Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Bamenga, Gabriëls, Kostic en Koekkoek over Chemours

Antwoord van Staatssecretaris Jansen (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen 3 maart
2025).

Vraag 1

Vindt u dat Chemours onder extra toezicht moet komen gezien de recente lek, de eerdere
ongelukken en het consequente gevaar voor omwonenden?

Antwoord 1

Ik interpreteer uw vraag zo dat deze betrekking heeft op toezicht met betrekking tot
de risico’s voor zware ongevallen. Ik ga daar niet over. Chemours is een zogenaamde
Seveso-inrichting. In de regelgeving gelden voor deze bedrijven extra eisen waaronder
het moeten hebben van een preventiebeleid met betrekking tot zware ongevallen. Toezicht
op de Seveso-inrichting Chemours vindt plaats door samenwerkende inspectiepartners
zoals DCMR Milieudienst Rijnmond (DCMR), Nederlandse Arbeidsinspectie, de Veiligheidsregio
en het bevoegde gezag voor de waterlozingen. De samenwerkende inspectiepartners werken
met een landelijke strategie voor de beoordeling van de Seveso-inrichting, ook ten
aanzien van de noodzaak of toezicht verscherpt moet worden. De resultaten van deze
periodieke gezamenlijke Inspecties zijn openbaar en te vinden op www.seveso-plus.nl.

Met betrekking tot het toezicht op de emissies naar water en lucht van PFAS is de
frequentie van toezicht al opgeschaald.

Vraag 2

Neemt de kostenpost rond het schoonmaken van de vervuiling toe? Zo ja, met hoeveel
en vindt u dat een wenselijke ontwikkeling? Zo nee, wat gaat u daaraan doen?

Antwoord 2

Bij het recente lek zijn stoffen in de lucht vrijgekomen die zich diffuus hebben verspreid.
Er is geen sprake geweest van verontreiniging van bodem of water. Als gevolg van die
incidenten zijn er dus geen extra kosten ontstaan.

Vraag 3

Wat is het effect van het lozen en lekken op de beschikbaarheid van drinkwater?

Antwoord 3

Er is geen effect op de beschikbaarheid van drinkwater.

Vraag 4, 5 en 6

Hoe reageert u op het nieuws dat Chemours in Europa vooroploopt in de lobby tegen
het pfas-verbod?1

Bent u het met de indieners eens dat Chemours zijn geld beter kan besteden aan onderzoek
naar alternatieven voor pfas dan aan het verdubbelen van hun lobbybudget in Europa?

Hoe kan het dat Chemours de meest frequente bezoeker bij de Europese Commissie is
omtrent pfas?

Antwoord 4, 5 en 6

Het is de keuze van een bedrijf zelf hoe het zijn belangen wil behartigen en waar
het tijd en geld aan besteedt. Het is aan de Europese Commissie hoe wordt omgegaan
met belanghebbenden gedurende een restrictieproces.

Vraag 7

Vindt u het kwalijk dat van de 17 «high-level meetings», er maar 2 afspraken waren
met ngo’s en 12 met de industrie?

Antwoord 7

Nee.

Vraag 8

Denkt u dat de Europese Commissie met deze scheefgegroeide lobby een weloverwogen
afweging kan maken bij het opstellen van het pfas-verbod?

Antwoord 8

Ja. Zie de toelichting op antwoord 9.

Vraag 9

Bent u in gesprek met de Europese Commissie, en bent u van mening dat zij de volksgezondheid
en het milieu te zwaarte geven die het verdient?

Antwoord 9

Ja. Het voorstel voor de restrictie ligt nu bij het Europese agentschap voor chemische
stoffen, ECHA. De lidstaten én de Europese Commissie hebben geen invloed op de beoordeling
die daar plaatsvindt. Die procedure kent wel twee inspraakrondes, één aan het begin
die heeft gelopen van maart tot in september 2023, met ruim 5600 reacties, en één
over de sociaaleconomische opinie aan het eind van de beoordeling door ECHA. Voor
zover er bij het ministerie verzoeken komen om te spreken over het restrictievoorstel,
worden betreffende bedrijven of andere stakeholders naar deze inspraakprocedures verwezen.

Als vervolgens de Europese Commissie op basis van het restrictievoorstel en de ECHA-opinies
een voorstel voorlegt aan de lidstaten, dan zal inspraak van zowel bedrijven als belanghebbenden
en ngo’s worden georganiseerd door het ministerie. Dan beginnen ook de gesprekken
met de Commissie over de belangenafweging in het voorgelegde voorstel.

Vraag 10

Bent u het eens met pfas-expert Emil Damgaard-Møller dat bij heel veel producten pfas
eenvoudig te vervangen is ondanks de claim van 500 bedrijven dat dit niet zo is?[2]
Zo nee, op welke wetenschappelijke bronnen baseert u zich?

Antwoord 10

Bij het restrictievoorstel gaat het over veel stoffen en veel verschillende toepassingen.
Het is belangrijk dat de weging van belangen en aanwezigheid van geschikte alternatieven
zorgvuldig is. Die weging vindt plaats en aan de hand van de uitkomst daarvan zal
duidelijk worden welke toepassingen eenvoudig te vervangen zijn.

Vraag 11

Bent u het met dezelfde expert eens dat veel producten «overengineered» zijn? Ze nee,
waar baseert u zich op?

Antwoord 11

Het is niet aan mij om te oordelen over hoe producten worden gefabriceerd. Wel is
het belangrijk dat stoffen die op de markt worden gebracht, veilig kunnen worden gebruikt.
Daar kunt u mij op aanspreken. Voor zover het gaat om consumentenproducten ziet de
Staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport op de veiligheid.

Vraag 12

Erkent u dat het onderzoek naar alternatieven voor pfas al zestig jaar stilstaat?

Antwoord 12

Vanuit de overheid heb ik geen direct zicht op onderzoeksprogramma’s binnen de chemische
industrie. Wel constateer ik dat er gelukkig steeds meer PFAS-vrije consumentenproducten
op de markt komen zoals PFAS-vrije pannen en regenjassen.

Vraag 13

Bent u het met de indieners eens dat uitzonderingen op het pfas-verbod voor industriële
applicaties de zoektocht naar meer en goedkopere alternatieven remt? Zo ja, wat bent
u van plan hiertegen te doen?

Antwoord 13

Op dit moment is er geen sprake van een generieke uitzondering voor gebruik van PFAS
door de industrie. Wel zal voor specifieke industriële toepassingen worden onderzocht
of de doelstelling van de restrictie, het fors verminderen van emissies van PFAS naar
het milieu, ook kan worden bereikt met andere middelen. Het zal dan gaan om strenge
emissie-eisen tijdens productie, gebruik én in het afvalstadium. Er zal een kostenplaatje
zitten aan deze eisen waardoor de zoektocht naar veiliger alternatieven ongetwijfeld
doorgaat. Sowieso zal de industrie altijd open staan voor goedkopere alternatieven,
zelfs zonder restrictievoorstel.

Vraag 14

Hoe reageert u op het bericht dat Chemours en de industrie verwijzen naar twee onderzoeken
over de veiligheid van fluorpolymeren, terwijl 23 van de 24 auteurs van die onderzoeken
zelf in de industrie werken?2

Antwoord 14

Het restrictievoorstel wordt nu beoordeeld door onafhankelijke experts in de betreffende
ECHA-comités die kijken naar respectievelijk het risico van de stof als de sociaaleconomische
aspecten. Ik zal mijn standpunt over de veiligheid van de stof bepalen op basis van
hun opinie.

Vraag 15

Wat doet het met het vertrouwen in Chemours en de industrie dat zij fluorpolymeren
«polymers of low concern» noemen terwijl daar geen definitie van is en daarmee onterecht
impliceren dat deze stoffen veilig(er) zouden zijn?

Antwoord 15

Het is helder dat sommige PFAS gevaarlijker zijn dan andere. Gelijktijdig is het van
belang om niet alleen te kijken naar de PFAS-stof in kwestie zelf maar ook naar de
emissies tijdens productie, gebruik en in het afvalstadium. Dat gebeurt in de beoordeling
van het restrictievoorstel.

Vraag 16

Hoe verhoudt de agressieve lobby van Chemours zich tot de gesprekken die u voert met
hen over het afbouwen van het pfas-gebruik?

Antwoord 16

Er is geen invloed van de lobby van Chemours op de gesprekken over het afbouwen van
PFAS-gebruik of emissies.

Vraag 17

Zal u pleiten voor de huidige, zeer redelijke, uitzondering op het verbod, waarin
bedrijven zelf moeten aantonen dat er nog geen alternatief voor pfas is waarna ze
12 jaar de tijd hebben een alternatief te creëren? Zo nee, waar baseert u zich op?

Antwoord 17

Het restrictievoorstel zoals ingediend kent voor bepaalde toepassingen een overgangstermijn
van 5 of 12 jaar. Dit voorstel wordt nu beoordeeld door ECHA en zal samen met de opinies
van ECHA de basis zijn voor het voorstel dat de Europese Commissie gaat voorleggen
aan de lidstaten. Zo gauw dat voorstel er is, zal ik daar een standpunt over innemen.

Vraag 18

Hoe gaat u zich in Europa inzetten om te zorgen dat de volksgezondheid beschermd wordt?

Antwoord 18

Ik zet me dagelijks in voor het zorgen voor een goede bescherming van de volksgezondheid
en het milieu aangaande chemische stoffen, zowel nationaal als in Europa.