Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van de leden Sneller en Boswijk over de noodzaak om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht beter te waarborgen om onze democratische rechtsstaat weerbaarder te maken

Mededeling van Staatssecretaris Coenradie (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 4 maart
2025).

Vraag 1

Wat is uw reactie op het pleidooi van de voorzitter van de Raad voor de rechtspraak
waarin hij stelt «Een bindende voordracht vanuit de rechtspraak na een procedure waarin
vertegenwoordigers van het departement geen rol meer spelen: het past beter bij de
scheiding der machten.»?1

Vraag 2

Wat is uw reactie op de zorgen van de presidenten van de rechtbanken Amsterdam en
Overijssel ten aanzien van de kwetsbaarheid van de huidige regeling voor de benoeming
van leden van de Raad voor de rechtspraak (in samenhang met de overige regels ten
aanzien van de aanstelling van rechters) die zelfs leidde tot de vaststelling «Wat
in Polen en Hongarije gebeurt, kan hier ook. Het bedreigt de vrijheid van alle burgers.»?2

Vraag 3

Wat is uw reactie op de analyse dat «we niet enkel kunnen leunen op een oude rechtscultuur,
waarin rechterlijke onafhankelijkheid door de executieve «uiteraard» worden geaccepteerd»
en dat het «de hoogste tijd is om... de directe lijn van de Minister naar de benoeming
van gerechtsbestuurders door te knippen»?3

Vraag 4

Bent u bereid om voortvarend werk te maken van aanpassing van de benoemingsprocedure
van de leden van de Raad voor de rechtspraak om de rechterlijke onafhankelijkheid
beter te waarborgen, zoals de Kamer u in maart 2024 verzocht?4

Vraag 5

Deelt u de analyse dat huidige financieringssystematiek van de rechterlijke macht
onvoldoende rechtsstatelijke waarborgen biedt voor rechterlijke onafhankelijkheid?
Zo ja, kunt u beargumenteren tegen welke «staatsrechtelijke stresstest» dit systeem
is opgewassen? Zo nee, op welke wijze bent u voornemens het huidige stelsel weerbaarder
te maken?5

Vraag 6

Deelt u de stelling dat er thans «boterzachte waarborgen zijn tegen harde, kwaadwillende
politieke druk op rechters via de band van het tuchtrecht»?6 Zo nee, welk denkbeeldig scenario heeft u gebruikt om de huidige waarborgen te stresstesten?
Zo ja, wat bent u voornemens te doen om deze waarborgen te verstevigen?

Vraag 7

Wat is uw (beargumenteerde) reactie op het voorstel om de Raad voor de rechtspraak
Grondwettelijk te verankeren, bijvoorbeeld als «Hoog College van Staat»?7

Vraag 8

Welke andere kritiekpunten en oplossingsrichtingen uit de bundel «Constitutionele
waarborgen» bent u voornemens in beleidsvoorstellen om te zetten?

Mededeling

Hierbij deel ik u mede dat de schriftelijke vragen van de leden Sneller (D66) en Boswijk
(CDA), van uw Kamer aan de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid over de noodzaak
om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht beter te waarborgen om onze democratische
rechtsstaat weerbaarder te maken (ingezonden 10 februari 2025) niet binnen de gebruikelijke
termijn kunnen worden beantwoord, aangezien nog niet alle benodigde informatie is
ontvangen.

Ik streef ernaar de vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden.