Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Wingelaar over het Eindrapport Plastic Tafel

Antwoord van Staatssecretaris Aartsen (Infrastructuur en Waterstaat), mede namens
de Minister van Klimaat en Groene Groei (ontvangen 20 augustus 2025).

Vraag 1

In hoeverre tellen de maatregelen in het pakket op tot de kabinetsnorm van 30% circulaire
plastics in 2030, conform de brief van Minister Hermans?1
2

Antwoord 1

In de kamerbrief van de Minister van Klimaat en Groene Groei is aangekondigd dat de
eerder beoogde circulaireplasticnorm niet door zal gaan3. In het bij die brief gevoegde ontwerp-Meerjarenprogramma 2026 Klimaatfonds is bij
de middelen die bestemd zijn voor de ondersteuning van circulaire plastics eveneens
vermeld dat de norm niet doorgaat en dat de plastictafel wordt gevraagd met voorstellen
te komen. Daarbij is vermeld dat het uitgangspunt tot 30% circulaire plastics in Nederland
in 2030 blijft. Dit is dus geen norm maar een streven.

De alternatieve voorstellen die zijn gedaan aan de Plastictafel bevorderen een markt
voor circulair plastic. Het is echter onzeker of de maatregelen zullen leiden tot
de inzet van 30 procent circulair plastic in 2030. Het grootste deel van de maatregelen
is gebaseerd op vrijwilligheid, ter uitvoering voor de sector en niet juridisch bindend.
Het is daardoor niet met zekerheid te zeggen dat de beoogde effecten worden behaald.
Daarnaast ontbreekt voor sommige maatregelen een kwantificering van de beoogde effecten.
Om meer zekerheid te bieden voor de ontwikkeling van een markt voor circulair plastic
bestudeert het Ministerie van IenW welke voorstellen uit het eindrapport van de Plastictafel
kunnen worden overgenomen in beleid, bijvoorbeeld door middel van wetgeving, en zo
bij te dragen aan het realiseren van de beleidsdoelen uit het Nationaal Programma
Circulaire Economie4. Over de vervolgacties wordt u met Prinsjesdag nader geïnformeerd.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoeveel investeringen, patenten en capaciteit er verdwenen zijn door
recente faillissementen op het gebied van chemische recycling en biobased productie
en welke geplande investeringen uiteindelijk niet gerealiseerd werden? Welke regio’s
worden daarbij specifiek geraakt?

Antwoord 2

Er is geen overzicht beschikbaar van het aantal investeringen, patenten en capaciteit
van chemische recycling en biogebaseerde productie van plastics. Wel kan uit gesprekken
met de sector worden afgeleid dat deze sectoren in Europa onder moeilijke marktomstandigheden
opereren, de Kamer is hierover geïnformeerd op 9 april jl.5 Daarom zijn structurele maatregelen nodig om deze markten te ondersteunen. Nederland
zet zich hier ook voor in, onder andere door het bepleiten van ambitieuze doelstellingen
voor recyclaat en biogebaseerd plastic in Europese regelgeving.

Vraag 3

Bent u in gesprek met banken en investeerders om na te gaan of deze met het normerende
pakket aan maatregelen weer vertrouwen voelen in de rol van de overheid in de circulaire
economie? Zo nee, bent u bereid dit te doen en hierover voor het commissiedebat circulaire
economie te rapporteren aan de Tweede Kamer? Kunt u daarbij specifiek nagaan of circulaire
bedrijven met deze maatregelen naar de bank kunnen, zodat er weer investeringen kunnen
worden gedaan?

Antwoord 3

Via het Platform voor Duurzame Financiering ben ik in gesprek met de financiële sector
over het bevorderen van circulaire verdienmodellen. Met de kopgroep circulair financieren
werken overheid en financiële instellingen er aan om circulair investeren de norm
te maken in 2030, dus ook voor circulair plastic. Over deze gesprekken wordt de Kamer
nader geïnformeerd bij de actualisatie van het Nationaal Programma Circulaire Economie,
dat naar verwachting dit jaar nog met de Kamer wordt gedeeld. Of de door de Plastictafel
voorgestelde maatregelen bijdragen aan de investeringsbereidheid van financiële instellingen
in specifieke bedrijven is op voorhand niet te zeggen en zal per casus verschillen.

Vraag 4

Vrijblijvende afspraken in het Plastic Pact werden eerder niet nagekomen, in hoeverre
is de hefboom binnen dit pakket van normerende maatregelen essentieel om te voldoen
aan het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving)-advies voor «dwingende en dringende
stappen»?

Antwoord 4

Het voorstel voor een circulaire hefboom geeft bruikbare aanknopingspunten voor het
doorontwikkelen van circulair beleid. Tegelijkertijd is het belangrijk om zorgvuldig
te kijken naar een passende vorm voor een hefboom. Het Ministerie van IenW bekijkt
de komende tijd of, en zo ja op welke wijze, een circulaire hefboom kan worden vormgegeven.
Daarbij is het belangrijk dat de maatregel substantieel bijdraagt aan circulariteit,
goed uitvoerbaar is en dat de economische effecten ervan proportioneel zijn. Vrijwillige
afspraken kunnen een transitie op gang helpen, maar voor een structurele beweging
is vaak wet- en regelgeving nodig, zoals in het PBL-rapport wordt adviseert.6

Vraag 5

Bent u bereid het hele pakket van normerende maatregelen integraal over te nemen om
te recht te doen aan de volledige consensus aan tafel? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Het overnemen van het voorgestelde maatregelenpakket is een gedeelde opgave van bedrijven
en overheden. Een deel van de maatregelen zijn acties die de sector zelf moet doen.
Die juich ik toe, maar het is aan de sector om die afspraken na te komen. Het Ministerie
van IenW gaat zich samen met het Rijk en medeoverheden inzetten voor meer afname van
recyclaat en biogebaseerd plastic bij de overheidsinkoop. Daarnaast wordt naar de
circulaire hefboom gekeken (zie vraag 4). Ook zal het Ministerie van IenW samen met
het Ministerie van KGG en de Staatssecretaris van Financiën wegen of de voorgestelde
maatregelen robuust genoeg zijn om hier klimaatfondsmiddelen voor toe te kennen ter
ondersteuning van de markt voor circulair plastic.

Vraag 6

Het industriealarm wordt stevig geluid, gaan uw gedachten daarbij ook uit naar de
gamechangers in de circulaire industrie? Zo ja, op welke manier wordt hier de komende
tijd aandacht aan besteed?

Antwoord 6

Ja. Het kabinet vindt het belangrijk dat de verduurzaming van de plasticsector en
de bijbehorende chemische industrie wordt versneld, inclusief de zogeheten circulaire
gamechangers. Innovatieve bedrijven zijn cruciaal voor het succes van Circulaire Economie.
Daarom zet het kabinet in op het verbeteren van de Europese markt voor circulaire
plastics (recyclaat, biogebaseerd plastic en CCU) en stelt het kabinet subsidies beschikbaar
voor de ontwikkeling en opschaling van bedrijven die een circulaire plasticketen mogelijk
maken. Vanuit de Kamer is enkele malen op problemen van met name plasticrecyclingbedrijven
gewezen. Momenteel werkt de Minister van KGG in het kader van de motie van het lid
Koekkoek aan de uitwerking van een overbruggingskrediet. Met de sector wordt ook gekeken
naar andere mogelijkheden om bedrijven perspectief te bieden. Een overzicht van bestaande
subsidies voor circulair plastic is terug te vinden op het kennisplein plastics van
RVO.7