Schriftelijke vragen : Humanitaire consequenties detentie reddingsschip van Artsen zonder Grenzen Geo Barents door Italië
Vragen van het lid Koekkoek (Volt) aan de Ministers van Buitenlandse Zaken, van Justitie en Veiligheid en van Asiel en Migratie over humanitaire consequenties detentie reddingsschip van Artsen zonder Grenzen Geo Barents door Italië (ingezonden 12 september 2024).
Vraag 1
Bent u bekend met het artikel «Italy steps up clampdown on boats rescuing migrants
in Mediterranean Sea' in de Financial Times?1
Vraag 2
Bent u ook bekend met de signalen dat de Libische Kustwacht zich bedient van intimidatie,
bedreigingen van humanitaire werkers op «Search and rescue-schepen» (SAR-schepen),
inclusief het gebruik van vuurwapens?
Vraag 3
Beschouwt u de Libische Kustwacht als een betrouwbare partner van de EU voor SAR en
de strijd tegen mensensmokkel in het licht bovenstaande signalen, evenals van de bewijzen
van o.a. het Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten
over medeplichtigheid aan ernstige schendingen van de mensenrechten, mogelijk misdaden
tegen de menselijkheid en samenzwering met mensensmokkelaars?
Vraag 4
Wat is uw opvatting over de houding van de Italiaanse regering, die de detentie van
de Geo Barents onder andere baseert op de stelling dat het schip een gevaarlijke situatie
creëerde door de instructies van de Libische Kustwacht niet op te volgen, hetgeen
volgens Artsen zonder Grenzen zou hebben betekend dat mensen die in het water waren
gesprongen en/of geduwd dan aan hun lot overgelaten zouden worden en mogelijk zouden
zijn verdronken?
Vraag 5
Erkent u dat de organisatie op basis van humanitaire principes en maritiem recht geen
andere keuze had dan mensen die zich in een levensgevaarlijke situatie bevinden te
redden?
Vraag 6
Bent u bekend met de klachten die Artsen zonder Grenzen en andere organisaties hebben
ingediend bij de Europese Commissie over de vraag of de Italiaanse wetgeving inzake
reddingsactiviteiten op de Middellandse Zee wel of niet in overeenstemming zijn met
het internationaal en Europees maritiem recht?
Vraag 7
Welke termijn staat er formeel voor het behandelen van dergelijke klachten? Kunt u
bevestigen dat deze klachten nog niet zijn behandeld door de Commissie? Indien dat
het geval is, bent u bereid er bij de Commissie op aan te dringen dat deze klacht
met gezwinde spoed wordt behandeld?
Vraag 8
Kunt u een overzicht geven van het aantal dodelijke slachtoffers en vermisten op de
Middellandse Zee in de afgelopen jaren? Is de constatering juist dat de Centraal-Mediterrane
route van Noord-Afrika naar Italië de meest dodelijke migratieroute ter wereld is?
Vraag 9
Kunt u een overzicht geven van welke SAR-activiteiten er momenteel plaatsvinden op
de Middellandse Zee door non-gouvernementele organisaties (ngo's) en hoeveel mensenlevens
zij de afgelopen jaren hebben gered?
Vraag 10
Welke ngo's worden momenteel getroffen door de Italiaanse wetgeving op gebied van
SAR?
Vraag 11
Bent u het eens met de opvatting van de speciale rapporteur voor Mensenrechtenverdedigers
van de VN, die in een recente publicatie over Italië grote zorgen uitte over het patroon
van detentie van SAR-schepen dat «levens kost op de Middellandse Zee»?
Vraag 12
Wat zijn volgens u de humanitaire consequenties van het aan banden leggen van deze
SAR-ngo's op dit moment?
Vraag 13
Klopt het dat er als gevolg van deze stappen sprake is van een ernstige reductie van
SAR-capaciteit op de Middellandse Zee?
Vraag 14
Kunt u een overzicht geven van de SAR-activiteiten van de EU en haar lidstaten in
de afgelopen tien jaar? Is hier sprake van reductie of toename van overheidscapaciteit
op gebied van SAR? Zo ja, wat zijn volgens u de humanitaire consequenties van deze
reductie en hoe verhoudt zich dit tot de verantwoordelijkheid en plichten die lidstaten
en de EU zelf hebben volgens internationaal en Europees maritiem recht?
Vraag 15
Wat zouden de humanitaire consequenties zijn als er uiteindelijk geen SAR-capaciteit
van ngo's meer zou overblijven door de Italiaanse opstelling op de Centraal Mediterrane
route? Hebben de Italiaanse regering en/of de EU plannen om de verantwoordelijkheid
voor SAR in dat geval zelf op zich te nemen en SAR-capaciteit op te voeren? Zo nee,
waarom niet?
Vraag 16
Welke stappen zouden Nederland en de EU kunnen nemen om de SAR-capaciteit op de Middellandse
Zee, in overeenstemming met humanitaire principes en internationaal en Europees maritiem
recht, zodanig op te voeren dat het er een einde wordt gemaakt aan het grote aantal
verdrinkingen en verdwijningen? Bent u bereid om in EU verband aan te dringen op dergelijke
stappen? Zo nee, waarom niet?
Vraag 17
Kunt u deze vragen afzonderlijk van elkaar beantwoorden?
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
Marieke Koekkoek, Tweede Kamerlid
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.