafel is of dat u de Kamer niet volledig heeft
geïnformeerd over alle onderwijsbezuinigingen van het kabinet-Schoof?
Antwoord 4
De rijksbrede halvering van de prijsbijstelling tranche 2025 is niet van tafel. Bij
de toelichting van de belangrijkste budgettaire mutaties (onderdeel 2.2. van de ontwerpbegroting
2026 van OCW) is de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling toegelicht. Zie ook
het antwoord op vraag 3.
Vraag 5
Hoe hoog is het totaalbedrag aan onderwijsbezuinigingen als de rijksbrede halvering
van de prijsbijstelling wél wordt meegenomen?
Antwoord 5
Onderstaande tabel geeft een overzicht van alle extensiveringen ten gunste van het
generale beeld van dit kabinet op OCW en de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling
tranche 2025. Dit is dus breder dan alleen de bezuinigingen op onderwijs. In aanvulling
op de tabel in de begroting is ook een kolom voor de structurele bedragen opgenomen,
analoog aan de tabel in de antwoorden op de feitelijke vragen bij de eerste suppletoire
begroting.
(bedragen x € 1.000)
2025
2026
2027
2028
2029
2030
struc
Bezuiniging maatschappelijke diensttijd1
– 74.735
– 44.902
– 67.363
– 70.000
– 70.000
– 70.000
– 70.000
HLA 23. Afschaffen brede brugklas en beperken S&O
– 55.000
– 170.000
– 170.000
– 170.000
– 170.000
– 170.000
– 170.000
HLA 24. Alternatieve invulling bijstelling sectorplannen hoger onderwijs en wetenschap
– 134.734
– 134.734
– 134.734
– 134.734
– 134.734
– 161.330
– 175.000
HLA 26. Terugdraaien groei apparaat Rijksoverheid
– 42.598
– 62.186
– 80.612
– 100.342
– 108.466
– 108.466
– 108.466
HLA 29. SPUK naar GF en PF met 10% budgetkorting
0
– 81.261
– 81.201
– 81.201
– 81.201
– 81.201
– 81.201
HLA 32. Beëindiging functiemix Randstad en terugdraaien bezuiniging
0
0
0
0
0
0
0
HLA 34. Gerichte keuzes ontwikkelingssamenwerking
0
– 8.511
– 8.511
– 8.511
– 8.510
– 7.188
– 7.188
HLA 35. Verlaging non-ODA-middelen
– 731
– 718
– 844
– 956
– 3.214
– 3.506
– 3.506
HLA 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed
– 71.830
– 131.838
– 220.601
– 277.994
– 322.937
– 311.027
– 311.027
HLA 41. Verminderen internationale studenten (via bestuurlijk akkoord)
0
– 17.000
– 68.000
– 121.000
– 158.000
– 156.000
– 170.000
HLA 42. Hervorming Nederlandse Publieke Omroep NPO
0
0
– 100.000
– 100.000
– 100.000
– 100.000
– 100.000
HLA 43. Alternatieve invulling afschaffen OV-vergoeding buitenland studerenden
0
– 4.000
– 8.000
– 14.000
– 14.000
– 18.000
– 30.000
HLA 44. Verhogen collegegeld langstudeerders (via lagere bekostiging) en terugdraaien
bezuiniging
0
0
0
0
0
0
0
HLA 69. Fonds Onderzoek Wetenschap
– 106.929
– 106.929
– 106.929
– 107.054
– 132.054
– 132.054
0
Ten behoeve van 4x 25 miljoen fonds onderzoek en wetenschap
– 25.000
– 25.000
– 25.000
– 25.000
0
0
0
Verlaging rijksmediabijdrage landelijke publieke omroep2
0
0
– 50.000
– 50.000
– 50.000
– 50.000
– 50.000
Opheffen onderwijskansenregeling en terugdraaien bezuiniging
0
0
0
0
0
0
0
Inhouden loonbijstelling externe inhuur tranche 2025
– 4.615
– 4.532
– 4.534
– 4.269
– 3.723
– 4.010
– 4.010
Amendement Kent taakstelling externe inhuur
0
– 1.867
0
0
0
0
0
Rijksbrede halvering prijsbijstelling tranche 2025
– 191.837
– 178.364
– 196.527
– 173.511
– 172.342
– 171.590
– 171.590
Totale bezuinigingen OCW-begroting incl. rijksbrede halvering prijsbijstelling tranche
2025
– 708.009
– 971.842
– 1.322.856
– 1.438.572
– 1.529.181
– 1.544.372
– 1.451.988
X Noot
1
Deze maatregel stond in het hoofdlijnenakkoord als HLA 22. Afschaffen maatschappelijke
diensttijd. Na amendement Bontenbal c.s. (Kamerstukken II 2024/25, 36 600 VIII, nr. 141) is maatschappelijke diensttijd echter niet afgeschaft maar heeft er alleen een bezuiniging
op plaatsgevonden.
X Noot
2
Daarbij verzoekt het amendement van Bontenbal c.s. (Kamerstukken II 2024/25, 36 600 VIII, nr. 141) om de landelijke publieke omroep meer ruimte te geven om (online) reclameopbrengsten
te generen waarmee de korting van € 50,0 miljoen opgevangen kan worden.
Vraag 6
Kunt u deze vragen beantwoorden uiterlijk 24 uur voorafgaand aan de Algemene Financiële
Beschouwingen, inclusief een gewijzigde begroting waarin wél alle bezuinigingen staan
genoemd?
Antwoord 6
Ja, met dien verstande dat bovenstaande tabel de door u gevraagde informatie bevat
en de tabel in de begroting ongewijzigd kan blijven, zoals ook in deze antwoorden
toegelicht.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
G. Moes, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap -
Mede namens
E. Heinen, minister van Financiën
Bijlagen
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.