Schriftelijke vragen : De noodzaak van het stellen van een concrete maximumnorm om varkens te beschermen tegen ziekmakende giftige staldampen

Vraag 1

Kunt u bevestigen dat een hoge ammoniakconcentratie in varkensstallen betekent dat
miljoenen varkens en biggetjes een groot risico lopen op, onder andere, longaandoeningen,
borstvliesontstekingen, ontstoken ogen en meer gevallen van staartbijten?

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat de luchtkwaliteit in stallen volgens de wet niet schadelijk
mag zijn voor varkens, maar dat de open norm effectief toezicht in de weg staat?

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat er al tenminste tien jaar aan de hand van onderzoek wordt geprobeerd
om de handhaving van deze open norm te verbeteren?1

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat een eerder opgesteld protocol voor het beoordelen van het klimaat
in varkensstallen, onvoldoende bleek bij te dragen aan effectief toezicht?2

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat de Inspecteur-Generaal (IG) van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
(NVWA) in 2021 uw voorganger heeft geadviseerd om kwantitatieve doelvoorschriften
in de wet- en regelgeving op te nemen, met tenminste een limiet voor ammoniak- en
kooldioxideconcentraties, wat aanleiding is geweest voor de start van een werkgroep
van de NVWA en uw ministerie om deze norm nader in te vullen zodat deze eindelijk
handhaafbaar is? Kunt u bevestigen dat het uitgangspunt hierbij is geweest om te komen
tot kwantitatieve normen voor gasconcentraties in de stal en deze wettelijk vast te
leggen?3

Vraag 6

Bent u op de hoogte van alle herhaalde toezeggingen sinds 2021 van uw voorganger(s)
om tot invulling van deze open norm te komen, meest recent nog in 2023 (Kamerstuk
33 835, nr. 215)?

Vraag 7

Herinnert u zich dat de inzet was om vóór de zomer van 2023 eindelijk de open norm
te hebben ingevuld?

Vraag 8

Heeft u gezien dat het daarvoor uitgezette onderzoek door Wageningen University &
Research (WUR) inmiddels is afgerond en dat het rapport «Effecten van ammoniak (NH3) op gezondheid en welzijn van varkens» eind december 2024 is gepubliceerd?4

Vraag 9

Deelt u de interpretatie dat de WUR concludeert dat het protocol dat de NVWA tot nu
toe heeft gehandhaafd, ontoereikend is om ervoor de zorgen dat varkens niet in een
schadelijk stalklimaat leven?

Vraag 10

Deelt u de interpretatie dat het WUR-rapport concludeert dat een dergelijk handhavingsprotocol
met een combinatie van diergerichte en omgevingsgerichte indicatoren lastig is?

Vraag 11

Deelt u de mening dat op basis van dit onderzoek niet anders kan worden geconcludeerd
dan dat varkens binnen dit systeem ernstige gezondheidsrisico's blijven lopen zolang
er niet wordt overgegaan tot het wettelijk vastleggen van een maximale kwantitatieve
norm voor ammoniakconcentraties in varkensstallen?

Vraag 12

Vindt u het «dierwaardig» als varkens in stallen moeten leven met ammoniakconcentraties
waarbij ze ernstige gezondheidsrisico’s lopen?

Vraag 13

Erkent u dat dit onderzoek (opnieuw) laat zien dat een ammoniakconcentratie boven
20 parts per million (ppm) schadelijk is voor varkens?

Vraag 14

Erkent u dat een norm van 20 ppm dan ook het maximum zou moeten zijn als je varkens
wil beschermen tegen dreigende gezondheidsschade?

Vraag 15

Bent u voornemens om, in lijn met het advies van het WUR-rapport, een kwantitatieve
norm van maximaal 20 ppm voor varkensstallen vast te stellen? Zo ja, per wanneer?
Zo nee, waarom niet?

Vraag 16

Kunt u deze vragen ieder afzonderlijk en binnen de daarvoor gestelde termijn beantwoorden?