Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Rajkowski over het bericht 'Van moord verdachte Amerikaanse zat wekenlang ongezien in Ter Apel'

Antwoord van Minister Van Weel (Justitie en Veiligheid), mede namens de Minister van
Asiel en Migratie (ontvangen 11 juli 2025). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar
2024–2025, nr. 2209

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Van moord verdachte Amerikaanse zat wekenlang ongezien
in Ter Apel»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2, 3, 4, 5

Klopt het dat deze vrouw zich in Ter Apel had aangemeld onder haar echte naam?

Klopt het dat deze vrouw gesignaleerd stond in internationale systemen waar ook Nederland
van de inhoud op de hoogte dient te zijn?

Hoe is het mogelijk dat een Amerikaanse vrouw die internationaal gezocht wordt wegens
moord, zonder enige belemmering asiel kon aanvragen in Nederland onder haar eigen
naam?

Hoeveel weken of maanden zaten er tussen de internationale signalering van Kendra
Leigh W. en haar aanhouding?

Antwoord 2, 3, 4, 5

Uw vragen zien op een individuele zaak. Over lopende strafrechtelijke procedures kan
ik geen uitspraken doen.

Vraag 6

Bent u zich bewust van de veiligheidsrisico’s die medewerkers van het Centraal Orgaan
opvang asielzoekers (COA) en de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) dagelijks
lopen als moordverdachten en andere internationaal gesignaleerde personen zonder enige
restricties in het aanmeldcentrum kunnen verblijven? Zo ja, welke maatregelen neemt
u om deze risico’s tot een minimum te beperken. Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Veiligheid is belangrijk voor eenieder die in Nederland verblijft. Uiteraard vind
ik het belangrijk dat de medewerkers van de IND en het COA veilig hun werk kunnen
doen. Voordat mensen in het aanmeldcentrum verblijven, worden ze geïdentificeerd,
geregistreerd en wordt hun asielaanvraag vastgelegd. Tijdens dit proces, zie ook beantwoording
vraag 7, worden verschillende checks gedaan om de veiligheid van de medewerkers te
waarborgen. Deze veiligheidschecks betreffen fysieke veiligheidschecks (fouillering
en bagage-onderzoek), maar ook het raadplegen van verschillende systemen om na te
gaan of de persoon die asiel aanvraagt (internationaal) gesignaleerd staat. Als blijkt
dat iemand gesignaleerd staat, dan wordt hier uiteraard actie op ondernomen.

Vraag 7

Hoe controleert de Dienst Internationale Samenwerking (DISA) bij binnenkomst of iemand
gesignaleerd staat in internationale opsporingssystemen? Op welke manier kan dit proces
volgens u worden verbeterd?

Antwoord 7

Zowel de Dienst Identificatie en Screening Asielzoekers, DISA, voor de aanmeldingen
op het Aanmeldcentrum Ter Apel, en de Koninklijke Marechaussee, KMar, voor de aanmeldingen
aan de Nederlandse buitengrens, voeren bij elke persoon die in Nederland asiel aanvraagt,
een identificatie en registratieproces uit, voordat met de asiel- of de asielgrensprocedure
wordt aangevangen. Tijdens dit proces, wordt de persoon die in Nederland asiel aanvraagt
op basis van biometrie en persoonsgegevens geverifieerd en geregistreerd door middel
van de BVID (Basis Voorziening Identiteitsvaststelling).

Tijdens dit proces worden verschillende (internationale) systemen bevraagd, waaronder
het Schengen Informatie Systeem (SIS), waarin internationale signaleringen zijn geregistreerd.
Indien uit de bevraging blijkt dat een persoon gesignaleerd staat in internationale
opsporingssystemen, dan wordt hierop geacteerd. De DISA werkt in breder perspectief
continu aan het verbeteren en optimaliseren van de processen. Zo wordt in 2025 in
afstemming met de keten een efficiënter I&R-proces geïmplementeerd waarin verdere
automatisering en digitalisering centraal staat. Ook is er structureel overleg tussen
de DISA en de veiligheidspartners over adequate opvolging van signalen binnen ieders
bevoegdheden.

Vraag 8

Hoe vaak kwam het in 2024 voor dat een asielzoeker die zich in Ter Apel meldde internationaal
gesignaleerd stond? Hoe verhoudt dit zich tot 2023 en 2022?

Antwoord 8

In het I&R proces wordt het Schengen Informatie Systeem (SIS) geraadpleegd. Elk EU-land
dat gebruikmaakt van het SIS heeft een nationaal Sirene-bureau opgericht, dat 24 uur
per dag en 7 dagen per week operationeel is en belast is met de uitwisseling van informatie
en de coördinatie van de activiteiten in verband met SIS-signaleringen. In SIS staan
onder andere persoonssignaleringen geregistreerd. Deze kunnen variëren van signaleringen
die zien bijvoorbeeld op vermiste personen, aanhoudingen ter overlevering/uitlevering
tot het niet toe laten van vreemdelingen. Een check op de signaleringen in SIS wordt
via de BVID voorziening gedaan. De informatie die aan de BVID wordt teruggekoppeld,
wordt na 30 dagen gewist vanwege privacy overwegingen. Bureau Sirene houdt niet bij
via welke locatie de raadpleging wordt gedaan. Dit maakt dat het niet mogelijk is
om inzichtelijk te maken hoe vaak het voorkwam dat een asielzoeker die in Ter Apel
door het I&R proces is gegaan, gesignaleerd stond.

Vraag 9

Kunt u uitsluiten dat andere internationaal gezochte personen zich momenteel ook zonder
signalering in het Nederlandse asielsysteem bevinden? Zo nee, welke stappen onderneemt
u om dit risico structureel te verkleinen?

Antwoord 9

Nee, tijdens het I&R proces wordt een check gedaan of de persoon die asiel aanvraagt
op dat moment gesignaleerd staat of internationaal gezocht wordt. Wanneer de signalering
pas nadien in de internationale opsporingssystemen wordt ingevoerd, is deze pas zichtbaar
wanneer de systemen worden geraadpleegd, of wanneer vanuit het OM, bijvoorbeeld na
het uitvaardigen van een opsporingsbevel/uitleveringsbevel actie wordt ondernomen.

Vraag 10

Bent u het eens met de stelling dat wanneer iemand gesignaleerd staat in internationale
systemen dit direct duidelijk moet worden bij aanmelding in Ter Apel, zodat er maatregelen
genomen kunnen worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat is ervoor nodig om dit goed
te regelen?

Antwoord 10

Ja. Dit is al zo. Bij aanmelding in zowel Ter Apel, als op Schiphol valt direct na
te gaan of iemand op dat moment gesignaleerd staat.

Vraag 11

Kunt u toezeggen dat dit zo snel mogelijk, al dan niet met een tijdelijke maatregel,
wordt opgelost en dat bij de implementatie van het Europese Asiel- en Migratiepact
hier een structurele oplossing voor wordt gevonden? Zo ja, kunt u de Kamer hierover
informeren bij de volgende stand van zaken over de implementatie hiervan? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 11

Zoals onder vraag 10 aangegeven, is het binnen het huidige proces al direct zichtbaar
indien iemand internationaal gesignaleerd staat in SIS. Dit proces verandert niet
met de implementatie van het Europees Asiel- en Migratiepact. Wel zal het proces worden
uitgebreid met het raadplegen van een aantal Europese databases. Er zal dan bij het
screenen al zichtbaar worden of iemand op dat moment internationaal gesignaleerd staat.