Schriftelijke vragen : Het RTL Nieuws onderzoek ‘meer ziekmakende stoffen in de lucht bij 123 bedrijven door heel Nederland’
Vragen van de leden Kostić (PvdD), Wingelaar (NSC), Koekkoek (Volt), Gabriëls (GroenLinks-PvdA), Bamenga (D66) en Van Kent (SP) aan de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over het RTL Nieuws onderzoek «Meer ziekmakende stoffen in de lucht bij 123 bedrijven door heel Nederland» (ingezonden 28 oktober 2024).
Vraag 1
Bent u bekend met het onderzoek van RTL Nieuws waaruit blijkt dat bij 56% van de onderzochte
bedrijven de uitstoot van één of meer zeer zorgwekkende stoffen – die onder andere
de hersenen van kinderen kunnen schaden en kanker kunnen veroorzaken – tussen 2015
en 2022 is gestegen, ondanks de geldende minimalisatieplicht sinds 2016?1
Vraag 2
Deelt u de zorgen van toxicoloog Paul Scheepers over de toegenomen uitstoot van Polycyclische
Aromatische Koolwaterstoffen (PAK's) en het verhoogde risico op kanker dat hiermee
gepaard gaat? Zo nee, waar baseert u zich dan op?
Vraag 3
Deelt u de opvatting van toxicoloog Paul Scheepers dat zelfs een toename van 1% al
heel ernstig is? Zo nee, waar baseert u zich dan op?
Vraag 4
Welke mogelijkheden en instrumenten hebben bevoegde gezagen, inclusief het Rijk, om
zo snel mogelijk op te treden tegen bedrijven die niet hebben voldaan aan de minimalisatieplicht
voor zeer zorgwekkende stoffen?
Vraag 5
Kunt u de Kamer een overzicht sturen van welke stappen bevoegde gezagen nu gaan nemen?
Vraag 6
Welke concrete stappen gaat u nemen, en op welke termijn, om de bevoegde gezagen te
helpen die nu aan het Rijk vragen om extra hulpmiddelen voor betere toetsing, en aangeven
dat ze het interpreteren van regelgeving te complex en tijdintensief vinden?
Vraag 7
Hoe gaat u, in lijn met motie Kostic, de bevoegde gezagen helpen om zo snel mogelijk
alle passende en preventieve maatregelen te nemen om de uitstoot van schadelijke stoffen
door grote vervuilers te minimaliseren en de gezondheid van omwonenden en medewerkers
te beschermen, en welke tijdlijn hoort daarbij?2
Vraag 8
Hoe beoordeelt u de effectiviteit van de huidige minimalisatieplicht, gezien het feit
dat meer dan de helft van de onderzochte bedrijven er niet in slaagt de uitstoot te
verminderen?
Vraag 9
Bent u bereid om op korte termijn de criteria voor het toetsen van de vijfjaarlijkse
plannen van bedrijven aan te scherpen, gezien de uitspraken van gedeputeerden over
de vaagheid van de huidige criteria? Zo nee, waarom niet?
Vraag 10
Welke concrete maatregelen bent u van plan te nemen om de handhaving van de minimalisatieplicht
te verbeteren, burgers echt te beschermen en de uitstoot van zeer zorgwekkende stoffen
daadwerkelijk terug te dringen? Wat is de planning voor de invoering van de maatregelen?
Vraag 11
Hoe beoordeelt u de verklaring van sommige bedrijven dat de toename te wijten is aan
verhoogde productie? Bent u van mening dat economische groei mag prevaleren boven
de gezondheid van mens en milieu? Waar trekt u een grens?
Vraag 12
Wat vindt u van het feit dat bedrijven als Vereniging van Nederlandse Chemische Industrie
(VNCI) niet eens een verklaring hebben voor de stijging van de zeer zorgwekkende stoffen?
Welke oplossing ziet u hiervoor?
Vraag 13
Wat vindt u van het feit dat sommige bedrijven bekennen dat ze zelf verkeerde of onvolledige
gegevens hebben gerapporteerd en dat sommige bedrijven zelfs stellen dat ze niet weten
of hun rapportage wel in overeenstemming is met regelgeving?
Vraag 14
Heeft u na zulke berichten nog het gevoel dat u «in control» bent van de gevaarlijke
uitstoot die in Nederland plaatsvindt? Zo ja, hoe?
Vraag 15
Bent u op de hoogte van de discrepantie tussen de vorig jaar gerapporteerde uitstootcijfers
van Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK's) door Tata Steel en de kennelijk
recent gecorrigeerde cijfers, die een verdubbeling laten zien van de PAK-uitstoot
in 2021 ten opzichte van 2020? Zo nee, hoe kan dit? Zo ja, waarom is dit toentertijd
niet gedeeld met de Tweede Kamer, de provinciale staten en omwonenden?
Vraag 16
Kan de Staatssecretaris toelichten op basis van welke gegevens het RIVM en de Expertgroep
Gezondheid IJmond in hun onderzoeken conclusies hebben getrokken en zijn de nu bekend
geworden verhoogde PAK-uitstootcijfers destijds beschikbaar geweest voor deze onderzoeken
en dus meegenomen in de onderzoeken?
Vraag 17
Gezien het grote algemene belang van dit onderwerp, kunt u de Expertgroep Gezondheid
IJmond en RIVM vragen om te reflecteren op: a) wat de meest recente kennis over de
ZZS/PAK-uitstootcijfers betekent voor de gezondheid en b) of dit iets verandert aan
hun eerdere bevindingen, conclusies en aanbevelingen voor de overheid?
Vraag 18
Kunt u het antwoord van RIVM en de Expertgroep Gezondheid IJmond op de bovenstaande
vragen zo snel mogelijk naar de Kamer sturen?
Vraag 19
Hoe beoordeelt u het feit dat de cijfers vóór 2021 nog steeds foutief in de emissieregistratie
staan? Welke stappen gaat u ondernemen om ervoor te zorgen dat deze gegevens op een
betrouwbare wijze worden gecorrigeerd en wordt het RIVM daarbij betrokken?
Vraag 20
Kunt u verklaren hoe het mogelijk is dat deze significante aanpassing van uitstootcijfers
zonder enige ruchtbaarheid is doorgevoerd in in ieder geval het afgelopen jaar?
Vraag 21
Kunt u alle wijzigingen die Tata Steel heeft gedaan in de rapportering van haar uitstootcijfers
sinds 2015 naar de Kamer sturen, waarbij wordt aangegeven wanneer de wijzigingen precies
zijn doorgevoerd, met welke reden, of ze volledig onafhankelijk zijn getoetst en door
wie, en welke instanties op de hoogte waren van de wijzigingen?
Vraag 22
Bent u ermee bekend dat de Reclame Code Commissie Tata Steel op de vingers heeft getikt
voor het onterecht beweren dat de uitstoot van PAK-stoffen in 2022 met 50% is afgenomen
(ten opzichte van 2019) en dat ook de Omgevingsdienst die claim van Tata Steel niet
kon bevestigen?3
Vraag 23
Wat vindt u ervan dat Tata Steel de belofte heeft gedaan aan de Tweede Kamer en de
provincie om 50% reductie van PAK over het hele terrein te reduceren in 2022, maar
die belofte niet nakomt en daarover nog steeds niet eerlijk is op onder andere hun
website? Hoe betrouwbaar is Tata Steel dan als bedrijf om afspraken mee te maken?
Vraag 24
In het artikel op RTL Nieuws staat het volgende: «Zo stelt Tata dat het in 2015 veel
meer PAK’s uitstootte dan het destijds officieel meldde aan de provincie.» Deelt u
de mening dat het bewust onjuist rapporteren van uitstootcijfers mogelijk strafbaar
is?
Vraag 25
Welke stappen gaat u ondernemen om te onderzoeken of er sprake is van misleiding door
Tata Steel en/of strafbare feiten en of dan vervolging mogelijk is?
Vraag 26
Hoe beoordeelt u de impact van deze gecorrigeerde cijfers op de eerdere conclusies
van het RIVM en de Expertgroep Gezondheid IJmond met betrekking tot de gezondheidseffecten
in de IJmondregio? Waar baseert u zich dan op?
Vraag 27
Expertgroep Gezondheid IJmond adviseert de uitstoot van PAK en benzeen met 90% te
verlagen ten opzichte van de uitstoot in 2022: hoe gaat u deze adviezen tijdig opvolgen
en welke tijdlijn hoort daarbij gezien de urgentie van het probleem?
Vraag 28
Welke maatregelen gaat u nemen om de transparantie en betrouwbaarheid van gerapporteerde
uitstootcijfers op zeer korte termijn in orde te maken, zodat dergelijke discrepanties
in de toekomst worden voorkomen?
Vraag 29
Bent u bereid om na deze nieuwe onthullingen zo snel mogelijk werk te maken van onafhankelijke,
fijnmazige metingen en van directe beschikbaarheid van uitstootdata voor de overheid,
in plaats van dat we steeds afhankelijk zijn van Tata en achter de feiten aan moeten
lopen, zoals door de aangenomen motie Teunissen is opgedragen aan de regering?4
Vraag 30
Bent u bereid om de vergunningen en milieurapportages van Tata Steel en andere grote
industriële bedrijven op zeer korte termijn opnieuw te evalueren in het licht van
deze onthullingen? Zo nee, waarom niet?
Vraag 31
Welke stappen gaat u ondernemen om de transparantie, nauwkeurigheid en betrouwbaarheid
van de rapportages over uitstoot van zeer zorgwekkende stoffen te in orde te maken
en welke tijdlijn hoort daarbij, gezien de urgentie van het probleem en de zorgen
bij burgers?
Vraag 32
Bent u bereid om de lijst van bedrijven die verplicht zijn hun uitstoot te melden
uit te breiden, zodat ook bijvoorbeeld asfaltcentrales hieronder vallen? Zo nee, waarom
niet en hoe rijmt dat met het doel om gezondheid van mensen en milieu beter te beschermen?
Vraag 33
Hoe gaat u ervoor zorgen dat de gezondheid van mens, dier en milieu voorop komt te
staan in het beleid rondom de uitstoot van zeer zorgwekkende stoffen?
Vraag 34
Kunt u deze vragen één voor één beantwoorden?
Indieners
-
Gericht aan
C.A. Jansen, staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat -
Indiener
Ines Kostić, Kamerlid -
Medeindiener
Geert Gabriëls, Kamerlid -
Medeindiener
Natascha Wingelaar, Kamerlid -
Medeindiener
Mpanzu Bamenga, Kamerlid -
Medeindiener
Bart van Kent, Kamerlid -
Medeindiener
Marieke Koekkoek, Kamerlid
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.