Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van lid Thijssen over Ebusco

Antwoord van Minister Beljaarts (Economische Zaken), mede namens de Staatssecretaris
van Infrastructuur en Waterstaat (ontvangen 20 november 2024)

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de financiële problemen bij het bedrijf Ebusco?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat als Nederland in 2050, zoals vastgelegd in de klimaatwet, klimaatneutraal
moet zijn, alle economische bedrijvigheid in Nederland ook klimaatneutraal moet zijn?

Antwoord 2

De Klimaatwet schrijft voor dat Nederland in 2050 klimaatneutraal moet zijn. Dit betekent
dat alle sectoren, ook de economische bedrijvigheid, zich hieraan zullen moeten conformeren.

Vraag 3

Bent u het eens dat Draghi in zijn rapport over de Europese concurrentiepositie stelt
dat schone, klimaat neutrale bedrijven essentieel zijn voor de concurrentiekracht
van Europa?

Antwoord 3

Ik deel de opvatting dat schone, klimaatneutrale bedrijven van cruciaal belang zijn
voor de concurrentiekracht van Europa. Vanuit de klimaatopgaven zijn duurzaamheid
en vergroening onvermijdelijke globale trends. De Europese en Nederlandse inzet via
richtlijnen en ondersteuning bij de transitie kan ons bedrijfsleven helpen innovatiever
en veerkrachtiger te worden en marktkansen te benutten.

Vraag 4

Klopt het dat klimaatneutraal openbaar vervoer een belangrijk onderdeel is van de
toekomstige klimaat neutrale samenleving?

Antwoord 4

Klimaatneutraal openbaar vervoer is een wezenlijk onderdeel van de transitie naar
een klimaatneutrale samenleving. Emissievrij openbaar vervoer draagt bij aan het verminderen
van CO2-uitstoot en luchtvervuiling en ondersteunt de transitie naar duurzamere vormen van
mobiliteit. In het Klimaatakkoord zijn de afspraken van het Bestuursakkoord Zero Emissie
Regionaal Openbaar Vervoer Per Bus overgenomen, waarin onder andere is afgesproken
dat het openbaar busvervoer in 2030 volledig emissievrij is. Dit sluit aan op de doelstelling
om «de gehele ov-sector zero-emissie en circulair» te maken, zoals verwoord in de
Contouren Toekomstbeeld OV 20402.

Vraag 5

Klopt het dat elektrische bussen zoals Ebusco die fabriceert een goede rol kunnen
spelen in het klimaat neutrale openbaar vervoer van de toekomst?

Antwoord 5

Inmiddels rijden er meer dan 1750 emissievrije OV-bussen in Nederland. Daarmee is
ruim 30% van de busvloot emissievrij. Naast enkele tientallen bussen op waterstof,
zijn dat batterij-elektrische bussen, waaronder 321 Ebusco’s. Daarmee ligt Nederland
vooralsnog op koers om het doel van volledig emissievrij openbaar busvervoer in 2030
te halen.

Vraag 6

Vindt u dat het beleid op dit moment voldoende tot stand komt (door beprijzen, normeren
en subsidiëren) om de doorbraak van elektrische bussen voor elkaar te krijgen?

Antwoord 6

We hebben op dit moment verschillende beleidsinstrumenten die de inzet van emissievrije
bussen stimuleren, zoals de Regeling Bevordering Schone Wegvoertuigen, subsidies voor
ondersteuning van de aanschaf van emissievrije bussen en het Bestuursakkoord Zero
Emissie Regionaal Openbaar Vervoer Per Bus. Gezien het feit dat een derde van de huidige
busvloot emissievrij is, én het feit dat bij veel OV-aanbestedingen hoge percentages
emissievrije bussen instromen, kunnen we stellen dat de emissievrije bus is doorgebroken
in het OV. Het kabinet blijft evalueren of deze maatregelen voldoende zijn en neemt
waar nodig aanvullende stappen om de verdere ingroei van emissievrije bussen naar
100% zero-emissie te laten slagen.

Vraag 7

Wanneer verwacht u dat het moment er komt dat de business case voor elektrische bussen
beter is dan de business case voor fossiele bussen?

Antwoord 7

De meerkosten van emissievrije bussen ten opzichte van diesel zijn onder andere afhankelijk
van de grootte van de bus (klein tot dubbel gelede bussen), de inzet (in stedelijke
omgeving tot streekvervoer) en de kosten voor de aanleg van laad- of waterstoftankinfrastructuur.
Daarnaast wordt de businesscase voor emissievrije bussen steeds meer bepaald door
de elektriciteitsmarkt.

De dalende trend in de meerkosten van emissievrije bussen de afgelopen jaren, is onderbroken
door de COVID-pandemie en de oorlog in Oekraïne. Dit heeft geleid tot stijgende kosten
van energie en onderdelen en heeft voor leveringsproblemen gezorgd3.

De verwachting is dat de business case voor emissievrije bussen desondanks steeds
aantrekkelijker wordt door technologische ontwikkelingen. Het exacte moment waarop
emissievrije bussen goedkoper worden dan fossiele bussen, kan echter variëren, afhankelijk
van factoren zoals energieprijzen en innovatie in batterijtechnologie.

Vraag 8

Vindt u de omslag naar elektrische bussen onvermijdelijk en dan zijn bedrijven als
Ebusco daarin essentieel? Vindt u het te rechtvaardigen om te zorgen dat bedrijven
als Ebusco blijven bestaan tot dat hun klimaat neutrale bedrijfsmodel aantrekkelijker
is dan het fossiele alternatief? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 8

De omslag naar emssievrij OV-busvervoer is essentieel voor de transitie naar emissieloze
mobiliteit. Via steeds strengere normen, subsidies en bestuurlijke afspraken sturen
overheden hier op aan en creëren daarmee de vraag naar (daarmee een markt voor) emissievrije
bussen. Daar is op dit moment al sprake van, getuige de gestage ingroei van emissievrije
bussen in het wagenpark en een voldoende en groeiend aantal aanbieders van emissievrije
bussen. Het is aan bedrijven in dit marktsegment om in onderlinge concurrentie een
gezonde positie te verkrijgen. Het is daarbij niet aan de overheid om individuele
bedrijven te ondersteunen, maar om te zorgen voor een gelijk speelveld en een beleid
te voeren dat innovatie en duurzaamheid bevordert binnen de hele sector.

Vraag 9

Wat vindt u ervan dat Ebusco failliet dreigt te gaan?

Antwoord 9

Ik heb ook uit de media vernomen dat Ebusco te maken had met financiële uitdagingen.
Ik kan mij voorstellen dat dit voor alle betrokkenen, in de eerste plaats voor de
werknemers, een spannende en vervelende tijd is. Ik begrijp ook dat Ebusco zicht heeft
op financieringsmogelijkheden. Ik hoop dat dit uitkomst biedt voor de financiële nood
en dat het management er in slaagt om het tij te keren. Ebusco is een beursgenoteerd
bedrijf, wat maakt dat ik hier verder geen inhoudelijke uitspraken over doe.