Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Danielle Jansen over oververhitting

Antwoord van Minister Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening), mede namens
de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (ontvangen 1 oktober 2024).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2023–2024, nr. 2576.

Vraag 1

Bent u zich bewust van het extra gezondheidsrisico voor senioren die in dergelijke
huizen wonen?

Antwoord 1

Het kabinet ziet ouderen inderdaad als een van de risicogroepen voor hittestress,
met name boven de 75 jaar. Dat komt omdat bij ouderen het lichaam minder controle
heeft over de lichaamstemperatuur. Hun lichaam koelt daardoor minder goed af. Ook
hebben ze minder snel dorst en drinken uit zichzelf vaak niet genoeg water. Ook hiermee
is niet gezegd dat deze groep per definitie geen handelingsperspectief heeft om ook
zelf (kleine) maatregelen te nemen.

Vraag 2

Kunt u een inschatting geven van het totale aantal woningen dat niet voldoet aan de
huidige eisen met betrekking tot oververhitting in de zomer?

Antwoord 2

Zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 3

Welke maatregelen worden er genomen om senioren te beschermen tegen de gevaren van
oververhitting in hun woningen?

Antwoord 3

Hier is lokaal het beste zicht op en hebben gemeenten en GGD’en een rol. Op Rijksniveau
worden de volgende acties ondernomen:

– In opdracht van het Ministerie van BZK is de Menukaart Hitte ontwikkeld om gemeenten
te ondersteunen met het maken van integraal hittebeleid. Dit instrument beschrijft
ook de mogelijke problemen tijdens warme periodes in gebouwen en mogelijke hierop
gerichte maatregelen.

– In 2023 heeft de Staatssecretaris van VWS in het Gezond Actief Leven Akkoord (GALA)
afspraken gemaakt over de inzet van gemeenten en VWS om de gezondheidsgevolgen van
hitte voor (kwetsbare) mensen te beperken. Het gaat dan zowel om maatregelen voor
de gebouwen en de leefomgeving als om maatregelen om gezond gedrag te bevorderen.
Vaak zijn de wijken waar veel kwetsbare mensen wonen ook de wijken die het minst hittebestendig
zijn, daarom zou daar extra aandacht voor moeten zijn. Lokale hitteplannen kunnen
hiervoor een geschikt instrument zijn. Inmiddels zijn er circa 80 lokale hitteplannen
ontwikkeld. De Handreiking Lokaal Hitteplan is beschikbaar om samen met betrokken
partijen een lokaal hitteplan op te stellen1.

– Daarnaast wordt wanneer er een periode van aanhoudende hitte of extreem hoge temperaturen
wordt verwacht het Nationaal Hitteplan actief. Het doel van het Nationaal Hitteplan
is organisaties die gericht zijn op zorgverlening aan ouderen en chronisch zieken
er tijdig op te attenderen dat een periode van aanhoudend warm weer wordt verwacht.

– Op de website van het RIVM is een aantal eenvoudige maatregelen te vinden die helpen
om de gevolgen van hitte te beperken, bijvoorbeeld door de woning te koelen door op
het juiste moment te ventileren.

– Door het Ministerie van Infrastructuur en waterstaat (IenW) is de in de klimaateffectatlas
kaartmateriaal over sociale kwetsbaarheid en hitte ontwikkeld. Dit richt zich niet
alleen op ouderen, maar ook op andere kwetsbare groepen.

Vraag 4

Zijn er specifieke beleidsplannen om huizen (onder andere van senioren) sneller te
verbeteren of aan te passen?

Antwoord 4

Nee, er zijn geen specifieke beleidsplannen om huizen sneller aan te passen aan hittestress.
Wanneer het een huurder betreft kan de huurder met de verhuurder in gesprek gaan over
een oplossing.

Vraag 5

Wat gebeurt er al om bewoners te informeren over manieren om hun woningen koel te
houden tijdens hittegolven?

Antwoord 5

– Advies voor bewoners over hoe hittestress te voorkomen wordt ontsloten via Verbeterjehuis.nl2 en GGDleefomgeving.nl is een gezamenlijke site van de Nederlandse GGD-en waarop tips
zijn te vinden om de woning koeler te houden.3

– Ook zien we dat er via media zoals nieuwsbrieven, radio, kranten en andere nieuwsmedia
veel tips gedeeld tijdens een hittegolf.

– Steeds meer gemeenten bereiden de inzet en coördinatie van maatregelen tijdens een
hitteperiode voor met een lokaal hitteplan. In samenwerking met de GGD informeren
ze inwoners bijvoorbeeld via een website, flyers en workshops, maar ook culturele
uitingen zoals een toneelstuk. Energiecoaches worden ook ingezet om gericht informatie
te verstrekken over het koel houden van woningen.