Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Danielle Jansen over het bericht 'Huidkanker is snelst toenemende vorm van kanker in Nederland'
Vragen van het lid Danielle Jansen (Nieuw Sociaal Contract) aan de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het bericht «Huidkanker is snelst toenemende vorm van kanker in Nederland» (ingezonden 2 mei 2025).
Antwoord van Staatssecretaris Tielen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen
2 juli 2025). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 2283.
Vraag 1
Bent u bekend met de stijgende incidentie van huidkanker in Nederland, zoals weergegeven
in het rapport Huidkanker in Nederland van IKNL (Bijna 80.000 nieuwe gevallen van
huidkanker in 2024, bijna 100.000 in 2030, en bijbehorende stijgende kosten)?1
2
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Welke preventieve maatregelen worden er momenteel vanuit de overheid genomen of gefaciliteerd
om huidkanker tegen te gaan, en acht u deze voldoende en voldoende effectief?
Antwoord 2
Sinds 2023 voert het Huidfonds de publiekscampagne Voorkom Huidkanker uit. Deze publiekscampagne
is gesubsidieerd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en
richt zich op bewustwording en gedragsverandering rond zonbescherming via communicatie,
educatie, interventies en samenwerking met maatschappelijke partijen. Daarnaast is
een belangrijk onderdeel van huidkankerpreventie de veiligheid en effectiviteit van
zonnebeschermingsproducten. De Europese Commissie werkt momenteel aan een herziening
van de Recommendation on Sunscreen Products3 uit 2006. Nederland speelt hierin een actieve rol via het Ministerie van VWS en heeft
mede het initiatief genomen voor coördinatie tussen lidstaten. Op 9 mei 2025 is een
gezamenlijk standpunt overhandigd aan de Europese Commissie, met voorstellen voor
onder andere verbeterde «UVA/UVB»-ratio’s, strengere verpakkingseisen en geharmoniseerde
testmethodes. Dit traject heeft potentieel grote positieve impact op de publieke bescherming
tegen UV-straling. Consumenten profiteren van duidelijkere etiketten, betrouwbaardere
bescherming en betere informatie over het juiste gebruik van zonnebrandproducten.
Het RIVM en de NVWA zijn hierbij nauw betrokken. Deze Europese inzet is complementair
aan nationale publieksvoorlichting en gedragsinterventies.
Vraag 3
Welke concrete maatregelen onderneemt u in de komende jaren om de eerder beschreven
trend (vraag4 te keren?
Antwoord 3
De publiekscampagne Voorkom Huidkanker loopt tot en met 2025. De resultaten van deze campagne worden geëvalueerd. Mede op
basis daarvan wordt vastgesteld welke maatregelen hierna nodig zijn. Op dit moment
zijn er geen structurele middelen beschikbaar.
Verder wordt de eerdergenoemde Europese inzet op zonnebeschermingsproducten voortgezet.
Vraag 4
Hoe beoordeelt u de bijdrage van publiekscampagnes aan het voorkomen van huidkanker?
Ziet u mogelijkheden om bestaande initiatieven, zoals «Voorkom Huidkanker» en het
Zonvenant van het Nationaal Huidfonds, te verbinden aan de preventieaanpak van het
kabinet?
Antwoord 4
Publiekscampagnes kunnen een waardevolle bijdrage leveren aan bewustwording en gedragsverandering,
mits ze goed zijn onderbouwd en gericht zijn op relevante doelgroepen. De campagne
Voorkom Huidkanker bevat dergelijke elementen en wordt geëvalueerd. De samenhangende preventiestrategie
van het kabinet bevat ook concrete doelen rond zonbescherming. Hierin is aandacht
voor meerdere leefomgevingen waarin jeugdigen veel tijd doorbrengen, zoals school,
sport en werk. Het Kabinet bouwt voort op bestaande netwerken en samenwerkingen, waaronder
het Zonvenant. De inzichten en samenwerkingsstructuren uit de huidige campagne neem
ik mee in de verdere uitwerking van het beleid.
Vraag 5
Welke kansen ziet u om organisaties met extra kwetsbare doelgroepen zoals kinderopvang,
scholen, buitensportverenigingen en bedrijven met buitenwerkers structureel te betrekken
bij huidkankerpreventie van hun achterban om zonveilig buiten spelen,- sporten en
– werken vanzelfsprekend te maken? In hoeverre past dit binnen de ambities van uw
preventiebeleid?
Antwoord 5
Kinderen, buitensporters en buitenwerkers verdienen extra aandacht. Zij worden vaker
en langduriger blootgesteld aan UV-straling. Binnen de campagne Voorkom Huidkanker is daarom specifiek aandacht voor deze doelgroepen. Zo zijn er pilots met zonnebranddispensers
op scholen en sportverenigingen, is voorlichting gegeven aan werkgevers van buitenwerkers,
en worden goede voorbeelden gedeeld via netwerken. Daarnaast is in de Samenhangende preventiestrategie opgenomen dat zonbescherming structureel aandacht moet krijgen in omgevingen waar
deze groepen zich bevinden, zoals onderwijs, kinderopvang, sportverenigingen en de
werkomgeving. Het stimuleren van zonveilig gedrag en de aanwezigheid van voorzieningen
(zoals schaduwplekken of zonnebrandvoorzieningen) maken daar expliciet deel van uit.
De campagne sluit daarmee aan bij de ambitie om gezondheidsbescherming duurzaam te
borgen in de fysieke en sociale leefomgeving.
Vraag 6
Hoe waarborgt u dat huidkankerpreventie zich voldoende richt op kinderen en ouders,
gezien het feit dat met name blootstelling aan uv-straling op jonge leeftijd een cruciale
rol speelt in het ontstaan van melanomen later in het leven?
Antwoord 6
Binnen de lopende campagne is specifieke aandacht voor kinderen en ouders, onder meer
via samenwerking met kinderopvangorganisaties, scholen en jeugdgezondheidszorg. De
boodschap daarbij is dat goede zonbescherming op jonge leeftijd het risico op huidkanker
op latere leeftijd aanzienlijk kan verlagen. Het belang van buitenspelen wordt in
deze boodschap onderstreept: de campagne bevat praktische adviezen over zonbescherming
tijdens het buitenspelen, zoals het opzoeken van schaduw, het dragen van beschermende
kleding en het juist gebruiken van zonnebrandcrème. De effectiviteit van de inspanningen
richting ouders en kinderen wordt meegenomen in de evaluatie van deze campagne. Op
basis van de uitkomsten van deze evaluatie, wordt bekeken welke vervolgstappen nodig
en haalbaar zijn om huidkankerpreventie voor deze doelgroep structureel te versterken.
Vraag 7
Deelt u de mening van de ondertekenaars van het Opiniestuk Maak huidkankerpreventie
een speerpunt van het Nederlandse preventiebeleid, dat huidkankerpreventie een lange
adem vereist en dat inspanningen van de afgelopen jaren voortgezet en versterkt moeten
worden om structurele en blijvende impact te realiseren?
Antwoord 7
Ik deel de analyse dat huidkankerpreventie een lange adem vereist. De aanpak vraagt
om consistent beleid, gedragsverandering en samenwerking met maatschappelijke partijen.
De lopende publiekscampagne Voorkom Huidkanker vormt daarin een belangrijke stap. Daarnaast blijkt uit de publicatie Zorgkeuzes in Kaart5 van de Ministeries van Financiën en VWS en het CPB dat een samenhangende inzet op
huidkankerpreventie kosteneffectief is. Zo laat een jaarlijkse preventiecampagne na
twintig jaar een structurele netto-opbrengst zien van € 44 miljoen per jaar, op een
investering van circa € 4 miljoen per jaar. Een verbod op de verkoop van zonnebanken
levert daarnaast structureel € 40 miljoen besparing op. Omdat deze maatregelen elkaar
deels overlappen, komt de totale besparing uit op circa € 79 miljoen structureel per
jaar.
Deze maatregelen voorkomen samen naar verwachting ruim 9.000 sterfgevallen en leiden
tot 115.000 gewonnen gezonde levensjaren (QALY’s). Deze inzichten onderstrepen dat
een langetermijninzet op huidkankerpreventie niet alleen gezondheidswinst oplevert,
maar ook maatschappelijk lonend en beleidsmatig effectief is.
Vraag 8
Bent u bereid om van huidkankerpreventie een speerpunt van het preventiebeleid te
maken? Zo ja, op welke wijze gaat u daar invulling aan geven? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 8
Huidkankerpreventie is opgenomen in de recent gepubliceerde Samenhangende preventiestrategie als onderdeel van de bredere inzet op preventie van chronische aandoeningen. Daarmee
krijgt zonbescherming beleidsmatig een structurele plek binnen het Rijksbrede preventiebeleid.
In de strategie staat onder meer beschreven hoe zonbescherming in verschillende leefomgevingen,
zoals onderwijs, werk, recreatie en sport, kan worden versterkt, met speciale aandacht
voor kinderen en buitenwerkers.
De resultaten van de publiekscampagne Voorkom Huidkanker vormen hiervoor een belangrijk vertrekpunt. Mede op basis van deze uitkomsten wordt
bepaald hoe de inzet op huidkankerpreventie in de komende jaren effectief kan worden
voortgezet en geborgd.
Vraag 9
Bent u bereid om – in lijn met het principe van «Health in All Policies» – huidkankerpreventie
door gezond zon(beschermings)gedrag ook te integreren in aanpalend beleid, zoals arbeidsomstandighedenbeleid,
sportbeleid en klimaatadaptatiebeleid? Zo ja, op welke wijze gaat u daar invulling
aan geven? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 9
Ja. In de Samenhangende preventiestrategie is huidkankerpreventie nadrukkelijk verbonden aan andere beleidsdomeinen. Zonbescherming
werkt door in meerdere leefomgevingen en raakt daarmee onder meer het arbeidsomstandighedenbeleid,
het onderwijs- en sportbeleid en de inrichting van de fysieke leefomgeving, waaronder
klimaatadaptatie. In samenwerking met betrokken departementen en maatschappelijke
partners wordt in de komende periode verkend hoe zonbescherming duurzaam kan worden
ingebed in deze beleidsterreinen. Daarbij vormt de evaluatie van de campagne Voorkom Huidkanker een belangrijke bouwsteen voor vervolgstappen.
Vraag 10
Denkt u dat we voldoende voorbereid zijn op de verwachte toename van het aantal patiënten
met huidkanker, gezien de prognose dat in 2027 jaarlijks 90.000 Nederlanders met huidkanker
gediagnosticeerd zullen worden, en het feit dat de groei van het aantal gevallen jaarlijks
tussen de vijf en tien procent ligt, wat zou kunnen leiden tot bijna 100.000 nieuwe
gevallen in 2030 (en dat daarbij komt dat er nu al een half miljoen mensen zijn die
huidkanker hebben en dat aantal zal blijven groeien, mede doordat een groot deel van
de patiënten onder controle blijft en/of opnieuw huidkanker ontwikkelt)?
Antwoord 10
De toenemende incidentie van huidkanker is zorgwekkend en vraagt om langdurige inzet
op zowel preventie als zorg. Vroege preventie en bewustwording blijven cruciaal om
deze trend op termijn te keren. De publiekscampagne Voorkom Huidkanker draagt hieraan bij, net als de inzet op veilige zonnebeschermingsproducten en betere
normstelling op Europees niveau.
Tegelijkertijd vereist de verwachte stijging van het aantal patiënten blijvende aandacht
voor zorgcapaciteit, organisatie en monitoring. De evaluatie van de campagne Voorkom Huidkanker, die eind 2025 wordt afgerond, geeft inzicht in de effectiviteit van de huidige aanpak
en vormt daarmee een belangrijk vertrekpunt om te beoordelen welke maatregelen nodig
zijn om toekomstige groei goed op te vangen. In dat kader wordt ook gekeken naar structurele
borging van preventieve inzet binnen de leefomgeving en samenhangende beleidsdomeinen.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
J.Z.C.M. Tielen, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Bijlagen
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.