Verslag (initiatief)wetsvoorstel (nader) : Verslag van de Staten van Curaçao

Nr. 6
VERSLAG VAN DE STATEN VAN CURAÇAO

Vastgesteld 15 november 2024

De in de Staten van Curaçao aanwezige fracties van de MFK, PNP, PAR, MAN, KEM, TPK
en de onafhankelijke statenleden mw. Jesus-Leito en mw. Djaoen-Genaro hebben kennisgenomen
van het onderhavige voorstel van rijkswet en hebben de volgende op- en aanmerkingen.

De PNP, MAN, MFK en PAR fracties uit de Staten van Curaçao en het onafhankelijk lid
Jesus-Leito hebben zich uitgelaten over hun standpunten inzake dit voorstel van rijkswet.
Hieronder volgt een uiteenzetting van die standpunten met de daarbij gemaakte op-
en aanmerkingen per fractie.

De PNP-fractie verwijst naar een niet aangenomen motie afkomstig van dhr. Mercelina
ter gelegenheid van de plenaire behandeling op 11 juni 2024 van het voorstel van rijkswet
tot Goedkeuring van het op 18 november 2015 te Valletta tot stand gekomen Verdrag
tussen het Koninkrijk der Nederlanden, ten behoeve van Curaçao, en de Republiek Malta
tot het vermijden van dubbele belasting en het voorkomen van het ontgaan van belasting
meet betrekking tot belastingen naar het inkomen (Trb. 2015, 196 en Trb. 2016, 124). In die motie wordt aandacht gevraagd voor het belang van respect voor de fiscale
autonomie van Curaçao. Die motie is door de toenmalige regering geapprecieerd, maar
toch niet door een meerderheid van de kamer aangenomen. In het proces van het onderhavige
voorstel van rijkswet Verdrag San Marino, wordt het respect voor de fiscale autonomie
van Curaçao niet getoond, naar de mening van de fractie.

De fractie heeft een aantal vragen. Hoeveel burgers zijn gebaat bij een dergelijk
verdrag met San Marino? Welke zijn de specifieke afspraken die zijn gemaakt met San
Marino voor een effectieve uitwisseling van informatie tussen Curaçao en San Marino
om het ontduiken en ontwijken van belastingen te voorkomen? Wat zijn de verwachtingen
die men heeft met dit verdrag? Welk impact zal het hebben, vooral voor de economische
aspecten voor zowel Curaçao als San Marino? Wat zal het impact van het verdrag zijn
voor wat betreft handel en investeringen? Wat zal het effect zijn voor het maatschappelijk
belang? Hoe zal het verdrag bijdragen tot meer transparantie en eerlijkheid in het
belastingstelsel? Hoe tast het verdrag het belastingmoraal aan? In welke mate voldoet
het verdrag aan de bestaande internationale normen en standaarden van belastingovereenkomsten?
Het is voor de fractie belangrijk dat alle processen in dit verband zorgvuldig worden
doorlopen. Hoe zal het implementeren van dit verdrag het ontduiken en ontwijken van
belastingen tegengaan? Welke zijn de concrete economische voordelen die men verwacht
met de implementatie van het verdrag? Wat zijn de negatieve effecten die het verdrag
met zich meebrengt? Hoe zal dit verdrag de fiscale autonomie van Curaçao respecteren?
Het verdrag gaat uit van uitwisseling van informatie met San Marino, terwijl aan de
andere kant gewerkt wordt aan het tot stand brengen van wetgeving ter bescherming
van de privacy bij de uitwisseling van informatie. Wordt San Marino niet als een belastingparadijs
beschouwd? Hoe wordt de privacy van de belastingplichtigen op Curaçao gewaarborgd
met dit verdrag? Hoe wordt die privacy in bescherming genomen bij het uitwisselen
van informatie met San Marino? Hoe wordt voorkomen dat bij de uitwisseling van informatie
de belangen van belastingplichtigen op Curaçao worden geschaad? Voor wat betreft de
handhaving is het belangrijk om te weten hoe de overheid daarmee zal omgaan? Welke
middelen worden beschikbaar gesteld om te kunnen controleren en hoe worden burgers
en ondernemers gestimuleerd om gebruik te maken van het verdrag? Hoe zal de samenwerking
met de autoriteiten in San Marino verlopen naar verwachting? Hoe zal die samenwerking
worden georganiseerd? In de toelichting staat genoteerd dat dit verdrag afspraken
regelt tussen Nederland en San Marino ten behoeve van Curaçao. Dit moet worden gewijzigd.
Het verdrag is een aangelegenheid van het Koninkrijk en niet van Nederland. Dit soort
uitlatingen zorgt voor verwarring.

Het verdrag geeft blijk van de waarde die Curaçao heeft binnen het Koninkrijk. De
fractie vindt het belangrijk dat Curaçao, door middel van haar volksvertegenwoordiging,
haar stem moet laten horen als het gaat om belangen die Curaçao raken. In het verlengde
daarvan is het voor de fractie dan ook belangrijk dat bijzondere gedelegeerden deelnemen
aan het plenaire debat inzake het verdrag in de Tweede Kamer. De fractie verwijst
naar het ongevraagd advies van de Raad van State van enkele jaren terug over het verdragen
en unierecht. Uit dat advies citeert de fractie: «door gebrek aan institutionele capaciteit
uit de landen lukt het de landen vaak niet om tijdig input te leveren aan de onderhandelingen».
Het gebeurt ook dat de belangen van bijvoorbeeld Curaçao niet gelijk overeenkomen
met de belangen van het Koninkrijk bij de totstandkoming van het verdrag. Dit kan
het proces vertragen. De Raad van State geeft verschillende aanbevelingen in het advies.
Wat waren de verwachtingen bij de onderhandelingen van het verdrag in het licht van
hetgeen de Raad van State aangeeft in het advies? Wat was de ervaring bij de totstandkoming
van het verdrag? (Wat zou beter kunnen? Welke lessen zou men hieruit willen trekken?)
De fractie denkt dat deze «lessen» ons in de toekomst kunnen helpen.

De onderhandelingen van het verdrag met San Marino zijn reeds in 2017 gestart op verzoek
van Curaçao. Het is voor de fractie belangrijk om goed te kunnen begrijpen welke waarde
dit verdrag heeft voor Curaçao. Wellicht zouden experts van de regering van Curaçao
hierover uitleg kunnen geven aan de Staten van Curaçao. Uit onderzoek dat de fractie
heeft gedaan, blijkt dat ongeveer twintigtal landen een soortgelijk verdrag hebben
gesloten met San Marino. Wat maakt het verdrag met San Marino interessant voor Curaçao?
Wie zijn de begunstigden van dit verdrag? In het verdrag wordt onderscheid gemaakt
tussen «ontduiking» en «ontwijking». Curaçao heeft een geschiedenis met offshore bedrijven
die in het verleden gebruik maakten van de belastingregelingen om minder belasting
te betalen. Dat leverde voor Curaçao voordelen op. Dit is gewijzigd met de nieuwe
regelingen. De fractie begrijpt dat het ontduiken van belastingen strafbaar moet zijn,
maar Curaçao moet aantrekkelijk zijn/blijven voor bedrijven die zich hier willen vestigen.

De MAN-fractie merkt allereerst op dat het vrijwel altijd positief is om tot verdragen
te geraken met andere landen. In dit geval gaat het om het vermijden van dubbele belasting.
Aan de andere kant moet ervoor worden gewaakt dat dit soort verdragen niet worden
misbruikt en juist daarom moet zorgvuldig hiernaar worden gekeken, maar toch met een
constructieve blik. Zo’n verdrag faciliteert de internationale geldstroom en bevordert
de economie. De fractie heeft een specifieke vraag; het verdrag moet zowel voor San
Marino als voor Curaçao goed zijn. Wat voor voordeel levert dit verdrag op voor Curaçao?
Hoe gaat Curaçao profiteren als het verdrag in werking is? Kan dat voordeel worden
gekwantificeerd? Hoeveel bedrijvigheid is er op dit moment tussen Curaçao en San Marino?
Om hoeveel dubbele belasting zou het kunnen gaan? Hoe groot zal het voordeel voor
Curaçao zijn door het voorkomen van dubbele belasting? Het antwoord op deze vraag
is niet gemakkelijk te geven, maar het is wel nodig om hiermee inzicht te verkrijgen.
Het gaat voor de fractie zowel om kwantitatieve als kwalitatieve voordelen die het
verdrag zal kunnen opbrengen voor Curaçao. De fractie hoopt cijfers te ontvangen die
deze duidelijkheid kunnen verschaffen.

Het onafhankelijk lid Jesus-Leito heeft de volgende opmerkingen en vragen. Allereerst
is het belangrijk te weten wat San Marino voor Curaçao betekent. Voor het volk is
het belangrijk te weten met welk land Curaçao zaken doet en waarom. De doorsnee burger
van Curaçao heeft geen kennis van het Republiek San Marino. Wat is de visie van de
regering met betrekking tot San Marino? Wat voor zaken kunnen met San Marino worden
ontplooid? Sinds wanneer zijn de financiële relaties tussen Curaçao en San Marino
gestart? Hoe kan het volk van Curaçao profijt trekken uit de relatie met San Marino?

De MFK-fractie heeft ook kennis genomen van het voorstel van rijkswet en brengt het
volgende naar voren. Het is belangrijk dat de regering de voordelen uitvoerig uiteenzet
van de voordelen uit het verdrag met San Marino. Het valt op dat veel politici in
Nederland neerkijken op de mogelijkheden van Curaçao vanwege de kleinschaligheid van
het eiland. Dit blijkt onder meer uit door deze politici gestelde vragen m.b.t. de
(fiscale) gelijkenissen en verschillen tussen Curaçao en San Marino; het soort handel
dat tussen beide landen wordt gedaan en welke andere mogelijkheden Curaçao heeft om
economische betrekkingen te intensiveren. Er worden vanuit Nederland ook vraagtekens
gezet bij het werkelijk motief achter het verdrag. Daarbij verwijzen sommigen naar
de grote afstand tussen Curaçao en San Marino en vinden dat door die grote afstand
van meer dan 8.000 km geen fiscale relaties tussen de landen bestaat. Deze meningen
zijn voor de MFK-fractie reden voor bezorgdheid. Aan de ene kant verwacht men vanuit
Nederland meer eigenaarschap en perspectief voor Curaçao en zelfredzaamheid, maar
als Curaçao stappen onderneemt om eigen (fiscale) relaties aan te gaan, wordt vanuit
Nederland moeilijk gedaan. De fractie vergelijkt de afstand tussen Nederland en Curaçao
(ongeveer 9.000 km) met de afstand tussen Curaçao en San Marino (ongeveer 8.000 km).
Terwijl Nederland vragen stelt bij de werkelijke intentie van een verdrag met San
Marino, probeert Nederland de relatie tussen Curaçao en buurland Venezuela van afstand
te beïnvloeden. Daarbij staat men niet stil bij de implicaties van bepaalde beslissingen
die op een afstand van 9.000 km worden genomen (vanuit Nederland) en die een directe
impact hebben op de economie van Curaçao. Het lijkt erop dat Nederland naar Curaçao
kijkt vanuit een bril van beperkingen; om Curaçao te belemmeren en te beperken om
zich verder te ontwikkelen. De fractie wenst juist dat Curaçao moet blijven streven
naar meer diversificatie van de economie. Een verdrag als deze past in dit voornemen.
Net als San Marino is Curaçao klein qua gebied, maar beschikt ze over veel potentie
om te ontwikkelen en uit te groeien tot trendsetter in het Caribische gebied. In de
toekomst kan het aantrekkelijk(er) worden voor andere landen om verdragen met Curaçao
te sluiten. Curaçao kan aan de wereld laten zien dat het een klein land is met een
grote potentie. De fractie steunt het fiscaal beleid van de huidige Minister van Financiën
van Curaçao.

De PAR-fractie stelt de volgende vragen. San Marino kent een enorme groei en komt
positief uit evaluaties. Welke zijn de gebieden die de regering voor ogen heeft om
economische relaties met San Marino te versterken? Wat is de betekenis van dit verdrag
voor ons banksysteem? Wat is het effect van dit verdrag voor onze offshore? Wat zal
het mogelijke effect van dit verdrag zijn voor onze online gaming sector? Welke mogelijke
negatieve gevolgen kan dit verdrag hebben voor onze financieel-economische sector?
De PAR-fractie verwacht dat op termijn andere landen binnen het Koninkrijk, inclusief
Nederland, het verdrag met San Marino zullen bekrachtigen.

Aldus vastgesteld in de vergadering van de Centrale Commissie van de 29ste oktober 2024.

De Rapporteur, Ch.M. America-Francisca